Vergeten verzetsheld uit Deventer krijgt eerbetoon dat hij verdient

De inmiddels overleden amateurhistoricus Huub van Sabben deed meer dan dertig jaar onderzoek naar 'het drama van de Oxerhof'. Hij kwam de naam Gerrit van Brakel tegen en ging op onderzoek uit. Proces-verbalen uit de Tweede Wereldoorlog waren de doorbraak in zijn onderzoek: Van Brakel was een vergeten verzetsheld.

Hoe kan het dat een verzetsheld zo lang niet bekend was? De verklaring is volgens Johan van der Veen, lid van de werkgroep Vergeten Verzet Deventer, niet ingewikkeld. "Er werd vlak na de oorlog niet over gepraat. Het land was in opbouw en er was 'geen ruimte' om het erover te hebben. De familie sprak er dan ook niet over. Van Brakel is vlak voor de bevrijding overleden, dus hij kon er zelf ook niet meer over vertellen."

Lees meer: Vermoorde verzetsstrijder wordt herbegraven op Nationaal Ereveld Loenen

Christian Vegelin, neef van Gerrit van Brakel, is blij met de erkenning. "Dat hij nu met zijn naam op het monument staat vind ik een hele mooie erkenning voor wat hij gedaan en betekend heeft. Niemand wist meer iets van hem, dus dit is een mooie beloning."

Ook burgemeester Ron König vindt het belangrijk dat Van Brakel de erkenning krijgt die hij verdient. "Hij is na de oorlog in de vergetelheid geraakt. Het is gelukkig na heel veel zoekwerk van Van Sabben gelukt om erachter te komen wat hij betekend heeft. Hij heeft voor elkaar gekregen dat zowel de provincie als de gemeente Van Brakel nu een plek hebben gegeven op het monument."

Gerrit van Brakel zette zich als verzetsheld in voor onder andere de stakende spoorweglieden. Van der Veen: "Er brak in 1944 een spoorwegstaking uit en die duurde heel erg lang. Hij sprokkelde in de oorlog onder meer voedsel bij elkaar voor de stakers, onderduikers en geallieerd personeel, maar werd gepakt."

Eerder al werden de stoffelijke resten van de vermoorde en vergeten Deventer verzetsstrijder opgegraven om verplaatst te worden naar het Nationaal Ereveld in Loenen.

Huub van Sabben zei destijds: "Ik vind dat Gerrit een blijvende en waardige rustplaats verdient. De grafrechten waren verlopen, de grafsteen was verwijderd en het graf stond op het punt geruimd te worden. Hij dreigde voor altijd in de anonimiteit te verdwijnen. Er is niet eens een foto van hem."

Volgens de amateurhistoricus was het bijzonder wrang dat verzetsman Van Brakel na de bevrijding van Deventer, een kleine week na de moordpartij op de Oxerhof, alweer vergeten was. In 2019 zei hij: "Van Brakel is tussen wal en schip gevallen. Het zou echt prachtig zijn als we zijn naam ook nog op de oorlogsmonumenten in Deventer en Markelo krijgen. Gerrit van Brakel was een stille held."

Dat is nu, een half jaar na de dood van de amateurhistoricus, gelukt.