Nieuws

Laatste zuster vertrekt uit Steenwijkerland

Riet Hendriksen
Riet Hendriksen © Eelco Kuiken
Het klooster De Voorzienigheid in Steenwijkerwold is al jaren verdwenen en nu maakt ook de laatst overgebleven zuster, Riet Hendriksen (79), zich op om Steenwijkerwold na zestig jaar te verlaten. Dat is het definitieve einde van de congregatie in de Kop van Overijssel.
Een voor een vertrokken of stierven de zusters van De Voorzienigheid. Riet is de allerlaatste. In februari verhuist ze na zestig jaar van Steenwijkerland naar Heemstede om bij haar andere zusters in de buurt te gaan wonen. Het zijn er nog 39, de gemiddelde leeftijd is 87 jaar. Toen Riet intrad, in 1960, waren het er landelijk 675 en in Steenwijkerwold woonden tachtig zusters.

Klooster

De Voorzienigheid in Steenwijkerwold was een klooster en een onderwijscomplex, sinds 1894. Aanvankelijk begonnen als tehuis voor ouderen en de opvang voor arme kinderen. Later kwamen er ook voogdijkinderen. Na de oorlog was het een kweekschool, een ulo, een huishoudschool en een basisschool. Leerlingen vanuit heel Nederland woonden er intern. Zo ook Riet Hendriksen uit Fleringen, bij Tubbergen.
Ze groeide op in een katholiek gezin met dertien kinderen en ging op haar 14e naar Steenwijkerwold om de ulno (uitgebreid lager nijverheid onderwijs), een schakelopleiding tussen het lager en het hoger beroepsonderwijs, te volgen en er intern te wonen.

Bewustzijn

Gedurende deze schooltijd groeide bij Riet het verlangen naar het mystieke leven van de zusters die er woonden en werkten en die ze dagelijks zag. Zij gaven het onderwijs. "Ik wilde daarbij horen. Waar draait het om in het leven? Dat vroeg ik mij af. Ik zag bij de zusters een mogelijkheid om daar voor mezelf antwoord op te vinden; te mogen groeien in bewustzijn. De vraag: waar draait het om in het leven, heeft geen eenvoudig antwoord. Het is een bewustwordingsproces. Nog dagelijks word ik een rijker mens. Een gemeenschap zijn, delen en lief te hebben is een groot deel van het antwoord."

Zuster Wilbrord

In 1960 trad Riet in bij de Congregatie Zusters van de Voorzienigheid. Ze leefde en leeft nog steeds volgens de drie geloftes die ze deed: Armoede, Zuiverheid (geen partner) en Gehoorzaamheid. Riet werd zuster Wilbrord, vernoemd naar haar overleden broertje Willie.
Zuster Riet Hendriksen
Zuster Riet Hendriksen © Ingezonden foto
Zuster Wilbrord volgde in die beginjaren een strikt regime van bidden en werken. Ze was lerares huishoudkunde. Na het tweede Vaticaans Concilie in de jaren zestig werd het allemaal wat losser, het habijt mocht uit en je mocht ook weer gewoon je oude vertrouwde naam voeren, terwijl je uiteraard wel zuster bleef. Wilbrord werd weer Riet, het habijt maakte plaats voor de spijkerbroek, maar het leven in teken van de naaste, van de gemeenschap en van de Liefde en zonder partner bleef. Tot op de dag van vandaag.

School

Na de oorlog werden zowel het tehuis voor ouderen als de opvang voor voogdijkinderen opgeheven. 'De Voorzienigheid' deed dienst als school. Gezamenlijk telden de scholen op hun hoogtepunt in 1969 ruim 1200 leerlingen. Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw ebde 'De Voorzienigheid' weg.
De scholengemeenschap Mavo/Havo vertrok naar Wolvega en de PA en het Middelbaar Beroepsonderwijs gingen naar Zwolle. Het lager Beroepsonderwijs verhuisde naar Steenwijk om samen met de Christelijke Mavo Eekeringe te vormen. Riet ging werken op CSG Eekeringe, nog altijd zuster, maar slechts weinigen die dat wisten.

Alles voor gemeenschap

Steenwijkerland is bijna een gesloten boek. Eén ding blijft: Leven volgens de drie geloftes die ze ooit deed: Armoede, Zuiverheid en Gehoorzaamheid. Alles voor de gemeenschap, zonder partner en volgens duidelijke richtlijnen, alles is gemeenschappelijk, geen bezit. Een leven met de gemeenschap van 'De Voorzienigheid' als bron en leidraad.
"Voor mij is God de Oerbron die Liefde is. Hoe en wat God precies is, weet ik niet. Ik ben niet zo van het klassieke godsbeeld. In liefde verbonden zijn met elkaar, dat is belangrijk. God werkt door mensen heen. Dan ben je vlakbij de Bron. Dat geloof ik. De Bron van alles heeft het universum geschapen om lief te hebben. Het kruis van Jezus betekent voor mij dat je ergens pal voor staat, zelfs als je ervoor moet lijden."

Terug naar zusters

In 2006 ging Riet met pensioen. Nu vertrekt ze naar Heemstede, naar de paar zusters die er nog zijn. Haar congregatie sterft uit, maar de hoop dat mensen met elkaar op willen trekken, die blijft.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.