Nieuws

Je moeder overleden en nu moet je ook je huis nog uit, hoe zit dat?

De bekladding en de twee Enschedese zussen
De bekladding en de twee Enschedese zussen © News United / Beelbewerking RTV Oost
Het is sinds gisteren landelijk nieuws na de bekladding en brand bij woningbouwvereniging Ons Huis in Enschede: de huisuitzetting van kinderen bij het overlijden van een ouder. De woningbouwvereniging zegt aan regels vast te zitten, de Vereniging van woningcorporaties zegt dat er maatwerk geleverd kan worden en politieke partijen willen een wetswijziging. Hoe zit het nou eigenlijk met die regels? Wij zochten het uit.
De uitzetting van kinderen uit een huurwoning is het gevolg van wetgeving, stelt de Vereniging van woningcorporaties Aedes. 'Huur is niet over-erfbaar. Dat wil zeggen dat wanneer de ouder de huurder is, dan gaat de huur na overlijden niet automatisch door op de (volwassen) kinderen. Vaak gaat het om grotere woningen waarvoor inmiddels een lange wachtlijst bestaat.'

Twee uitzonderingen

Er bestaan twee uitzonderingen, waarbij de huur wel over-erfbaar is. Als eerste is dat als je 'duurzaam woont'. Dat houdt in dat je woont met iemand waarmee je in de toekomst samen wil blijven wonen, zoals een partner. Er wordt dan verwacht dat je samen eet, samen het huishouden doet en bijvoorbeeld een gezamenlijke rekening hebt. In het geval van kinderen is dit vaak niet zo; zij vliegen uit tijdens of na hun studententijd en hebben vaak geen gezamenlijke rekening.
De tweede uitzondering is als je mantelzorger bent. Als je kan aantonen dat je minimaal twee jaar mantelzorger bent voor je vader of moeder bij wie je woont, kan je op het huurcontract gezet worden. In dat geval kan je bij overlijden doorhuren.
De vernielingen en mogelijke brandstichting bij Ons Huis hebben mogelijk te maken met het verhaal van twee Enschedese zussen die hun huis uitgezet zouden worden. Ze woonden met hun moeder in een huurhuis in de Enschedese wijk Helmerhoek. Er was niets aan de hand, tot hun moeder afgelopen december overleed. Nog geen twee maanden later kregen de zussen een bericht: ze moesten hun huis uit.

Maatwerk

Beide voorbeelden van uitzonderingen gelden niet voor de Enschedese zussen en dus is het huis voor hen niet over-erfbaar. Dat vindt ook woningbouwvereniging Ons Huis, die deze regel als argument opvoert bij de situatie van de zussen. Toch kan deze regel ruimer geïnterpreteerd worden, stelt Aedes.
'In dergelijke treurige omstandigheden is er altijd sprake van maatwerk. De oplossing wordt vaak in onderling overleg gevonden, want juist bij corporaties staat de menselijke maat voorop. Of de bewoner in het ouderlijk huis kan blijven of dat er samen naar een ander passend huis wordt gezocht, hangt af van de specifieke situatie.'
In december diende de SP in Enschede een motie in om situaties zoals dit Enschedese voorbeeld te voorkomen. De motie werd unaniem aangenomen, toch veranderde er niets. Volgens de VVD zijn veel woningbouwverenigingen sceptisch als het aankomt op maatwerk. Ze zijn bang dat ze met een individueel geval een precedent scheppen voor andere vergelijkbare situaties. In heel Nederland zouden er zo’n zeshonderd vergelijkbare situaties zijn als het voorbeeld van de zussen in Enschede.

Te duur, geen huur

In het geval van de zussen heeft Ons Huis dit naar eigen zeggen gedaan. De zussen zouden een woning aangeboden hebben gekregen, maar hebben afgewezen. De zussen geven aan dat dit klopt. "We kregen een huis aangeboden in een wijk waar wij ons niet veilig voelden. We willen gewoon in dit huis blijven wonen. Hier zijn we opgegroeid en liggen onze herinneringen."
Door de regelgeving kan dit alleen als Ons Huis daaraan mee wil werken. De regels stellen namelijk dat de huur hier niet over-erfbaar is. Mochten de zussen het huis door willen huren, moeten ze meedoen in de loting voor nieuwe huur.
In dat onwaarschijnlijke geval zouden ze, met heel veel geluk, het huis kunnen huren. Toch zit er ook dan een kanttekening bij: geld. De zussen zijn 18 en 19 jaar en hebben daarom geen recht op huursubsidie. De gezinswoning is te duur voor ze, als ze het volledig zelf moeten betalen. Een familielid laten betalen is geen optie, want de woningbouwvereniging toetst het inkomen van de huurder. In dat geval moet het familielid de huurder zijn, maar die mag de woning niet door een ander laten gebruiken.

Wetswijziging

De conclusie is dat het dus in dit soort situaties neerkomt op maatwerk. Wil de woningbouwvereniging dat niet leveren? Dat is dat zijn goed recht. In het geval van de zussen kunnen ze dus hoog of laag springen, ze hebben qua regelgeving geen recht van spreken. Toch is er goed nieuws, want er volgt een wetswijziging, stelt Aedes: 'Samen met de overheid werken we aan een wetswijziging voor schrijnende gevallen onder huurders, waardoor kinderen van wie de ouders overlijden langer in de woning kunnen blijven wonen.'
Terug naar de situatie in Enschede. Volgens de regels moeten de zussen het huis verlaten, maar gisteren kwam er voor hen goed nieuws. Wethouder Jeroen Diepemaat (VVD) heeft laten weten dat de uithuiszetting voorlopig van de baan is. Hij wil met Ons Huis in gesprek en zoeken naar een passende oplossing. Tot die tijd mogen ze blijven wonen in het huis waar ze opgegroeid zijn.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.