Nieuws
Afvalwaterinjectieput in Rossum voorgoed gesloten door scheur in buitenbuis
23 februari 2021, 15:56 • 4 minuten leestijd
De NAM heeft besloten om afvalwaterinjectieput ROW2 in Rossum voorgoed af te sluiten. Aanleiding is een breuk in het dubbelwandige buissysteem. Put ROW2 ligt aan de Tramweg in Rossum en werd van 2011 tot eind 2019 gebruikt voor de injectie van chemisch afvalwater uit de oliewinning in Drenthe.
Hoewel de ontdekking van de breuk een flinke tegenvaller is voor de NAM, heeft de afsluiting geen gevolgen voor de oliewinning in Drenthe en de daaruit voortvloeiende afvalwaterinjectie in Noordoost-Twente.
'Zeldzaam fenomeen'
"Wat er nu gebeurd is, dat zien we niet vaak. Een zeldzaam fenomeen dat ik mijn carrière nog nooit heb meegemaakt", zegt NAM-geoloog Vincent van Engelen. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) had er geen rekening mee gehouden dat de dubbelwandige put in zodanige staat zou zijn dat 'ie moet worden afgesloten.
"Renovatie van de injectieput is technisch mogelijk maar dat kost veel tijd en geld." Omdat het slaan van een compleet nieuwe put ook een enorm kostbare operatie is, heeft de maatschappij besloten om injectieput ROW2 permanent buiten gebruik te stellen en voorgoed af te sluiten. Het is een domper voor de NAM en voor projectleider Van Engelen.
Oplossen van zout
Er is al forse kritiek op de NAM sinds zij begonnen is met de injectie van afvalwater in Noordoost-Twente. De kritiek komt deels voort uit milieuoverwegingen. Veel mensen begrijpen niet dat de NAM met toestemming van de overheid chemisch afvalwater kan lozen in een leeggeproduceerd gasveld onder bewoond gebied.
Anderen hebben ernstige zorgen over de aantasting van zoutlagen in de diepe bodem. Het oplossen van zout zou er volgens sommigen toe kunnen leiden dat er een enorme sinkhole kan ontstaan. Sommigen zeggen dat de levens van duizenden mensen die wonen op dat lege gasveld in gevaar zijn.
Vervormde buizen
Zo erg is het volgens de NAM niet. Die heeft altijd gezegd dat de injectie van afvalwater veilig gebeurt. Dubbele buizen moeten voorkomen dat er lekkage zou kunnen optreden en dus heeft de NAM geen reden tot zorgen over zoutoplossing. Maar nu lijkt dat scenario toch een stukje dichterbij de werkelijkheid te liggen.
NAM is al sinds juli 2019 aan het werk op de injectielocatie aan de Tramweg in Rossum. Eerst vond er regulier onderhoud plaats, dat later werd opgeschaald naar groot onderhoud. Inmiddels staat alweer een aantal weken een grote boortoren op de locatie die de binnenbuis uit de put moet trekken. Deze binnenbuis was in de loop der jaren vervormd geraakt en moest worden vervangen.
Toen de binnenbuis was verwijderd, kon de NAM ook controles uitvoeren op de staat van de buitenbuis. In die buis blijkt nu een breuk te zitten. Door deze breuk is de veiligheidsbarrière niet meer intact. Volgens de NAM is de vervormde binnenbuis nog wel zonder scheuren en kan er dus geen sprake zijn geweest van lekkage van afvalwater.
De NAM zegt dat de breuk van de buitenbuis waarschijnlijk is veroorzaakt door het effect van zoutkruip. "Dit is een fenomeen waarbij de afsluitende zoutlaag bij hoge temperaturen en zware druk als het ware stroperig tegen de buitenbuis heeft aangedrukt. Die is daardoor gebroken." Geoloog Van Engelen legt uit dat zout op grote diepte, waar het erg warm en de druk hoog is, vaker stroperig is. "Kennelijk stroomt dat stroperige zout ook een beetje. Dat gaat waarschijnlijk om niet meer dan één of enkele millimeters per jaar, maar toch lijkt dit nu de breuk te hebben veroorzaakt."
NAM zou vanuit de huidige put een nieuwe zijtak kunnen boren maar die operatie is te duur. Ook het slaan een compleet nieuwe put is financieel te ingrijpend. Omdat het afvalwater uit de Drentse oliewinning ook via drie andere putten in de bodem van Noordoost-Twente wordt geïnjecteerd, heeft het sluiten van put ROW2 geen directe gevolgen. De andere putten zullen nu meer injecteren en deels kan dat nog steeds in hetzelfde reservoir.
'Geen aanwijzingen voor zorgen'
Maar hoe is het gesteld met die andere injectieputten? Volgens Van Engelen is ROW2 één van de oudste putten in de regio. De buitenbuis van ROW2 is geslagen in 1955 en is gemaakt van lichter staal dan voor de andere putten gebruikt is. Van Engelen maakt zich daarom geen zorgen over de integriteit van die andere putten, die dateren uit de jaren '60 en '70 van de vorige eeuw. "Er zijn ook geen aanwijzingen dat we ons zorgen moeten maken."
Van Engelen wijst erop dat ook die putten jaarlijks worden gecontroleerd. Als blijkt dat er twijfels zijn over de actuele staat, dan zullen ook die andere putten nauwkeurig worden onderzocht.
Sneller injecteren in Drenthe
"Wel betekent de afsluiting van deze put, dat de NAM nu sneller op zoek moet naar extra injectiemogelijkheden." De NAM wil ook afvalwater in oude gasvelden in Drenthe gaan injecteren. In de afgelopen maanden is de oliemaatschappij in de Drentse politiek bezig geweest om de handen daarvoor op elkaar te krijgen maar zowel het lokale bestuur als de provincie Drenthe is daar niet voor te porren.
NAM heeft de bevindingen ook gemeld aan het controlerend orgaan Staatstoezicht op de Mijnen. SodM zal ook controleren of de permanente afsluiting van ROW2 ordentelijk verloopt.
