Nieuws

25 jaar Etty Hillesumcentrum: "Nee, overbodig worden we niet"

Gerja Meima, directeur van het Etty Hillesemcentrum
Gerja Meima, directeur van het Etty Hillesemcentrum © RTV Oost / Ina Brouwer
Deze maand is het 25 jaar geleden dat het Etty Hillesumcentrum in Deventer werd geopend. Het centrum kwam er dankzij de inzet van Manja Pach en haar partner Frits Grimmelikhuizen. Het centrum vraagt blijvend aandacht voor de tragische geschiedenis van de Joden in Deventer. Het groeide bovendien uit tot een instituut dat alle vormen van discriminatie en uitsluiting aan de kaak stelt.
Directeur Gerja Meima windt er geen doekjes om. "'Het zou fijn zijn als het centrum overbodig zou worden maar ik geloof daar echt niet in. Als samenleving moet je altijd blijven werken aan hoe je samenleeft met elkaar." Ze waarschuwt ervoor dat woorden als democratie, geluk en welvaart aan betekenis verliezen. "We moeten die woorden weer opnieuw inhoud geven en niet achteroverleunen."

Liefde tegenover haat

Meima ziet een gevaar in het wij-zij denken dat overal in de samenleving opduikt. "En dan heb ik het niet alleen over andere culturen, maar dan gaat het ook over verschil in sociale klasse, sekse-ongelijkheid, verschillen in kansen en inkomen, of je hetero bent of homoseksueel."
Ze ziet die tweespalt en verharding ook in de manier waarop mensen bijvoorbeeld reageren op de coronamaatregelen. "We hebben niet de tolerantie naar om elkaar om te zeggen, oké jij denkt er anders over." Je kunt mensen niet veranderen, zegt Meima, je kunt alleen je eigen houding veranderen. "Etty stelde liefde tegenover haat".

Meldpunt Discriminatie

Het is een van de redenen dat in het Etty Hillesumcentrum nu ook het Deventer Meldpunt Discriminatie is ondergebracht. "Mensen kunnen hier een melding doen en wij bieden een luisterend oor." In diverse projecten vraagt het centrum aandacht voor vooroordelen en uitsluiting.
Voorbeelden van uitsluiting
Voorbeelden van uitsluiting © RTV oost / Ina Brouwer
Etty Hillesum was een jonge Joodse vrouw die bekend werd door haar brieven die ze vanuit kamp Westerbork de wereld in liet gaan. Ze werden in de jaren tachtig uitgegeven onder de titel 'Het denkende hoofd van de barak'.
Ook het dagboek dat ze bijhield werd in tientallen talen vertaald. Treffende uitspraken van haar worden binnenkort in het Engels en Nederlands uitgegeven op ansichtkaarten.

De heldendaad van Gerja's oma

In het centrum hangt een bijzondere klassenfoto uit de Tweede Wereldoorlog. Alle kinderen, op één na, zijn omgekomen; het meisje in het witte jurkje, Felice Polak, overleefde de oorlog. Toen Meima ruim vier jaar geleden aantrad als directeur van het EHC, kwam ze erachter dat de moeder van Felice korte tijd bij haar grootouders, een domineesechtpaar in Neede, ondergedoken gezeten heeft.
De klassenfoto met centraal in de witte jurk Felice Polak
De klassenfoto met centraal in de witte jurk Felice Polak © RTV Oost / Ina Brouwer
Zondag 16 mei een langer gesprek met Gerja Meima in Hoogtij.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.