Opluchting binnen gezin Nieuwleusen na vrijspraak fatale brand, maar: 'Deze zaak kent alleen maar verliezers'

Eerder vanmiddag sprak de kinderrechter van de rechtbank Overijssel de nu 17-jarige zoon des huizes vrij van brandstichting.

Justitie hield hem verantwoordelijk voor de brand in juni 2019, waarbij zijn oudere broer (22) overleed en eiste twee jaar jeugddetentie, waarvan een half jaar voorwaardelijk. Omdat de verdachte minderjarig is, werd de strafzaak achter gesloten deuren behandeld.

Daarbij baseerde het OM zich op enkele verdachte situaties. Zo was er op drie plekken in de woning brand ontstaan, terwijl de destijds 16-jarige zoon aanvankelijk werd vermist en zich pas enkele uren na de brand bij de politielinten meldde. De jongen maakte een warrige indruk, rook naar alcohol en verklaarde zich weinig meer te kunnen herinneren.

Maar de rechtbank sprak hem vanmiddag vrij. Vooral omdat het nooit is gelukt de exacte oorzaak van de brand vast te kunnen stellen en of er überhaupt opzet in het spel was.

Volgens advocaat Roel van Faassen van de jeugdige Nieuwleusenaar is de uitspraak niet meer dan terecht. "De aanleiding is ook te bizar voor woorden. De jongen was die avond wezen stappen en was wat later thuisgekomen dan afgesproken. Daarover was de vader wat geïrriteerd. Toen de jongen zei dat hij met zijn vrienden nog wat wilde chillen en wat wilde frituren, zei zijn vader dat dat niet zou gebeuren. Daarover ontstond wat onenigheid, maar niet eens een echte ruzie. Bovendien is dat meningsverschil bijgelegd voor de jongen naar bed ging. Zoiets onbenulligs kan geen enkele aanleiding zijn voor zoiets ingrijpends als brandstichting."

Het gezin belandde volgens raadsman vervolgens in een nachtmerrie. Kort na de uitvaart van de oudste zoon werd de jongste zoon aangehouden. "Hij heeft niet alleen vastgezeten, maar was ook daarna nog eens lange tijd in beeld als vermeende veroorzaker. Die ouders zijn dus hun ene zoon kwijtgeraakt, terwijl hun andere zoon daarvan wordt verdacht... Dan moge duidelijk zijn dat de impact daarvan op het gezin enorm is."

Na de brand kon de jongen zich weinig meer herinneren. Het enige wat hij nog wist, zo verklaarde hij naderhand, was dat hij die nacht een harde knal had gehoord, dat er rook zijn slaapkamer op zolder binnenkwam en dat hij vervolgens naar buiten is gevlucht. Justitie meende dat hij het geheugenverlies veinsde, maar een psycholoog en psychiater achtten zijn verklaring betrouwbaar. "De jongen had in het verleden al vaker problemen met zijn geheugen", aldus advocaat Van Faassen.

De vrijspraak heeft voor het getroffen Nieuwleusense gezin een uiterst wrange bijsmaak, aldus advocaat Van Faassen. "Vooral ook omdat de exacte oorzaak van de brand niet is vastgesteld. En ook nooit meer vastgesteld zal worden. Het enige wat we weten is dat die niet door een technische oorzaak is veroorzaakt. Maar waardoor dan wel? Het gezin zal dus eeuwig met die ene prangende vraag moeten zien te leven: hoe heeft die brand kunnen ontstaan?"

Het Openbaar Ministerie heeft twee weken de tijd om in hoger beroep te gaan. Van Faassen hoopt dat het zover niet komt: "Het gezin probeert deze hele zaak nu een plek te geven. Mocht justitie in beroep gaan, dan begint alles weer van voor af aan. Ik hoop dat het OM daar goed naar kijkt bij het nemen van die beslissing."

Volgens Van Faassen reageerden de ouders destijds al uiterst afwijzend op het besluit van het OM om over te gaan tot strafvervolging. "Daar waren ze het beslist niet mee eens. Deze ouders geloven onvoorwaardelijk in de onschuld van hun jongste zoon."