Nieuws
Klacht van Dave zorgt voor boete gemeente Enschede van 6 ton
Dave Borghuis, inwoner van Enschede, lichtte de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in over het verkeerd gebruiken van wifi-tracking zijn binnenstad. Het leverde de gemeente Enschede een boete van 600.000 euro op. "Ik vind dat als jij als burger in de stad rondloopt, dat je niet gevolgd hoeft te worden. Privacy is een mensenrecht", vertelt hij.
Enschede besloot in 2017 de drukte in de binnenstad te gaan meten met sensoren. Meetkastjes in de winkelstraten vingen wifi-signalen op uit mobiele telefoons van passerende mensen. Ieders telefoon werd apart geregistreerd, met een unieke code.
Privacy
Maar dat systeem stuitte Enschedeër Borghuis tegen de borst. Als je namelijk over langere periode bijhoudt welke telefoon langs welk meetkastje komt, verandert dat 'tellen' in het volgen van mensen. En dus diende Borghuis een klacht in.
"Je privacy moet gewoon gewaarborgd worden. Het is een mensenrecht en daar hoef je zelf niet actief iets voor te doen, zoals bijvoorbeeld je mobiel uitzetten. Als jij ergens gegevens achterlaat, weet je niet wat dat voor gevolgen heeft voor over vijf of tien jaar."
Onbespied over straat
De Autoriteit Persoonsgegevens vindt dat Borghuis een punt heeft. "Je moet vrij en onbespied over straat kunnen gaan als burger. Dat kon in dit geval niet", vertelt Monique Verdier van AP. "Als jij meer persoonsgegevens gaat verzamelen dan nodig, dat vinden wij niet goed."
En dus heeft de autoriteit de gemeente een hoge boete opgelegd. "Ze hebben een systeem gebruikt waarin telefoons te volgen zijn, en dat mag niet. Dat mag alleen maar in hele bijzondere gevallen. Het is een veel te uitgebreid middel om mensen te tellen."
Onterecht?
De gemeente Enschede liet eerder vandaag weten bezwaar te hebben aangetekend tegen de boete. Burgemeester Onno van Veldhuizen vond een waarschuwing meer op zijn plek, omdat de autoriteit nooit bewijs heeft gevonden dat de gemeente daadwerkelijk mensen volgde.
De autoriteit bevestigt dat. "De gemeente heeft nooit de intentie gehad om mensen te volgen, maar het inzetten van zo'n systeem mag niet. Als jij wilt tellen, tel dan. Als gemeente moet je zorgen voor je burger, ook voor de privacy."
Meer boetes
Enschede schakelde voor de bouw van dit systeem een bedrijf in, dat voor 228 andere gemeenten ook het systeem heeft gebouwd. Eén daarvan is de gemeente Hengelo. GroenLinks uit die stad vraagt daarom het college of ook Hengelo een boete boven het hoofd hangt.
De Autoriteit Persoonsgegevens zegt daarover: "Dat is afhankelijk van wat wij wel en niet gaan onderzoeken. Ik mag toch hopen dat als gemeenten dit horen, dat ze hun systeem nog een keer tegen het licht houden."
