Komst van moskee Enschede moet opnieuw worden beoordeeld: "Afwijzing niet goed onderbouwd"

"Hoewel de raad een grote mate van beleidsvrijheid toekomt bij het niet vaststellen van een bestemmingsplan, moet de raad zijn besluit daarover wel deugdelijk motiveren en daar moet een kenbare belangenafweging deel van uitmaken", aldus de uitspraak van de Raad van State woensdagochtend.

Lees meer: Hoe Enschede al tien jaar lang worstelt met plannen voor nieuwe moskee: "In Almelo lukt het wel"

Daarmee komt aan de soap rond de bouw van de nieuwe moskee van Islamitische Stichting Nederland nog geen einde. Jarenlang duurde het voordat een bestemmingsplan in de raad werd aangenomen. Een van de grootste vrezen, de vrijdagse gebedsoproep ofwel azan, werd tijdens die allesbeslissende gemeenteraad met een 'gentlemen's agreement' beperkt tot een maximale geluidssterkte.

Bij de Raad van State strandde het besluit uiteindelijk vanwege het ontbreken van een deugdelijk verkeersplan. De invloed op het aantal verkeersbewegingen door de moskee, maar ook de effecten van de komst van bouwmarkt Hornbach in de directe omgeving, waren niet voldoende onderbouwd.

Toen de gemeente Enschede in december 2020 een nieuw verkeersonderzoek bij het bestemmingsplan presenteerde, werd het hele plan weggestemd omdat coalitiepartijen VVD en (deels) Burgerbelangen tegen stemden. De Islamitische Stichting Nederland stapte opnieuw naar de Raad van State, waar de gemeente Enschede zich bij de verdediging heeft gesteld op het raadsbesluit en de stemverklaringen.

"Hieruit kan niet eenduidig worden afgeleid op grond van welke argumenten de raad heeft geweigerd het plan vast te stellen. Dat geldt ook voor de stemverklaringen", aldus de Afdeling. "Niet duidelijk is wat de afweging tussen de verschillende argumenten van de raad is geweest en wat daarbij doorslaggevend was."

In een eerste reactie laat bestuurder Abdurrahman Bicici van de Selimiye Moskee (een van de twee bestaande moskeeën die in het beoogde nieuwe gebedshuis samengaan) weten 'heel blij' te zijn met de uitspraak. "Ik verwacht dat de gemeenteraad nu wel instemt. Ze moeten hier goed over nadenken, we bouwen een heel modern gebouw." Volgens Bicici is de nieuwe locatie juist beter voor de verkeersafwikkeling, omdat het huidige moskeegebouw aan de Atjehstraat midden in een woonwijk staat.

Raadsleden zeggen dat de uitspraak van de Raad van State niet als een verrassing komt. "De vraag is wat we hier mee opschieten", zegt D66-fractieleider Gertjan Tillema. "Wat de uitspraak ook was geweest, het verzoek voor een nieuwe moskee had er nog steeds gelegen. Daar moeten we mee verder." Tillema hoopt dat dit 'treurige dossier' snel wordt afgerond en denkt dat het ook mogelijk is, als sommige raadsleden in hun verkeerskundige bezwaren worden gehoord.

Dat zal bij Burgerbelangen Enschede niet snel gebeuren. Fractieleider Marc Teutelink zegt dat het standpunt (te veel verkeersbewegingen) niet zal veranderen met het huidige plan. "Dan kunnen we twee dingen doen: opnieuw kijken naar onze motivering of terug naar de tekentafel en een nieuw bestemmingsplan voorleggen." Teutelink pleit voor de laatste optie. Op basis van gesprekken in de buurt denkt hij dat veel zorgen over de verkeersdrukte van tafel zijn als het plan alleen nog een gebedsruimte omvat en het 'cultureel centrum' wordt geschrapt.