'Week van ons water', medicijnresten gevaar voor drinkwater en natuur

Tijdens de 'Week van ons Water' vragen waterschappen, zorgverleners en andere partijen aandacht voor het inleveren van oude of ongebruikte medicijnen. De hoeveelheid medicijnen die in het water terecht komt is waarschijnlijk nog veel groter dan 190 ton.

De huidige schatting gaat voornamelijk over receptgeneesmiddelen uit de openbare apotheek, het RIVM kan de medicijnen uit de vrije verkoop bij de drogist en de specialistische zorg niet eens meerekenen, omdat daar geen gegevens van bekend zijn. Er is ook geen rekening gehouden met afbraakproducten die in het water weer de vorm van de oorspronkelijke werkzame stof kunnen krijgen. Deze 'terugvorming' zorgt mogelijk voor nog eens 50 tot 500 ton extra medicijnresten per jaar, aldus het RIVM.

Medicijnresten zijn schadelijk voor dieren en planten die in het oppervlaktewater leven. Zo veranderen vissen van geslacht door ons gebruik van anticonceptie en beschadigen pijnstillers het weefsel van vissen.

Waterschappen zuiveren het rioolwater, maar niet alle stoffen zijn er uit te halen. En dat geeft druk op de kwaliteit van ons drinkwater. Het wordt steeds moeilijker en duurder om medicijnresten uit ons drinkwater te houden. Ons kraanwater is nog steeds veilig, maar bewustwording van medicijngebruik is een aandachtspunt.

Jochem Schipper van de Ommer Apotheek legt uit dat zorgverleners zelf ook stappen kunnen zetten. "In de samenwerking met het waterschap leerden wij als apothekers dat sommige stoffen lastiger uit het water te zuiveren zijn dan anderen. Bijvoorbeeld een pijnstiller als diclofenac, dat werkt nagenoeg hetzelfde als naproxen. Maar die laatste is makkelijker uit het water te zuiveren. Dus als de arts het medisch verantwoord vindt, waarom schrijf je dan niet een middel voor dat makkelijker uit ons water te zuiveren is."

De vergrijzing zorgt ervoor dat Nederlanders steeds meer medicijnen gebruiken. Bewustwording van hoe om te gaan met ongebruikte of oude medicijnen vindt Jochem dan ook belangrijk en de apothekers in de regio spreken hun klanten door bewust op aan. "Wij hebben als samenwerkende apothekers in Salland en Vechtdal (SAVE) speciale zakken laten bedrukken waarin wij de medicijnen meegeven, daarop staat wat je met je oude medicijnen moet doen. Door het putje spoelen wat helaas nog steeds gebeurt mag echt niet, lever ze in bij de apotheek of speciale inleverpunten voor chemisch afval."