Had Chantal de Vries nog geleefd als naar begeleiders en familie van de moordenaar was geluisterd?

Zoals vanochtend gemeld, zeggen oud-begeleiders van Wim V. (28) en een naast familielid dat de man met zijn woedeaanvallen, zijn fascinatie voor messen en seksuele obsessies nooit toestemming had mogen krijgen om zelfstandig te wonen. V. kon die vrijheid helemaal niet aan, zo luidt hun conclusie, gebaseerd op jarenlange ervaring met de onberekenbare psychiatrisch patiënt Wim V.

Vorige week al berichtte RTV Oost dat de Inspectie Gezondheidszorg onderzoek doet naar de manier waarop Wim V. is begeleid door zorginstelling De Zorgstal. Aanleiding vormt een rapport van het Openbaar Ministerie, dat grote vraagtekens plaatst bij die begeleiding.

De in Almelo geboren Wim V. heeft een jeugd van wonen bij pleeggezinnen achter de rug. Nadat hij rond zijn achttiende bij een instelling een begeleider had geslagen, belandde hij bij Menz.nu, een in 2011 gelanceerde zorginstelling. Daar maakte hij gestaag vorderingen. Was hij aanvankelijk erg introvert, gaandeweg werd hij steeds socialer. Al was het volgens zijn begeleiders van cruciaal belang dat hij in zijn leven veel structuur en regels had. Met vrijheden kon hij niet omgaan.

Met vier anderen woonde Wim V. jarenlang in een fraaie bungalow aan de Bachlaan in Almelo, waarvan het voorste gedeelte was ingericht als kantoortje. De cliënten werden er 24/7 begeleid.

Wim V. had van kinds af aan al een obsessie voor messen, waarna hij rond 2014 begon met het verzamelen ervan. Met het oog op zijn woedeaanvallen werd besloten de collectie - "een stuk of zeven à acht messen" - op te bergen in een vitrine. "Die had Wim zelf gebouwd, want hij is behoorlijk handig", zegt een van de oud-begeleiders.

Alleen lagen de messen achter glas opgeborgen. Niet echt veilig. "Na ruim een maand hebben we aan die situatie een einde gemaakt en de messen in een kluis in het kantoortje gelegd. Een dubbele beveiliging; behalve de kluis zat ook dit kantoortje permanent op slot. Eens in de paar weken - als Wim behoefte daaraan had - openden we de kluis en mocht Wim zijn messen even zien, voelen en schoonmaken. Een prima oplossing."

Een naast familielid van Wim V. beaamt dit. "Menz.nu hield er soms wat onorthodoxe methoden op na, maar ze boekten er prima resultaten mee. Ze deden dingen vaak net even anders. Omdat ze keken naar wat voor sommige cliënten nodig was in plaats van dat ze strikt de protocollen volgden. Die aanpak heeft Wim heel erg geholpen."

Volgens het familielid kalmeerde V. bij de aanblik van zijn messen. Zeker wanneer hij weer eens extreme stress had. "Zo werkt het bij hobby's. De een gaat een blokje om, de ander verzuipt in zijn computer. Wim vond rust bij zijn messen."

Wim V. gedijde goed onder het strenge regime. In het weekend mocht hij één glas alcohol drinken. Meestal werd het een cola-mix. "Hij was gek van dance-events, maar aan drugs in de vorm van pillen of wiet had hij een hartgrondige hekel. En hij kon hele dagen achter de computer doorbrengen. Speelde Fortnite en ja, hij keek erg veel porno", zegt één van zijn begeleiders.

Maar Wim had zichzelf goed onder controle. "Je moest hem alleen geen commando's geven, want dan gingen de hakken in het zand. Als je dat echter tactisch aanpakte, wilde hij bijvoorbeeld best zijn kamer opruimen. Hij werd zelfs een sociale vent, die in was voor een geintje."

Al vertoonde hij wel enkele malen een terugval. Zo had Wim in de zomer van 2014 een vuurwerkbom van illegaal vuurwerk gemaakt en werd hij tot twee keer toe betrapt terwijl hij zich in de bosjes ophield, glurend naar jonge kinderen. Daarvan werd melding gemaakt in rapportages. Voor de vuurwerkbom werd hij veroordeeld tot een taakstraf en moest hij werken in groenonderhoud.

