Nieuws
Hoezo maken ziekenhuizen miljoenenwinsten? En waarom zijn er toch zorgen?
Ziekenhuizen lagen afgelopen jaar lange tijd stampvol met coronapatiënten en de belasting voor de zorg was zo hoog, dat het ziekteverzuim onder personeel met elf procent steeg. Ondanks alle rampspoed, blijkt deze week dat ziekenhuizen stuk voor stuk miljoenenwinsten hebben gemaakt in 2020. Hoe zit dat? En is dat wel zo gunstig?
1. Hoeveel winst maken de ziekenhuizen eigenlijk?
De vijf ziekenhuizen in Overijssel maken allemaal winst. In 2019 varieerde dat van ongeveer vier miljoen (Deventer) tot bijna negentien miljoen (ZGT). Nu de jaarverslagen binnendruppelen van 2020, blijkt dat de ziekenhuizen vorig jaar stuk voor stuk nog meer geld overhielden. Isala in Zwolle en ZGT in Almelo en Hengelo boekten zelfs een nettowinst van meer dan twintig miljoen euro. De jaarcijfers van het Deventer Ziekenhuis komen vrijdag en naar verwachting volgen die van Saxenburgh (Hardenberg) ook binnenkort.
Nettowinsten in miljoenen euro's:
2. Hoe komen ze aan dat geld?
Vooropgesteld zijn voor alle ziekenhuizen verschillende factoren van toepassing. Zo is de winst van MST in 2019 te danken aan een ‘rendementsprogramma’ dat twee jaar eerder werd ingezet. Oftewel, een massaontslag, waarbij zo’n 300 mensen hun baan verloren. De bezuinigingen leidden ertoe dat het ziekenhuis weer zwarte cijfers kon schrijven.
Bij ZGT, dat repte over een herstelplan, zorgden hervormingen eveneens voor een flinke winst in 2019. De verkoop van het laboratoriumgebouw in Hengelo droeg een jaar later sterk bij aan de winst.
Coronapandemie
De hogere winsten van 2020 hebben ook een andere oorzaak, namelijk de coronapandemie. Ziekenhuizen moesten veel plannen en investeringen uitstellen en maakten daardoor veel minder kosten. Vervanging van apparatuur en de uitvoeringen van bepaalde verbouwingen konden in 2020 bijvoorbeeld niet doorgaan.
De hogere winsten van 2020 hebben ook een andere oorzaak, namelijk de coronapandemie. Ziekenhuizen moesten veel plannen en investeringen uitstellen en maakten daardoor veel minder kosten. Vervanging van apparatuur en de uitvoeringen van bepaalde verbouwingen konden in 2020 bijvoorbeeld niet doorgaan.
Daarnaast krijgen ziekenhuizen, die zich in 2020 voor een groot deel bezighielden met de zorg van coronapatiënten, deze coronazorg vergoed. Deels door verzekeraars en deels door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het is onduidelijk om hoeveel geld het precies per ziekenhuis gaat, maar landelijk gaat het zeker om enkele miljarden euro’s.
3. Waarom zijn er toch zorgen?
Het lijkt heel wat, zo’n miljoenenwinst, maar de ziekenhuizen kunnen zeker niet lekker achterover leunen. Ze denken de financiële buffer hard nodig te hebben de komende jaren. Zo nemen de ziekenhuizen in Twente eind dit jaar het elektronisch patiëntendossier in gebruik en kijkt ook Isala naar dit ‘digitaliseringsvraagstuk’. Daarnaast moeten uitgestelde investeringen, zoals vervanging van apparatuur en verbouwingen, alsnog gaan plaatsvinden.
En dan is er natuurlijk nog de inhaalzorg. Volgens schattingen zijn er tijdens de coronacrisis zo’n 140.000 operaties uitgesteld. Ziekenhuizen spreken van een vierde golf, bestaande uit niet-acute operaties aan bijvoorbeeld knieën of heupen. Deze moeten ingehaald worden en dat gaat naar verwachting twee jaar duren. Nog onduidelijk is in hoeverre die kosten gedekt worden, ziekenhuizen moeten hiervoor nieuwe contracten sluiten met de zorgverzekeraars. De miljoenenwinsten zijn dan ook geen reden tot juichen.
