Nieuws

Hoe kon de moordenaar van Chantal de Vries, met fetisj voor messen, zelfstandig wonen?

De Inspectie Gezondheidszorg gaat onderzoek doen naar de begeleiding van Wim V., die is veroordeeld voor de moord op Chantal de Vries.
De Inspectie Gezondheidszorg gaat onderzoek doen naar de begeleiding van Wim V., die is veroordeeld voor de moord op Chantal de Vries. © Familie De Vries.
De Inspectie Gezondheidszorg gaat onderzoek doen naar de zorgorganisatie die Wim V. moest begeleiden, de man die vorige week werd veroordeeld voor de zogenoemde kerstmoord. Daarbij staat de vraag centraal hoe het kon dat de geesteszieke V. zelfstandig mocht wonen, terwijl bekend was dat hij vanuit het niets extreem agressief kan worden, een fetisj heeft voor messen en aan seksuele obsessies lijdt.
En vooral ook: hoe kon het dat deze man meerdere messen open en bloot in zijn appartementje voor het grijpen had liggen? Naar nu blijkt zijn kort na de moord bij huiszoeking zeven grote messen aangetroffen, rondslingerend door de woonkamer.

Twijfels over zorgkwaliteit

Aanleiding voor het onderzoek vormt een melding door het Openbaar Ministerie. Bij het OM waren er namelijk twijfels gerezen over de manier waarop Wim V. werd begeleid. Daarop heeft justitie de kwestie aanhangig gemaakt bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), de landelijke toezichthouder op zorgorganisaties.
We hadden meteen al twijfels over kwaliteit van begeleiding Wim V.
ouders Chantal de Vries
De ouders van Chantal laten in een eerste reactie weten het onderzoek toe te juichen. "Dit is een goede zaak. We hadden meteen al grote vraagtekens over de begeleiding van Wim V. Dat spookt eigenlijk al door ons hoofd sinds meer bekend werd over zijn psychische achtergronden", aldus vader Bert de Vries.

Tbs-behandeling

Wim V. werd vorige week niet alleen tot 18 jaar celstraf veroordeeld, maar ook legde de rechtbank tbs met dwangverpleging op. Hoewel gedragswetenschappers van het Pieter Baan Centrum (PBC) geen exacte diagnose rond zijn psyche konden vaststellen - omdat V. de onderzoeken stelselmatig saboteerde - besloot de rechtbank dat een tbs-behandeling toch nodig is. In de eerste plaats om de maatschappij "te beschermen tegen extreem gewelddadig gedrag" door V., aldus de rechtbank in het vonnis.

Geweldsexplosies

Tijdens de rechtszaak bleek al dat V. als een blad aan de boom kan omslaan. Het ene moment was hij vriendelijk en behulpzaam, maar bij het minste of geringste kon hij ontploffen. Zo moest hij al eens door parketwachters in de boeien geslagen de rechtszaal in worden gesleurd en zei hij tegen een van de rechters dat ze 'de tering kon krijgen'.

Messen-tic

Tijdens de rechtszaken bleek bovendien dat V. van kinds af aan een enorme fascinatie heeft voor messen. Dit bevestigde hij nog eens in de spaarzame gesprekken met de PBC-onderzoekers. Over zijn eigen geestesgesteldheid en de kinderporno die bij hem werd ontdekt wilde hij amper wat kwijt, maar zodra de psychologen en psychiaters over messen begonnen, begon V. in geuren en kleuren over het wapentuig te vertellen.
De onderzoekers schreven in hun rapporten dat V. over bepaalde luguber ogende messen vertelde alsof ze de normaalste zaak van de wereld waren, terwijl de onderzoekers ervan gruwden. "Bepaald niet de mesjes die je in een keukenla hebt liggen."
Tekst gaat verder onder foto
Chantal de Vries werd door de 'messengekke' Wim V. met zeven messteken van het leven beroofd.
Chantal de Vries werd door de 'messengekke' Wim V. met zeven messteken van het leven beroofd. © Familie De Vries

Exotische messen

Nadat Wim V. in de kerstnacht van 2019 de 27-jarige Chantal de Vries met zeven steken van een 23 centimeter mes van het leven had beroofd, kon hij kort daarop worden aangehouden.
Naar nu blijkt zijn vervolgens kort na de moord bij een doorzoeking van zijn appartementje zeven messen aangetroffen en een boksbeugel met daaraan een mes. Het ging daarbij onder meer om een vlindermes, een groot slagersmes, een stiletto en enkele andere exotisch ogende snijwapens van tientallen centimeters groot. Het wapentuig lag open en bloot op een kussen op het bankstel, de leuning van het bankstel, op het bankstel zelf, een koelkast en de salontafel.

