nieuws

Zitten inwoners van Willemsoord en Ommerschans in spanning om mogelijke plek op Werelderfgoedlijst?

In Bahrein wordt dit weekend de knoop doorgehakt. Krijgen de Overijsselse dorpen Willemsoord en Ommerschans een plek op de Werelderfgoedlijst van Unesco?  Is het voor de inwoners van de voormalige koloniën een ver-weg-van-mijn-bed-show of zitten ze wel degelijk in spanning?
Een koloniemunt. Een 'Kolonie Express' met audio toer. Een virtuele kolonie-beleving. Je kunt het zo gek niet bedenken, of cafébaas Arjan Stroeve heeft het in huis. Zijn café ligt al 140 jaar in het dorpshart van Willemsoord, één van de zeven 'Koloniën van Weldadigheid.'
Fotograaf: RTV Oost Machine om koloniemunten te maken bij café in Willemsoord

Toename aantal toeristen

Stroeve ziet een forse toename van toeristen die naar Willemsoord komen. Mede dankzij de media aandacht voor de koloniën. "Ik denk alleen al dat door het woord Unesco er deuren opengaan die anders gesloten blijven. Als ik alleen al kijk wat we door de Unesco nominatie hier in Willemsoord voor elkaar hebben gekregen."
Fotograaf: RTV Oost Virtuele tour door voormalige kolonie Willemsoord
Henk Hop is agrariër in Willemsoord. Hij stond altijd kritisch tegenover de nominatie voor de Werelderfgoedlijst, bang dat zijn bedrijf allerlei beperking zou worden opgelegd.
Inmiddels is Hop een stuk positiever, mede dankzij goede afspraken die met de overheid zijn gemaakt over de toekomst. "We hebben er met z'n allen zoveel tijd in gestoken, dan zou het nu ook wel leuk zijn dat we daarvoor beloond worden met een plek op de lijst."

Vergadering in Bahrein

Het volgen van de vergadering in Bahrein via Internet, dat gaat Hop wel iets te ver. Cafébaas Stroeve gaat dat tussen de bedrijven door nog wel proberen. En een beetje zenuwachtig is hij ook wel. "Ik slaap er niet minder om, maar het zou wel heel jammer zijn als het niet door zou gaan."
Stroeve verwacht overigens niet dat alles in elkaar stort wanneer het kwartje toch de verkeerde kant opvalt voor Willemsoord. "In het slechtste geval wordt alleen Frederiksoord Unesco Werelderfgoed en Willemsoord niet. Jammer, maar nog steeds zijn we dan onderdeel van de Koloniën van Weldadigheid en dat zal nog steeds nieuwsgierige mensen hierheen brengen."
De Koloniën van Weldadigheid: hoe zit dat nou precies?

Beleving Ommerschans

Heel anders is de beleving in Ommerschans. Niet alleen omdat er minder mensen wonen en de omgeving veel bosrijker is, maar ook omdat de geschiedenis hier verschilt met die van Willemsoord. Waar arme gezinnen in Willemsoord een nieuw bestaan konden opbouwen, daar liep het in Ommerschans meestal niet goed af voor de kolonisten.
William Janssen van de vereniging Ommerschans heeft zich verdiept in die geschiedenis. "Het was hier eens strafkolonie, een plek waar bedelaars, landlopers, wezen en criminelen naartoe werden gestuurd. Dan heette je geen Jantje of Pietje meer, maar kreeg je een aktenummer en kon je of naar links naar het mannengedeelte, of naar rechts naar het vrouwengedeelte."
Het experiment liep uit op een drama. Veel koloniegangers waren te ziek om te werken en kregen als straf geen eten. Uiteindelijk vonden duizenden de dood. Janssen loopt naar het terrein waar de kolonisten mannetje aan mannetje onder de grond liggen. "Zonder kruis. Ze werden in een jutezak gestopt. Hun aktenummer werd erop geschilderd met kalk en dan werd het lijk zo hier het water ingegooid."
Fotograaf: RTV Oost Dodenakker in Ommerschans waar duizenden lichamen zijn gedumpt

'Zwarte bladzijde'

Janssen vindt het belangrijk dat ook Ommerschans onderdeel wordt van het Werelderfgoed. "Deze 'zwarte bladzijde' van de Koloniën van Weldadigheid hoort ook bij het verhaal. Want we hopen dat nog meer mensen naar dit gebied komen en daardoor nog meer mensen dit verhaal horen. Het moet verteld worden." 
Fotograaf: RTV Oost Voormalig strafkamp Ommerschans

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.