Nieuws
Geen onderzoek naar nieuwe staatssteun Apollo Vredestein door Hongarije
Er komt definitief geen onderzoek naar nieuwe staatssteun voor Apollo Tyres in Hongarije. De bandenfabriek, die onder de naam Apollo Vredestein ook gevestigd is in Enschede, kreeg eerder dit jaar omgerekend vier miljoen euro van de Hongaarse regering. Europarlementariërs vrezen dat de staatssteun uiteindelijk ten koste gaat van nog meer banen in Enschede.
In 2014 was er ook al bijna honderd miljoen euro subsidie verstrekt voor de bouw van een nieuwe fabriek met bijna duizend arbeidsplaatsen in het dorpje Gyöngyöshalász. Het leidde tot veel ophef, omdat de verplaatsing van een deel van de productiecapaciteiten naar het lagelonenland leidde tot een massa-ontslag in Enschede, maar volgens de toen geldende staatssteunregels van de Europese Unie wel was toegestaan. Apollo Vredestein schreef de reorganisatie overigens zelf toe aan verslechterde omstandigheden op de markt voor goedkope autobanden.
Nieuwe vraagtekens
De Europese Commissie startte een staatssteunonderzoek en vroeg de Hongaarse regering om uitleg. Het laatste dat daarvan bekend is, een (geheim) tussentijds verslag in het najaar van 2020, geeft volgens Eurocommissaris Margrethe Vestager geen aanleiding om te concluderen dat de steun voor Apollo Tyres in strijd met de regels is.
Toch klimmen Europarlementariërs Agnes Jongerius (PvdA), Tom Berendsen (CDA) en Annie Schreijer-Pierik (CDA) voor de jaarwisseling 2020/2021 weer in de pen. Nu zorgt een voorgenomen nieuwe subsidie van omgerekend vier miljoen euro van de Hongaarse regering aan de bandenfabrikant voor vraagtekens. De subsidie is een aanvulling op een investering van twaalf miljoen euro door de Indiase eigenaar van de fabriek en is afkomstig vanuit een potje voor coronasteun.
'Openstelling naar het Oosten'
De Hongaarse Minister van Buitenland Zaken omschreef de subsidie als een voorbeeld van het kabinetsbeleid voor ‘openstelling naar het Oosten’. Al tien jaar onderhoudt het land warme banden met grote (auto)bedrijven uit Azië. Het geld zou onder meer worden gebruikt om de productielijn te vergroten. En dat verbaast de drie Nederlandse Europarlementariërs. Er wordt namelijk met geen woord gerept over het compenseren van verliezen als gevolg van de coronacrisis, slechts dat de subsidie er voor zorgt dat de duizend banen in Gyöngyöshalász behouden blijven.
Voor ons is de zaak nog niet afgedaan. We blijven vragen stellen om de waarheid boven tafel te krijgen
Uit het antwoord van Vestager van afgelopen vrijdag, drie maanden na het indienen van de vragen, blijkt dat de Eurocommissaris weinig trek heeft in een onderzoek naar het gebruik van de gelden. Ze laat weten dat er geen redenen zijn om aan te nemen dat de subsidie niet conform de Europese regels voor coronasteun is verstrekt.
Waarheid boven tafel
Tom Berendsen van het CDA (fractie EVP in het Europees Parlement) laat weten dat hij het niet bij deze antwoorden laat zitten. “Voor ons is de zaak nog niet afgedaan. We blijven vragen stellen om de waarheid boven tafel te krijgen”, laat hij weten. Onder meer de informatie die Hongarije aangeleverd heeft aan de Europese Commissie wil hij onder de loep nemen.
Als rapporteur van het Europees Parlement voor het Europese industriebeleid gaat hij de situatie ook aankaarten. “We moeten meer aandacht hebben voor regionale werkgelegenheid en voorkomen dat Europese landen uit elkaar worden gespeeld door niet-EU-eigenaren van bedrijven.”
In 2009 werd de Enschedese bandenfabriek Vredestein overgenomen door Apollo Tyres uit India. Vijf jaar later maakt de eigenaar bekend dat hij een nieuwe fabriek laat bouwen in het Hongaarse dorpje Gyöngyöshalász. Die wordt in 2017 geopend en kost bijna een half miljard. De regering draagt daar in totaal 100 miljoen euro aan bij. De Europese Commissie keurt de staatssteun goed, omdat er binnen de EU bijna duizend banen worden gecreëerd. In Enschede mogen volgens de regels twee jaar lang geen bedrijfsactiviteiten worden gesloten. Begin 2020, drie jaar na de opening in Hongarije, maakt de fabriek in Enschede bekend dat 750 werknemers en 150 uitzendkrachten boventallig zijn. Later wordt het aantal ontslagen nog bijgesteld tot 558. Ook komen er 113 nieuwe functies bij.