Lees meer: Almeloos zorgbureau Menz.nu failliet verklaard

Maar waar het crescendo ging met Wim, daar ging het bergafwaarts met de zorginstelling die hem begeleidde. Onder meer omdat bepaalde protocollen niet werden nageleefd, kwam de instelling negen maanden lang onder verscherpt toezicht te staan van de Inspectie Gezondheidszorg.
Intussen had Matthijs Betgen zich mei 2017als directeur ingekocht in het zorgbedrijf. Al vrij snel kreeg Betgen echter ruzie met de oprichter en mededirecteur van Menz.nu, waarop het merendeel van de cliënten z'n heil elders zocht. Gevolg was dat de inkomsten verder terugliepen en Menz.nu in 2019 failliet werd verklaard.

Wim V. werd intussen overgeplaatst naar zorginstelling De Zorgstal, eveneens eigendom van Matthijs Betgen. In de zomer van 2019 verhuisde hij naar Hengelo, waar hij samen met een viertal cliënten in een appartement aan de Enschedesestraat 205 belandde. De cliënten hadden overigens wel allen een eigen kamer. Een van zijn vroegere begeleiders: "Wim vertelde me dat hem was beloofd dat hij in Almelo mocht blijven. Hij was er totaal niet op voorbereid dat het ineens Hengelo werd. Met zijn psychiatrische achtergrond een enorme blunder. Zulke rigoureuze veranderingen kunnen bij cliënten als Wim een trigger vormen."

Volgens Wim 's oud-begeleiders was directeur Matthijs Betgen in november 2018 gewaarschuwd door zijn voormalige mededirecteur. Een vroegere begeleidster: "De voormalig directeur had Wim zien lopen aan de Gravenallee in Almelo. Hij kent Wim als geen ander en zag meteen dat het helemaal niet goed met hem ging. V. liep daar echt met zijn ziel onder de arm. De oud-directeur heeft daar vervolgens alarm over geslagen bij Betgen. Maar die wuifde het weg. Hij zei dat het juist erg goed ging met V. Hij maakte volgens hem een montere indruk en maakte regelmatig grapjes."

Het familielid van V. bevestigt het verhaal dat het in die periode inderdaad steeds minder goed met hem ging.

Enkele maanden al nadat Wim wordt overgeplaatst naar Hengelo gaat het gruwelijk mis. Kerstavond 2019 maakt hij met een 23 centimeter groot mes met zeven messteken een einde aan het leven van de 27-jarige Chantal de Vries. Die avond heeft hij een halve fles wodka en een stuk of acht biertjes naar binnen gewerkt, blijkt tijdens de rechtszaken. Die rechtszaken verlopen uiterst turbulent. Zo moet V. geboeid en overmeesterd door parketwachters de rechtszaal worden ingesleurd.

Voor de moord wordt hij uiteindelijk veroordeeld tot achttien jaar celstraf en tbs met dwangverpleging.

Hoewel Wim V. de onderzoeken naar zijn psyche stelselmatig saboteerde, vond de rechtbank tbs toch op zijn plaats. Vooral om de maatschappij te beschermen tegen zijn extreme woedeaanvallen.

Lees meer: Verdachte moord Chantal de Vries in de boeien door parketpolitie rechtszaal binnengebracht

Kort na de kerstmoord doet de politie een inval in het appartementje van Wim en worden zeven grote messen ontdekt. De steekwapens en een boksbeugel lagen open en bloot en voor het grijpen. Wim zelf zei tijdens de politieverhoren dat de begeleiding in Hengelo niets voorstelde en dat zijn begeleiders slechts af en toe even een praatje kwamen maken.

Dat Wim begeleid maar zelfstandig woonde, is een kapitale blunder, zeggen zijn vroegere begeleiders. "Wim kon totaal niet met een dergelijke vrijheid omgaan. Met zijn psychiatrische achtergrond, zijn woedeaanvallen, zijn fascinatie voor messen en zijn seksuele obsessies had hij nooit zelfstandig mogen wonen. Dat is een inschattingsfout met helaas dramatische gevolgen."

Het familielid van V. durft zelfs nog wel verder te gaan: "Na de moord is de familie een jaar lang bezig geweest om Wims spullen terug te krijgen. En zijn dossier was incompleet. Over zijn periode in Hengelo stond zelfs niet of nauwelijks iets op papier. Chantal had nog kunnen leven als er geluisterd was en Wim adequaat begeleid was. Daar ben ik heilig van overtuigd."

Lees meer: Begeleiders en familie van dader kerstmoord: 'Wim V. zelfstandig laten wonen was vragen om moeilijkheden'