Nieuws
Dagboekfamilie kijkt terug op MKZ-ruiming: "De pijn voelt hetzelfde, die gaat nooit meer weg"
19 februari 2021, 19:03 • 3 minuten leestijd
Het is alweer twintig jaar geleden dat het land in de ban was van de MKZ-crisis. Die trof ook de boerderij van Nelly en Eddy Hassink uit Welsum. Hun dieren werden preventief geruimd. De familie kijkt hun emotionele videodagboek uit 2001 terug.
"Dit is Erna, die dame daarnaast is Sylvia en daar staat Jacqueline", vertelt Eddy Hassink terwijl hij Erna onder de kin kriebelt. Bij de familie Hassink is een koe geen nummer.
"Wij zijn hobbyboeren, het zijn eigenlijk huisdieren voor ons. Met elk dier bouw je een band op. Deze dames zijn vernoemd naar mijn collega's'', lacht Eddy. "Dat vinden ze wel een eer. Ik hou van dikbillen, zeg ik dan. Daar zijn ze dan weer minder blij mee."
De dierziekte mond-en-klauwzeer brak in februari 2001 uit in Groot-Brittannië en dook ook op in Nederland. Om verdere verspreiding te voorkomen werden zo'n 300.000 dieren preventief geruimd, ofwel doodgemaakt. In de driehoek Zwolle-Apeldoorn-Deventer moesten alle evenhoevigen, dus koeien, schapen, geiten maar ook reeën en herten worden afgemaakt.
Pieter het schaap
Ook in 2001 hadden alle dieren van de familie Hassink een naam. Zoon Thijmen, toen zeven jaar, noemde zijn eigen schaap Pieter, naar de zwemmer Pieter van den Hoogenband.
"Hij was net als een hond voor mij", herinnert Thijmen zich. "Hij liep overal met me mee. We waren onafscheidelijk."
Moeilijk te begrijpen
Thijmen en zijn broer Ward-Jan waren te jong om precies te begrijpen wat er aan de hand was, maar ze kregen toch veel mee. Samen deden ze de staldeur op slot, om zo te voorkomen dat de dieren geruimd zouden worden.
"Er staat me nog wel vaag iets van bij", vertelt Thijmen, die toen zeven jaar was. "Ik voelde me vooral heel boos. Je krijgt het allemaal mee, maar je begrijpt het niet en je kunt moeilijk beseffen wat er allemaal gaat gebeuren. Dat was heel moeilijk."
Mijn schaap Pieter en ik waren onafscheidelijk, hij was als een hond voor mij
Op de boerderij van de familie Hassink waren alle dieren gezond, maar bij de buren waren er wel besmette dieren. De wegen rond het gebied werden direct hermetisch afgesloten. Niemand mocht nog het bedrijf op of af. Ook journalisten moesten op grote afstand blijven.
'Vlogger'
Mobiele telefoons met camera's waren er nog niet. Videobellen kon ook niet en het woord vlogger moest nog worden bedacht. Om toch te laten zien wat de impact van de MKZ-crisis voor een gezin betekende, ging moeder Nelly Hassink zelf filmen voor TV Oost.
Dus ik dacht: wil je het snappen? Dan laat ik je zien hoeveel pijn het doet
Het werd een aangrijpend videodagboek waarmee de abstracte MKZ-crisis ineens een gezicht kreeg. "Soms werd het filmen me te veel", vertelt Nelly."
"Dan legde ik de camera wel even weg. Maar mensen die niets met het boerenleven hebben of hier niet vandaan komen, wisten niet waar het over ging. Dus ik dacht: wil je het snappen? Dan laat ik je zien hoeveel pijn het doet."
Nieuwe start
De lege stallen staarden de familie aan. Het gezin was er dan ook snel over uit: als het weer kan, komen er nieuwe dieren. En zo geschiedde. Een boer uit Hellendoorn gaf de kinderen een lammetje. Behalve schapen, kwamen er later ook weer koeien in de stallen te staan.
"Je hebt niet de band met die nieuwe dieren, die je met de anderen wel had", probeert Nelly uit te leggen. "Pas toen er jongen kwamen, voelden ze weer als van ons. We hebben ze weer zelf opgevoed en een band opgebouwd. Die emotionele binding had tijd nodig."
Maar zo zit een boer niet in elkaar
Blijvende pijn
Twintig jaar later zijn de stallen nog steeds het domein van het vee. Maar de pijn die de ruiming destijds met zich meebracht, blijft altijd ergens zitten. Want die wond is nog steeds niet helemaal geheeld.
"Mensen denken: de boeren hebben geld gekregen, kopen nieuwe dieren en gaan verder", schetst Eddy. "Maar zo zit een boer niet in elkaar."
