Hoe jouw kerstboom na deze maand niet meteen verloren gaat

“Soms is het wel wat zwaar als er grotere bomen tussen zitten, maar het ruikt in ieder geval beter dan het grijs of groen afval.” Jorrit Steenkamp is vuilnisman bij Twente Milieu en samen met zijn collega’s Cam Karakaya en Bastiaan Doldersum haalt hij de kerstbomen op die de afgelopen weken aan de straat zijn gezet. In totaal zet Twente Milieu 1100 manuren in om die klus te klaren. Naast Jorrit, Cam en Bastiaan rijden alleen al in Enschede nog twaalf collega’s rond om de afgedankte kerstbomen op te pikken.

In Zwolle gebeurt dat op een andere manier. Daar heeft het afvalverwerkingsbedrijf ROVA meerdere verzamelpunten in de stad. Vooral kinderen zijn druk met de bomen. Elke ingeleverde boom levert ze twintig eurocent op.

Maar voordat we de uitgedroogde kerstbomen aan de straat zetten, gaat er een heel groeiproces aan vooraf. “Dit zijn de ieniemienie's”, zegt kweker Ronnie Beuvink terwijl hij tussen de kleine boompjes staat. Deze kerstboompjes zijn nog maar twintig centimeter groot en staan in nette rijtjes. Ronnie noemt dat stukje land liefkozend ‘de babykamer’. Hij kweekt al 35 jaar kerstbomen en heeft er nog steeds veel plezier in. “Ik verkoop gezelligheid aan mensen. Elk jaar maken we er weer een feestje van.”

Elke kerstboom wordt volgens Ronnie opgekweekt uit zaad. "Het duurt ongeveer drie tot vier jaar voordat ze twintig centimeter groot zijn en dan komen ze hier. Dan duurt het nog zes à zeven jaar voordat ze twee meter zijn.” Het groeiproces verschilt volgens Ronnie ook nog eens per boomsoort. Hij spreekt van snelle groeiers, zoals de traditionele fijnspar, en trage groeiers, zoals de bekende nordmannspar. Die laatste kan er wel twaalf jaar over doen voordat hij groot genoeg is voor onze woonkamers.

Als ze daar enkele weken gestaan hebben, nemen Jorrit en z'n collega's van Twente Milieu de bomen weer mee. Als Driekoningen achter de rug is, breken er drukke tijden aan. Ongeveer vijfduizend kilo past er in de vuilniswagen. De bomen worden in de wagen geplet, zodat er meer mee kunnen. Vervolgens worden ze naar Reterra in Goor gebracht, een bedrijf dat de bomen verwerkt. Kerstbomen krijgen dus een andere bestemming dan ons normale gft-afval.

Bij Reterra pakken ze het groots aan. Er liggen bulten met kerstbomen van wel zes meter hoog. Nadat de kerstbomen door Twente Milieu zijn gedumpt, kunnen ze bij Reterra aan de slag. Van de bomen wordt compost en biobrandstof gemaakt. Hans Langkamp, manager reststromen bij Reterra, kijkt trots naar het komen en gaan van vrachtwagens. “Het ene moment worden hier kerstbomen gebracht en het andere moment zie je een vrachtwagen met biobrandstof weer de poort uitrijden.”

Nadat de kerstbomen door de shredder zijn gegaan, kunnen ze drie maanden composteren op een grote bult. "Composteren is eigenlijk verteren. Wat ook in de natuur gebeurt, alleen hier gaat het iets sneller." De net binnengekomen kerstbomen worden op een grote groene bult gegooid. Hoe verder we lopen, hoe donkerder de grote bulten worden. De kerstbomen zijn compost geworden.

"Dan gaan we zeven" zegt Langkamp. "Alles kleiner dan een centimeter kan gebruikt worden voor potgrond. Alles daarboven wordt biobrandstof voor bijvoorbeeld stadsverwarming." Als het aan Langkamp ligt gaat er niets verloren. "Zo kunnen nieuwe kerstbomen weer groeien op compost van oude kerstbomen en krijgen de bomen weer een tweede leven."