Nieuws

Generaties Molukkers ondervinden nog steeds gevolgen van Molukse kwestie

Lucas Labobar (links) en Paul Salakory (rechts)
Lucas Labobar (links) en Paul Salakory (rechts) © RTV Oost
Het is deze week zeventig jaar geleden dat het laatste schip met Molukkers aan boord de haven van Rotterdam binnenvoer. Een gegeven waar ze binnen de Molukse gemeenschap altijd even bij stilstaan. Want zelfs twee generaties later wordt de pijn nog steeds gevoeld.
Zeventig jaar nadat de Molukkers in Nederland aankomen, is er volop belangstelling voor de Molukse geschiedenis in Nederland. Het lijkt erop dat deze zwarte bladzijde in de geschiedenis voor de Nederlanders altijd naar de achtergrond is verdreven. Maar nu lijkt er steeds meer besef te komen welk onrecht de Molukkers is aangedaan.
Ook onder Molukkers zelf is het besef gekomen om zich niet stil te houden en aandacht te vragen voor hun gevoelens. Vandaar dat de Stichting 70 jaar Molukkers in Overijssel er een boek over aan het maken is. De veelzeggende titel van de verhalenbundel is Verbroken Belofte.

Levend houden

"We hadden een discussie, wordt het een boek of een documentaire. Maar een boek is levend, een boek kun je niet zomaar wegstoppen. Het leert ons ook dat mensen geïnteresseerd zijn in het geschreven woord van Molukkers van de eerste, tweede en derde generatie", zegt Paul Salakory, voorzitter van Stichting 70 jaar Molukkers in Overijssel.
De Stichting 70 jaar Molukkers in Overijssel wil de geschiedenis levend houden met dit boek. De verhalen van de eerste generatie gaat over de overtocht en hoe ze zijn behandeld in Nederland. De verhalen van de tweede generatie gaat over de pijn en de onmogelijkheden die de overheid ten opzichte van de eerste generatie heeft aangedaan. De derde generaties vertelt verhalen over hoe zij er tegenaan kijken.

Loswringen

Lucas Labobar is van de derde generatie en heeft ook een verhaal in het boek geschreven. Hij voelt nog steeds de pijn die de twee generaties voor hem ook voelden. Zijn verhaal gaat over hoe hij zich heeft ontplooid en zich buiten de Molukse wijk in Rijssen verder heeft ontwikkeld. "Dat loswringen was nodig om verder te komen. De Molukse wijk is een heel hechte gemeenschap. Alles werd binnen de gemeenschap opgelost", zegt Lucas.
De Molukse wijk zie ik echt wel als mijn thuis
Lucas Labobar
"Een oom van mij zei: Lucas, als jij je wilt ontplooien dan moet je de wijk gaan zien vanuit een ander perspectief, dat kan alleen als je uit de wijk zou gaan", vertelt Lucas. Toch zag Lucas de wijk niet als een belemmering. "Zeker niet, de Molukse wijk zie ik echt wel als mijn thuis", zegt Lucas.

Pijn nog steeds voelbaar

Als derde generatie kreeg Lucas niet zo heel veel mee van wat er precies is gebeurd in het verleden. "Ik ben in de wijk geboren. Ten opzichte van de eerste en de tweede generatie, die vanuit het kamp, via woonoorden verhuisde naar de wijk, is dat anders. Er werd niet zoveel over gepraat", zegt Lucas.
"Maar wat ik wel mee kreeg is dat ze een bepaalde pijn met zich meedroegen. Vooral als de KNIL soldaten bij elkaar in groepjes zaten en ze praten in hun eigen taal, dan voelde je de pijn wel echt naar boven komen."
Repatriering Ambonezen te Rotterdam, Nederland 21 en 22 maart 1951. Het schip de "Kota Inten"
Repatriering Ambonezen te Rotterdam, Nederland 21 en 22 maart 1951. Het schip de "Kota Inten" © Spaarnestad Photo / ANP

Obstakels

De Molukse tweede, derde en huidige generatie die in Nederland opgroeien hebben nog steeds te maken met obstakels. Emotioneel en ook praktisch. Een goed voorbeeld is de kwestie rondom de huurwoningen in de Molukse wijk die in handen zijn van woningstichting Viverion. Om in aanmerking te komen voor een huurwoning dien je te voldoen aan de wettelijke inkomenstoets. Verdien je teveel dan kun je geen aanspraak maken op een woning.
Dat druist in tegen de afspraken die de overheid in het verre verleden met de Molukkers gemaakt heeft. Als bestuurslid van stichting Teripang in Rijssen heeft hij zich hard gemaakt om de oude afspraak met de regering na te laten komen. "In goed overleg is dat nu gelukt. Doordat Viverion zich verplaatst heeft in onze situatie is dit mogelijk. Wij willen graag dat de regering zich houdt aan de gemaakte afspraken en dat een stuk cultureel erfgoed behouden blijft", zegt Lucas.
Ik ben een Molukker en dan pas een Tukker
Paul Salakory

Identiteit

Paul Salakory: "Ik vind dat de derde generatie heel goed weet wat ze willen. Terwijl wij van de tweede generatie dat niet wisten. En dan ga je zoeken, wij zijn eigenlijk de pioniers voor de derde en de daaropvolgende generaties. Wij hebben de normen en waarden overgenomen van onze ouders en geven dat door. Mijn identiteit? Ik zeg altijd ik ben een Molukker en dan pas een Tukker."

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.