Nieuws

Fysiek geweld, bedreigingen en spugen op de Vechtdallijn: treinpersoneel is het zat

Foto vanuit een Arriva-trein, niet de Vechtdallijn
Foto vanuit een Arriva-trein, niet de Vechtdallijn © ANP
De overlast van uitgeprocedeerde asielzoekers op de treinverbinding tussen Zwolle en Emmen is een groot probleem. De verbinding staat te boek als hét probleemtraject van Nederland. Het treinpersoneel is het zat en wil dat er wordt ingegrepen. Dat blijkt uit een enquête van de Vakbond voor Rijdend Personeel (VVMC).
De uitgeprocedeerde asielzoekers, ook wel veiligelanders genoemd, komen uit het azc Ter Apel waar ze via buslijn 73 de trein in Emmen pakken om via Zwolle verder het land in te reizen. Uit onderzoek dat onder het personeel is gehouden, blijkt dat de veiligelanders veelal geen vervoersbewijs hebben en zich agressief gedragen als ze daarop worden aangesproken.
"Spugen, agressie, bedreigingen en soms zelfs fysiek geweld. Het personeel komt het allemaal tegen op de Vechtdallijn", vertelt Wim Eilert van VVMC. "En dat is niet van de laatste tijd. Die problematiek speelt al veel langer."

Minder passagiers, evenveel incidenten

Afgelopen zomer was het aantal incidenten op het traject evenveel als in december 2019. Terwijl er afgelopen zomer veel minder passagiers waren vanwege de coronamaatregelen. 'Je zou verwachten dat er met minder reizigers, minder incidenten plaatsvinden, maar dat is dus niet het geval op de Vechtdallijn', laat Arriva schriftelijk weten.
Eilert kan dat wel verklaren. "Het gedrag is met minder reizigers ook beter zichtbaar. Overigens zijn het niet alleen de veiligelanders, maar ook alcoholisten en junks die de orde verstoren."

Zwartrijders

Arriva: 'Bij de incidenten gaat het onder anderen om zwartrijders, om reizigers die weigeren een mondkapje te dragen, maar ook om fysiek geweld. Denk aan spuugincidenten of duw- en trekwerk. Als we kijken naar de cijfers dan zien we dat vooral de zogenaamde B-incidenten een forse toename kennen. Dit houdt in dat het gaat om betalingsincidenten zoals geen geldig vervoerbewijs, zwartrijden maar ook ID-checks.'
En dat kan zo niet langer, vindt het personeel maar ook de vakbond. "Er ligt hier een rol voor de overheid, provincie, maar ook bij vervoerder Arriva."

Geen telefoonverbinding

Zo stelt Eilert dat de bond al langere tijd om het gebruik van portofoons vraagt. Maar daar doet de werkgever vooralsnog weinig mee. "Ze willen dat personeel hun telefoon gebruikt. Ze hebben er een speciale applicatie voor, maar daarbij vergeet Arriva dat je op het traject drie stukken hebt waar er geen telefoonverbinding is."
Daardoor komt het voor dat de steward, ook wel conducteur, tijdens een escalatie in de trein niemand kan oproepen. 'Alle stewards weten dat incidenten bij hun werk horen en over het algemeen kan men hier prima mee omgaan', stelt de vervoerder.

In koppels op pad

Arriva erkent dat het onveiligheidsgevoel onder het personeel groeit. Daarom lopen stewards sinds afgelopen maand in koppels.
Het werken in koppels is volgens Eilert al een stap in de juiste richting. "Dat helpt zeker, maar er rijden ook treinen waar helemaal geen stewards meereizen. De incidenten die daar plaatsvinden, kennen we dus niet."
Trein van Arriva op station Zwolle
Trein van Arriva op station Zwolle © Stefan Verkerk

Bewapenen?

Het treinpersoneel bewapenen lijkt een simpele oplossing, maar daar zit niet iedereen op te wachten. "Je moet je voorstellen dat stewards in de trein eigenlijk gastheren en -dames zijn. Niet iedereen wil bewapend worden. Daar is ook weer een opleiding voor nodig en een jaarlijkse controle."
Een panklare oplossing is er volgens Arriva niet. 'Het allerbelangrijkste is om met alle betrokken partijen (waaronder onze opdrachtgever de provincie Overijssel, politie, vakbonden en gemeenten) de koppen bij elkaar te steken om zo te komen tot een geïntegreerde aanpak en oplossing van het probleem.'

Enquête SP

De SP doet al enige tijd onderzoek naar de overlast op de verbinding Zwolle - Emmen. Afgelopen weekend zette de partij een enquête online voor reizigers en personeelsleden. De SP wil weten of zij overlast ervaren, welke overlast dat is en wat er aan gedaan zou kunnen worden. De Zwolse fractievoorzitter Brammert Geerling zegt dat zo'n zeventig mensen de vragenlijst hebben ingevuld. De enquête is hier te vinden.

Almelo - Hardenberg

Partij Vrij Almelo stelt dat de problemen van de Vechtdallijn ook op het traject Almelo - Hardenberg voorkomen. Toch wil Eilert dat nuanceren. "Op heel veel lijnen is er sprake van agressie en bedreigingen, maar zó erg als op het traject Zwolle - Emmen is het nergens. Dat is echt het zwaartepunt van Nederland."

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.