Nieuws
Van Hijum doet dringende oproep aan Den Haag: "Schaf korting op budget voor gemeenten en provincies af"
Het nieuwe kabinet moet de 'opschalingskorting' afschaffen, die inhoudt dat het Rijk gemeenten en provincies jaarlijks steeds minder geld geeft voor hun taken. Die dringende oproep doet de Overijsselse gedeputeerde Eddy van Hijum aan de formerende partijen in Den Haag en aan de Tweede Kamer. Volgens Van Hijum raken provincies en gemeenten door de korting 'in de knel'.
De opschalingskorting stamt uit 2015, en komt van het kabinet Rutte II. Dat kabinet wilde gemeenten laten fuseren tot er alleen nog gemeenten over waren van 100.000 of meer inwoners, en provincies moesten opgaan in vier landsdelen. Dat zou schaalvoordelen opleveren, en dus kon op het budget voor gemeenten en provincies mooi worden gekort, was de gedachte.
Maar terwijl de ambitieuze fusieplannen sneuvelden vanwege een gebrek aan draagvlak, ging de bezuiniging op het gemeente- en provinciefonds gewoon door.
In onderstaande video legt gedeputeerde Eddy van Hijum uit waarom de opschalingskorting er ooit kwam, en waarom hij vindt dat de korting moet worden afgeschaft.
De korting loopt jaarlijks in hoogte op, tot uiteindelijk ruim een miljard euro per jaar in 2025. Het grootste deel daarvan - 975 miljoen euro - komt op het bordje van de gemeenten. 75 miljoen euro komt voor rekening van de provincies. "Dat raakt gemeenten en provincies", stelt Van Hijum.
Steeds meer kosten
"Provincies en gemeenten hebben aan de ene kant te maken met steeds hogere kosten: voor sociale zekerheid en zorgtaken, maar ook voor de energietransitie, het stikstofprobleem en de woningnood die we willen aanpakken. En aan de andere kant zie je dat die korting blijft toenemen. Daardoor komen taken in de knel", zegt Van Hijum.
Vanwege corona is de korting voor gemeenten wel tijdelijk bevroren - op nu 300 miljoen euro per jaar. Maar voor provincies geldt dat niet, benadrukt Van Hijum.
Door provincies en gemeenten steeds meer geld af te nemen, maak je het ze eigenlijk onmogelijk om hun taken op een goede manier uit te voeren
De opschalingskorting is ook in Den Haag niet onomstreden. Vorig jaar werd een voorstel om de korting af te schaffen echter met miniem verschil verworpen. Temeer omdat coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie tegenstemden. "Partijen gaan nu – lijkt het – eindelijk onderhandelen over een nieuw regeerakkoord", zegt Van Hijum. "Nu is het tijd voor het schrappen van de opschalingskorting."
Onmogelijk
Want, zo zegt Van Hijum: "Je kunt niet aan de ene kant van gemeenten en provincies verwachten dat ze een partner zijn in hele grote, maatschappelijke vraagstukken – en daarvoor ook kosten maken, en aan de andere kant het geld weer afnemen van diezelfde gemeenten en provincies. Daarmee maak je het ze eigenlijk onmogelijk om die taken op een goede manier uit te voeren."
