Tentoonstelling Ogen Die Spreken brengt de relatie met Indië in beeld in veertig portretten

"De ogen worden ook wel de spiegels van de ziel genoemd", zegt fotograaf Roy van Veen. "De foto's richten zich dan ook op de ogen van de geportretteerden, die vertellen hun eigen verhaal." Het zijn veertig indringende zwart-wit portretten geworden van mensen van alle leeftijden en afkomsten, maar allemaal met een speciale band met voormalig Nederlands-Indië.

De foto's zijn vanaf donderdag op groot formaat te zien in Park Eekhout in Zwolle, waar ook het Indië-Nieuw Guinea monument staat. Bij elke foto hoort een verhaal. Met een QR-code op de foto kan je extra informatie krijgen over de persoon die op de foto staat.

De tentoonstelling is een initiatief van Roy van Veen, Cathy Folmer en de stichting Budi Santoso, een organisatie van en voor de Nederlands- Indische gemeenschap. Samen met Cathy Folmer van Budi Santoso heeft Roy de mensen opgezocht, geïnterviewd en gefotografeerd. De levensverhalen achter de foto's zijn ook vastgelegd in filmpjes.

De geportretteerden zijn allemaal heel verschillend, van de kleinzoon van een plantagehouder tot de dochter van een KNIL-militair. Toch hebben ze gemeen dat hun afkomst nog een rol speelt in hun leven: "Ik voel me toch wel Nederlands, maar dan wel een Nederlander die heel trots is op haar afkomst", verwoordt één van hen het gevoel.

Roy van Veen sprak voor de fotoserie met tientallen nakomelingen van mensen uit Nederlands-Indië, vaak kleinkinderen en achterkleinkinderen. De verhalen die zij meekregen van hun familie gaan vaak over het aanpassen aan een nieuwe cultuur: 'Het valt me op dat die eerste generatie hun kinderen leerden vooral niet teveel op te vallen", zegt Roy. "Ze mochten zich vooral niet te Indisch gedragen. Ze spraken de taal niet meer en cijferden zichzelf en hun cultuur een beetje weg. De generaties daarna durven wel trots te zijn op hun roots."

De fototentoonstelling gaat niet over de geschiedenis van Nederlands-Indië, zegt Roy: "Over de geschiedenis is natuurlijk ontzettend veel te vertellen, maar wij doen meer dan terugkijken. Wij willen juist laten zien hoe het nu is voor die generaties. Wat hebben ze meegenomen van hun verleden, hoe werkt het nu nog in hen door?"

"Geschiedenis is toekomst", verwoordt één van de geportretteerden, "je moet weten waar je vandaan komt om het heden te begrijpen, om vervolgens naar je toekomt te kunnen gaan. Dat is ook het Indische in mij, dat ik er zo tegenaan kijk."

De tentoonstelling is eerst te zien in Zwolle in park Eekhout en reist daarna naar andere plekken in het land. Ook komt er een onderwijspakket over de Indische Nederlanders en hun nazaten in de huidige samenleving.