De Zorgstal

Wim V. stond onder toezicht van zorgorganisatie De Zorgstal in Radewijk, een buurtschap bij Hardenberg.
Nadat V. eerst in zijn geboorteplaats Almelo werd behandeld, werd hij op een gegeven moment tegen zijn zin overgeplaatst naar een appartementje in de binnenstad van Hengelo; een stad waar hij juist een grondige hekel aan had. Daar woonde hij samen met enkele andere cliënten, waarbij iedereen z'n eigen kamer had.

Begeleid wonen

Uit het dossier-Warschau - zoals het rechercheonderzoek van de kerstmoord heet - blijkt dat tijdens de politieverhoren ook de begeleiding ter sprake kwam. Daarbij schetste Wim V. het beeld dat het 'begeleid wonen' in de praktijk niet veel meer voorstelde dan dat een medewerker van De Zorgstal op gezette tijden even langs kwam voor een praatje. Tot verbijstering van betrokkenen rond het onderzoek.
Enkele maanden al nadat V. in Hengelo neerstreek, ging het mis. Na de moord op Chantal is de bewuste zorglocatie in de Hengelose binnenstad overigens intussen opgeheven.
Tekst gaat verdere onder video

Medicijnen

In het vonnis besteedt de rechtbank uitgebreid aandacht aan de psychiatrische achtergronden van Wim V. Niet alleen stond hij onder behandeling voor zijn seksuele afwijkingen, maar ook kreeg hij medicijnen - waaronder een anitipsychoticum - in een poging zijn woedeaanvallen onder controle te houden.

Rapport OM

Dat V. ondanks die ziekelijke stoornissen, zijn obsessie voor messen en seksuele driften (bij slachtoffer Chantal had hij de broek uitgetrokken) zelfstandig kon wonen, was voor het Openbaar Ministerie aanleiding om hiervan rapportage op te maken. Waarbij het OM onder meer signaleert dat V. meerdere grote messen in zijn appartementje had liggen. Deze zogenoemde bestuurlijke rapportage is naar de IGJ gestuurd.

Inspectie onderzoekt

Een woordvoerder van de rijksinspectie bevestigt dit desgevraagd. De zegsman laat weten dat de rapportage begin november is binnengekomen. Na een eerste beoordeling is recent besloten dat de zaak nu wordt onderzocht. "We leggen deze rapportage niet terzijde, maar gaan dit oppikken. Dat kan op meerdere manieren. We kunnen stukken opvragen, maar we kunnen ook een bezoek brengen aan de zorgorganisatie."

Eerdere meldingen

Bij dergelijke onderzoeken wordt onder meer nagegaan of er in het verleden vaker alarmerende berichten over bepaalde cliënten van bijvoorbeeld begeleiders zijn binnengekomen en of deze meldingen wel of niet - zoals de protocollen dat voorschrijven - in een rapportage zijn vastgelegd. Maar ook: of de leiding eventuele signalen daadkrachtig heeft opgepikt of juist niet.
De IGJ-woordvoerder benadrukt dat niet alleen de zaak rond Wim V. zelf wordt onderzocht, maar dat zo breed mogelijk wordt gekeken naar de situatie binnen de zorgorganisatie. "Ook om lering te trekken voor de toekomst."
Wanneer misstanden worden vastgesteld, heeft de IGJ meerdere mogelijkheden om sancties op te leggen.

Toelichting OM

Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie over de melding bij IGJ: "Deze verdachte verbleef in een instelling. Tijdens het onderzoek zijn er bij het OM vragen gerezen over de kwaliteit van zorg, die aan verdachte geleverd werd. Het OM heeft daarom met een zogeheten bestuurlijke rapportage een melding hierover gedaan bij de IGJ. Dit betreft een interne aangelegenheid, we doen daarom geen verdere mededelingen over het wanneer en wat van de melding."
Tekst gaat verder onder foto
De ouders van de vermoorde Chantal de Vries.
De ouders van de vermoorde Chantal de Vries. © RTV Oost

Ouders Chantal

De ouders van Chantal zijn blij dat er een onderzoek komt naar de begeleiding van de moordenaar van hun dochter. Vader Bert de Vries: "Al die tijd hadden we grote twijfels. Want hoe kan het dat bij iemand met V.'s achtergronden zeven grote messen werden aangetroffen: open en bloot in de woonkamer? Wat zegt dat dan over de kwaliteit van die begeleiding? Al die tijd spookt dat soort vragen door ons hoofd. Hopelijk krijgen we daar via dit onderzoek eindelijk een antwoord op."

Reactie De Zorgstal

RTV Oost heeft talloze malen De Zorgstal benaderd, maar algemeen-directeur Matthijs Betgen reageert niet op onze telefoontjes, mail en terugbelverzoeken.

DOSSIER ZORGONDERZOEK

RTV Oost heeft de afgelopen jaren uitgebreid onderzoek gedaan naar zorgaanbieders in Overijssel en mogelijke misstanden. Deze verhalen zijn terug te vinden in het DOSSIER-ZORGONDERZOEK. Voor tips: j.colijn@rtvoost.nl.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.