Nieuws

Gedeputeerde Roy de Witte: "Geef de dorpskerk terug aan de gemeenschap"

Roy de Witte
Roy de Witte © RTV Oost
Als kerkbesturen het kerkgebouw teruggeven aan de gemeenschap, is dat de beste motivatie om een nieuwe bestemming te kiezen. Dat zegt gedeputeerde Roy de Witte. Met 'nieuwe bestemmingen' doelt hij onder meer op wonen in de kerk, het gebouw als cultureel centrum gebruiken, of combinaties daarvan. De Witte zit in de jury van de prijsvraag Kerkdorp in Beweging, die de provincie Overijssel uitschrijft.
"De kerk is van de gemeenschap, de omgeving, het dorp, de wijk", zegt De Witte. Kortom: de mensen. "Daar zitten bloed, zweet en tranen. Als je dat kunt teruggeven met een nieuwe relevantie, dan heeft de kerk toekomstbestendigheid."
Hij kent de financiële mogelijkheden van de parochies die ermee te maken hebben niet, maar het teruggeven van de kerk aan gemeenschap zonder daar geld voor te vragen, zou wat hem betreft een goed instrument zijn om de kerk door te geven aan volgende generaties.
Voorbeelden van herbestemming
Voorbeelden van herbestemming © eigen foto RTV oost / Ina Brouwer
Zeker vijf grote rooms-katholieke parochies in Overijssel hebben er mee te maken: onttrekking van kerkgebouwen aan de eredienst. Ook gebouwen van andere religieuze stromingen komen leeg te staan. Wat te doen met de leegkomende gebouwen? De provincie Overijssel schrijft een prijsvraag uit om de gemeenschappen te helpen bij het ontwikkelen van een goede, duurzame herbestemming.

Alle opties open in Mariënheem

Volgens De Witte zijn ze op veel plaatsen al goed bezig. In Mariënheem is het hele dorp uitgenodigd om mee te denken over de toekomstige duurzame invulling van het kerkgebouw en de directe omgeving. Alle opties zijn daar nog open: wonen in de kerk, de kerk een maatschappelijke bestemming als cultureel centrum geven, of combinaties daarvan. Eigenlijk zijn ze daar nog niet klaar voor de prijsvraag, zegt August Holtmaat van Samen Leefbaar Mariënheem.
Ook de kerk in Mariënheem wacht een nieuwe bestemming
Ook de kerk in Mariënheem wacht een nieuwe bestemming © Eigen foto RTV Oost / Ina Brouwer
Ook in Broekland wordt stevig nagedacht over de toekomst van het kerkgebouw. Studenten van Saxion Hogeschool maakten een plan om de kerk te transformeren tot ontmoetingscentrum. Maar de leien van asbest op het dak moeten worden vervangen en de kerk is toe aan groot onderhoud. Het zal nog een hele uitdaging worden om een herbestemming te vinden die kostendekkend is.

Oog voor het verlies

Als een kerk gaat sluiten betekent dat verlies, zegt De Witte. Dat is bij de oude generatie zo, die veel in de kerk heeft geïnvesteerd, maar ook bij de jongeren. Het zou kerkbesturen helpen als ze meer oog krijgen voor de pijn die met het verlies van een kerkgebouw gepaard gaat. "Het is niet alleen maar een beeldbepalend gebouw van stenen, maar het is een gebouw met een verhaal, met karakter."
Juist gemeenschappen die er in slagen het verlies om te draaien in nieuwe kansen, die gaan uiteindelijk het verschil maken, zegt De Witte. De Witte zit namens de provincies in de landelijke stuurgroep religieus erfgoed.

Tubbergen

Ook in zijn woonplaats Tubbergen is herbestemming van kerken een veelbesproken onderwerp. De Pancratiusparochie voor Tubbergen en omgeving wil tussen nu en 2025 zes van de negen dorpskerken sluiten. De kerk in Albergen is al dicht.
Tussen nu en 2025 gaan in Overijssel zeker twintig parochiekerken dicht. Ook kerken die deel uitmaken van parochie Heilig Kruis in Raalte en de Lebuiniuparochie in Deventer sluiten de deuren. Vorig weekend was de laatste viering in de Pauluskerk in Raalte. Gemeentebesturen zijn inmiddels hard aan het werk om kerkenvisies te ontwikkelen.
Met de prijsvraag van de provincie Overijssel kunnen drie projecten tot herbestemming van religieus beloond worden met elk een bedrag van 25.000 euro. Ook projecten die niet in de prijzen vallen, kunnen in aanmerking komen voor provinciale subsidie. Deelnemers kunnen kerkbesturen zijn maar ook dorpsraden of stichtingen.
Zondag 17 oktober in Hoogtij meer over Kerkdorp in Beweging en een reactie van vicaris Ronald Cornelissen.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.