Nieuws
Verbazing bij politicoloog Van der Kolk over grote verkiezingsnederlaag linkse partijen
Toen gisteravond de eerste exitpoll bekend werd, bleek onmiddellijk dat het geen geslaagde Tweede Kamerverkiezingen zijn geweest voor de linkse partijen. De forse nederlaag voor partijen als GroenLinks en SP kwam voor politicoloog Henk van der Kolk van Universiteit Twente als een grote verrassing.
"Het meest verbaasd was ik over het grote verlies van links", begint Van der Kolk zijn analyse. "Ik had wel verwacht dat er een behoorlijke trek zou zijn naar D66. Het ging de laatste dagen veel over het thema 'leiderschap'. Als dat het onderwerp wordt, dan is dat vooral in het voordeel van Mark Rutte en Sigrid Kaag. Maar dat het verlies bij GroenLinks en de SP zó groot zou zijn, dat had ik niet verwacht."
De uitslag heeft er volgens Van der Kolk mee te maken dat de campagnes, naast het thema leiderschap, vooral over corona gingen. "Alle andere thema's, zoals duurzaamheid, zijn eigenlijk helemaal niet aan de orde geweest. Het verlies van links is daar wel echt door te verklaren. Die partijen konden daardoor niet echt duidelijk maken waarom mensen op hun hadden moeten stemmen."
Rechts land?
Volgens de laatste tussenstand bemachtigen de linkse partijen PvdA, SP en GroenLinks opgeteld slechts 25 zetels. Is Nederland dan zo'n rechts land geworden? Volgens Van der Kolk valt dat wel mee. "Een rechts land, dat kan je niet gelijk zo zeggen. D66 is geen rechtse partij, ik denk dat veel linkse kiezers naar D66 zijn gegaan. Bovendien hebben de rechtse partijen zich in de campagne behoorlijk links geprofileerd."
Van der Kolk: "Aan de andere kant zie je dat er aan de rechterkant van de VVD wel behoorlijk veel steun is voor deels nieuwe partijen." Daarmee doelt de politicoloog op JA21, dat met vier zetels de Tweede Kamer lijkt binnen te komen en op Forum voor Democratie, dat oprukt naar acht zetels.
Verlies CDA
Een opvallende verliezer is het CDA van Wopke Hoekstra. Van der Kolk: "Gevestigde partijen zijn al heel lang niet meer echt zeker van hun zaak. Nu krijgt het CDA weer klappen, Hoekstra heeft het tij blijkbaar niet kunnen keren. De partij liet ook niet echt een helder geluid horen. Daarnaast waren er binnen de partij de laatste periode veel leiderschapswisselingen en dat heeft er blijkbaar toch voor gezorgd dat de steun voor de partij is afgebrokkeld."
Alles wijst erop dat zestien of zelfs zeventien partijen zich mogen melden in de Tweede Kamer. Een naoorlogs record. Volgens Van der Kolk is die versnippering van het politieke landschap geen goede ontwikkeling. "Dat is wel een probleem. Een politieke partij moet op heel veel verschillende plekken opereren. Ze moeten veel commissies bemensen en dus de taken goed verdelen. En juist het verdelen van de taken is voor kleine fracties gewoon heel lastig. Dus dan gaan ze zich concentreren op een beperkt aantal dossiers en laten ze andere dossiers liggen. Ik denk niet dat dat verstandig is."
