Nieuws

Geïmporteerde korhoen vindt massaal de dood op de Sallandse Heuvelrug, kosten acht ton

Het korhoen leeft in Nederland alleen nog op de Sallandse Heuvelrug
Het korhoen leeft in Nederland alleen nog op de Sallandse Heuvelrug © Mark Zekhuis
De Sallandse Heuvelrug is een waar slagveld voor het korhoen. Van de 180 vogels die in de afgelopen tien jaar zijn bijgeplaatst in het gebied, zijn er nog maar een stuk of wat in leven. De bijplaatsingen kosten bovendien handenvol geld: alleen de afgelopen vijf jaar al 350.000 euro, en daar komen de kosten van de eerste twee bijplaatsingen nog bij. De komende vijf jaar kost het nog eens drie ton, waarmee het totaal uitkomt op een tonnetje of acht.
De Sallandse Heuvelrug is een Natura2000-gebied, en het korhoen dat daar leeft is beschermd. Het mag dus niet uitsterven, en dat dreigde in 2012 wel te gebeuren. Er waren toen nog slechts een handjevol korhoenders over. Om de populatie in stand te houden, haalt Overijssel de vogels nu sinds 2012 uit Zweden. Dat gebeurde tot nu toe zeven keer. Voor het laatst in mei van dit jaar.
De laatste telling van de populatie dateert van april dit jaar. Toen leefden er 'naar schatting' nog vier hanen en tien hennen. In mei werden vervolgens opnieuw 25 korhoenders uit Zweden bijgeplaatst.
Vijftien van hen kregen een zender. Zeven van die gezenderde dieren hebben zich volgens de provincie 'gevestigd op de Sallandse Heuvelrug', vier zijn er dood gegaan. Wat er met de andere vier gezenderde dieren is gebeurd is onzeker, schrijft het provinciebestuur in antwoorde op vragen van Statenlid Jeroen Piksen (CDA).
Wat er met de tien niet gezenderde dieren is gebeurd, is niet bekend. "Daar weten we niets van. Het zijn dieren die je niet vaak ziet", zegt woordvoerder Henk Voerman.
Veel korhoenders vinden de dood door wat predatie wordt genoemd; ze worden gedood door andere diersoorten.

30 hectare bos gekapt

Overijssel verwacht nog vijf tot tien jaar nodig te hebben voor de populatie korhoenders levensvatbaar is. Daar is meer voor nodig dan alleen het importeren van nieuwe korhoenders. Ook de leefomgeving wordt verbeterd.
In het kader van het 'instandhoudingprogramma' moet er zelfs dertig hectare bos worden gekapt. In bossen leven namelijk marters en roofvogels, en die vormen een gevaar voor korhoenkuikens.
Het zijn dieren die je niet vaak ziet
Henk Voerman, woordvoerder gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher
In hoeverre de bomenkap doorgaat is nog niet duidelijk. De provincie is daarover nog in gesprek met Natuurmonumenten. Daarnaast wordt er steenmeel gestrooid (om de bodem te verbeteren), wordt de natuur bij de Zunasche heide uitgebreid en wordt agrarisch natuurbeheer gestimuleerd. "Het kost tijd voordat de effecten in het habitat zijn te zien", schrijft het provinciebestuur.

Half miljoen euro

De bedoeling is dat het bijplaatsen van korhoenders ervoor zorgt dat de overgangsperiode overbrugd kan worden, zonder dat het korhoen uitsterft. Het voortbestaan van de dieren op de Heuvelrug wordt uit de gevarenzonde geacht als er veertig hanen in het gebied aanwezig zijn, die zich zelfstandig kunnen handhaven in het gebied.
De kosten van de vijf bijplaatsingen sinds 2016 bedroegen in totaal 350.000 euro, 70.000 euro per keer. Wat de kosten zijn van de bijplaatsingen in 2012 en 2013 is niet helemaal duidelijk maar vermoedelijk - gebaseerd op de kosten per bijplaatsing in de afgelopen vijf jaar - ook nog zo'n anderhalve ton.
We weten nu hoe alles moet: waar je de beesten moet zoeken
Henk Voerman
De komende vijf jaar zijn de totale kosten naar verwachting iets lager. In totaal drie ton. Hoe dat kan? "Noem het efficiency-voordelen", zegt Voerman. "We weten nu hoe alles moet: waar je de beesten moet zoeken, er is routine gevonden in het vangen, in hoe ze moeten worden vervoerd en waar je kunt verblijven."

Resultaten 'bedroevend'

Piksen vindt het 'verschrikkelijk veel geld' dat de provincie aan kosten maakt voor het in stand houden van de korhoenders. "En de resultaten zijn diepbedroevend. We moeten vanwege de Natura 2000-status alles doen om die populatie in stand te houden, maar wat is alles? Dat kan toch niet oneindig zijn?" Piksen vraagt zich daarom hardop af of het niet tijd wordt voor een onafhankelijk onderzoek naar de levensvatbaarheid van het korhoen op de Sallandse Heuvelrug.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.