Overijssel wil eerlijker Europese staatssteunregels na Hongaarse subsidies Vredestein

De nieuwe subsidie voor een upgrade aan de productielijnen versterkt volgens hem het gevoel bij het Twentse Vredesteinpersoneel dat de bodem verder wordt weggeslagen onder de Vredesteinfabriek in Enschede.

Eerder kreeg het Hongaarse Vredestein een subsidie van 96 miljoen euro van de Hongaarse overheid waarna het bedrijf een deel van de bandenproductie naar Hongarije verplaatste. Dat kost de regio Enschede 500 directe banen en ook een hoop indirecte banen.

Die subsidie is binnen de regels en Van Hijum snapt daar niets van. Van Hijum wil nu dat de Europese staatsteunregels worden aangepast, want het kan volgens hem niet zo zijn dat de ene regio de andere regio leegtrekt met hulp van nationale overheden.

Nu mogen arme regio's meer steun hebben van de nationale overheid dan rijke regio's. Van Hijum vindt dat bij de beoordeling van de Hongaarse subsidie het belang van Twente mee had moeten worden gewogen. Op z'n minst zou de Europese Commissie moeten verklaren hoe de winst voor de Hongaarse regio leidt tot verlies voor Twente. Volgens Van Hijum ondermijnt de gang van zaken het vertrouwen in de Europese Unie.

Hij zoekt daarvoor steun in de Europese Unie en vanmorgen kaartte hij de zaak aan in het Comité van de Regio's, een adviesorgaan van Europese lokaal en regionaal bestuurders. Van Hijum vroeg voorbeelden van regionaal bestuurders waar die staatssteunregels knellen.

Dat riep gemengde reacties op. Een raadslid uit Warschau vond dat de regio's juist meer steun moeten kunnen krijgen. Maar Bernd Voß, een lid van het parlement van Sleeswijk Holstein voor De Groenen vond juist dat er onderzoek moet worden gedaan naar de kapitaalstromen van internationale concerns zoals het Indiase Apollo Vredestein.

Verder gaat het Comité van de Regio's de zaak aankaarten bij de Europese Commissie, heeft voorzitter Tzitzikostas aan Van Hijum laten weten. De Europese Commissie kreeg hierover in december ook al post van de Nederlandse Europarlementariërs Annie Schreijer (CDA), Agnes Jongerius (PvdA) en Tom Berendsen (CDA) die toen al vragen stelden over de nieuwe subsidie. Die vragen zijn nog niet beantwoord.

Berendsen en Schreijer laten weten dat door de steun van de Hongaarse overheid Apollo Vredestein in Enschede geen eerlijke kans lijkt te hebben gehad.

"De Europese Commissie ontkent voorlopig op onze vragen dat er sprake is van ongeoorloofde steun, maar wij laten dit dossier niet los. Wat het CDA betreft mag staatssteun in de ene lidstaat niet leiden tot het verdwijnen van banen in een andere lidstaat. De Commissie heeft daar als toezichthouder naar onze mening een steek laten vallen."

"Het moet niet zo zijn dat Europese landen elkaar met lokkertjes en staatssteun beconcurreren, om werkgelegenheid af te snoepen. De Europese Commissie moet snel opheldering geven over de nieuwe Hongaarse staatssteun aan de Apollo fabriek in Hongarije," zegt Agnes Jongerius.

De subsidie van 96 miljoen was net binnen de regels, zeggen ze. "Een paar jaar geleden is bepaald dat een bedrijf dat steun ontvangt niet binnen twee jaar productie mag verplaatsen binnen de EU. Hongarije heeft vier dagen voor die nieuwe regelgeving inging het eerste pakket aan staatssteun bij de Commissie neergelegd en die heeft dat goedgekeurd."

"Wetende dat destijds banen verplaatst zijn, zou de Commissie nu wat ons betreft de beslissing over het nieuwe pakket van 4 miljoen euro tegen het licht moeten houden. Wij willen dat de Commissie hard optreedt tegen misbruik van de regels, want zo ga je in de EU niet met elkaar om."

Van Hijum wil de zaak ook niet los laten, hij is erg verontwaardigd. En of het - in Europa - relatief kleine Overijssel Europese regels kan veranderen? Nog maar een paar jaar geleden hield het ook relatief kleine Wallonië het omstreden handelsverdrag CETA met de VS tegen.