Nieuws

Staphorst is al jaren pispaaltje van ons land. Hoe kan dat?

De Hersteld Hervormde Kerk in Staphorst
De Hersteld Hervormde Kerk in Staphorst © Eelco Kuiken
Onze correspondent Eelco Kuiken volgt voor RTV Oost al jaren het nieuws in Staphorst. Ook hij volgde de commotie na de drukbezochte kerkdiensten dit weekend in het dorp. Hij laat zijn licht schijnen over de zaak.
Als het om religie gaat, is Staphorst al jarenlang nationaal mikpunt. Overal in ons land vonden zondag kerkdiensten plaats met net zoveel gelovigen, maar de pers rukte uit naar Staphorst. Hoe kan dat?
Wendelien Voogd uit Rotterdam is cultureel antropoloog, filmmaakster en betrokken bij de website Staphorst in Beeld. Deze digitale collectie verzamelt alle verbeeldingen van Staphorst op het gebied van film, media, kunst, onderzoek en literatuur door de jaren heen. De media-aandacht voor Staphorst door de eeuwen heen is verbazingwekkend.

'Geen nuance'

Altijd rukt het journaille uit naar Staphorst als er iets met Bijbelvast geloven aan de hand is. Snel even iemand in klederdracht voor de camera trekken die wel of niks wil zeggen en weg zijn ze weer. De nuance wordt voor gemak weggelaten. Dat gebeurde nu ook weer. Het beeld werd gecreëerd dat Staphorsters met een schoenlepel in een gebouw werden gepropt en uit volle borst zongen.
Dat de kerk 2500 mensen kan herbergen en het gebouw dus voor driekwart leegstond, kwam nauwelijks aan bod. Bovendien volgde de kerk exact de regels van het RIVM op, een week eerder nog door Rutte uitgelegd. Voogd: We moeten ons afvragen, waar onze woede jegens Staphorst vandaan komt?

Vooraan in kaartenbak

Staphorst staat bij de journalisten vooraan in de kaartenbak als het gaat om het behoudende protestantse geloof, zegt Voogd. Journalisten moeten snel werken. Als er wat is, met het behoudend protestantisme, dan ga je naar Staphorst.
Al in 1835 gingen mensen naar het dorp om de kerkgang te bekijken, maar pas sinds de jaren zestig is het erg negatief geworden. Toen ontstond er een sfeer waarin we af wilden van ons calvinistische verleden. We hadden rituelen nodig om rituelen af te schaffen. Staphorst is daarvoor gebruikt. Het was ook heel duidelijk. Je had er de kerk en de klederdracht.

Polio-epidemie

In de jaren zeventig werd het nog erger door de polio-epidemie. Wat er in Staphorst gebeurde, zagen we ook elders op de Biblebelt, maar Staphorst moest het ontgelden. Ook antroposofen vaccineren slecht, maar Staphorst met kerk en klederdracht levert een mooier plaatje op. Behalve kerk en klederdracht is Staphorst ook nog eens eigenzinnig. Ze gaan hun eigen gang. Dat pikken mensen niet. We moeten allemaal hetzelfde doen en denken.
De website Staphorst in Beeld is een initiatief van journalist Geertjan Lassche uit Rouveen. Hij schrijft voor de website. Staphorst is net zo verantwoordelijk. Media dienen gesloten werelden te openen. Dat staat haaks op de cultuur van een gesloten gemeenschap die kiest voor isolatie. De Biblebelt moet af van de Calimero-rol, vrijer communiceren en wat zelfspot kan ook geen kwaad. Beter bedrogen worden in gegeven vertrouwen dan door te zwijgen een mank beeld creëren.

'Gemiste kans'

Journalist Wilbert Bijzitter die zondag voor De Telegraaf in Staphorst filmde, zegt: De kerk had een enorm podium voor de poort staan, maar de deuren gingen nog harder dicht dan anders. Wat een kans om journalisten mee de kerk in te nemen en te laten zien hoe het ging. Dan was het beeld heel anders geweest, want ik geloof echt dat het in deze kerk veel beter ging dan in mijn plaatselijke supermarkt. Als je de deuren dichthoudt, blijft de mythe in stand.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.