Nieuws

Amper aanwezig, wél volledige vergoeding: wat doet het enige Forum-Statenlid voor zijn geld?

Andreas Bakir, Statenlid voor Forum voor Democratie in Overijssel.
Andreas Bakir, Statenlid voor Forum voor Democratie in Overijssel. © Provincie Overijssel
Hij kreeg 1332 stemmen, strijkt per jaar 16.944 euro (bruto) op, maar doet daar ogenschijnlijk weinig voor: Andreas Bakir uit Enschede. Het enig overgebleven Statenlid van Forum voor Democratie in Overijssel sloeg het afgelopen jaar maar liefst de helft van alle Statenvergaderingen over. En de meeste keren dat hij wél aanwezig was, vertrok hij bovendien voortijdig. Bij commissievergaderingen laat Bakir zich al helemaal niet zien. "Hij dreigt een spookstatenlid te worden."
Dit alles blijkt uit opgevraagde presentielijsten, het bijwonen en bekijken van commissievergaderingen en gesprekken met diverse betrokkenen. "De onvrede hierover leeft breed", zegt een collega-Statenlid. Niet voor niets is Bakir ook al eens aangesproken op zijn frequente afwezigheid.
De Enschedeër, die in zijn dagelijks leven voor de Tweede Kamerfractie van Forum voor Democratie werkt, woonde dit jaar slechts twee Statenvergaderingen van begin tot eind bij.
Hij slaat de plank vaak mis.
een collega-Statenlid
Zijn inbreng in de debatten waar hij wél bij is, leidt bovendien tot ergernis bij collega-Statenleden: "Hij slaat de plank vaak mis", klinkt het in de wandelgangen. Dat heeft niets met zijn standpunten te maken, maar alles met de volgens velen merkbare slechte voorbereiding. De ergernis daarover krijgt Bakir tijdens de vergaderingen ook onomwonden te horen.
Ook Statenleden van andere partijen zijn wel eens afwezig. Ze komen qua aantallen gemiste vergaderingen echter geen van allen in de buurt van Andreas Bakir. Moniek Kleinsman (CDA) is vanwege privéomstandigheden vier keer niet- of niet volledig aanwezig. Vanwege die omstandigheden legde zij onlangs haar werk als Statenlid neer,

Vergoeding op het spel? Bakir is er wel

Een van de weinige keren dat Bakir zich écht inhoudelijk mengt in het debat, is in januari van dit jaar. Onderwerp van gesprek: de vergoeding die hij voor zijn eenmansfractie krijgt, bedoeld voor ondersteuning bij het werk als volksvertegenwoordiger.
De Enschedeër verzet zich er met hand en tand tegen dat het vaste deel van die vergoeding naar rato wordt verdeeld over hemzelf én de vierkoppige fractie van OCL. Dat viertal splitste zich twee maanden eerder van Forum af.
Bakir wil de volledige vergoeding voor zichzelf houden, maar die poging mislukt. Bakir is zo boos dat hij de (digitale) vergadering verlaat: "Ik heb het gevoel dat mij onrecht is aangedaan door de collega's die voor dit voorstel stemden", zegt hij.
Lees meer:
De fractievergoeding waar Bakir sindsdien wél recht op heeft (zie kader onderaan dit artikel) is overigens nog altijd niet uitgekeerd, omdat hij niet aan de voorwaarden voldoet. De Enschedeër moet namelijk een zakelijk rekeningnummer opgeven, en dat weigert hij vooralsnog.
De Statenzaal in het Provinciehuis.
De Statenzaal in het Provinciehuis. © RTV Oost

Belangrijkste vergadering

10 november 2021. In de Provinciale Staten van Overijssel wordt de begroting besproken. Misschien wel de belangrijkste vergadering van het jaar. Afwezig, zonder afmelding vooraf: Andreas Bakir.
In de dagen voorafgaand aan dat debat steken de Overijsselse partijen de koppen bij elkaar. Ze willen met een gezamenlijk plan komen voor de beschikbare miljoenen voor 2022. Dankzij die inzet komt er geld voor onder meer de onderkabeling van hoogspanningslijnen bij 's Heerenbroek, de schaapskuddes, erfcoaches en oversteekplaatsen voor wild.
Dertien van de veertien fracties zetten hun handtekening daaronder. Één paraaf ontbreekt: die van Forum voor Democratie. Bakir is wel uitgenodigd om aan te haken, maar laat ondanks meerdere pogingen niets van zich horen.
De vergoeding die Statenleden maandelijks krijgen bedraagt 1235 euro, aangevuld met een onkostenvergoeding van 177 euro per maand. Het afgelopen jaar kreeg Bakir als Statenlid dus 16.944 euro. Gemiddeld besteden Statenleden zo'n twintig uur per week aan hun werk als volksvertegenwoordiger. De vergoeding die ze daarvoor krijgen is lager dan die van een raadslid in een middelgrote gemeente.

Slechte volksvertegenwoordiger?

Als Bakir zoveel vergaderingen laat schieten en zich onbereikbaar houdt; kan hij dan überhaupt een goede volksvertegenwoordiger zijn? En: kun je als Statenlid in je eentje überhaupt iets betekenen?
Om met die laatste vraag te beginnen: ja, je kan in je eentje iets beteken als Statenlid. Luuk Folkers zit net als Bakir als eenmansfractie in de Staten, in zijn geval voor de Partij voor de Dieren. "Dat is soms hard werken", zegt Folkerts. "Ik ben er ruim twintig uur per week mee bezig."
Ik ben er ruim twintig uur per week mee bezig.
Luuk Folkerts, Statenlid Partij voor de Dieren
Maar: dan krijg je ook dingen voor elkaar. "Zo wilde ik in het voorjaar laten uitzoeken wat de extra drukte door corona betekent voor de natuur, en voor hoeveel extra werk aan natuurbeheer die drukte zorgt. Uiteindelijk is daar toen een half miljoen euro voor beschikbaar gekomen." Ook had hij inspraak in de miljoenen die bij de begrotingsbehandeling werden verdeeld.
Politicoloog Henk van der Kolk.
Politicoloog Henk van der Kolk. © RTV Oost
Volgens politicoloog Henk van der Kolk van de Universiteit Twente is het in theorie mogelijk dat Andreas Bakir zijn kiezers op deze manier goed vertegenwoordigt. "Al kan ik me dat eigenlijk niet zo goed voorstellen", zegt Van der Kolk erbij. "Maar als Bakir zegt: ik kan daar (in de vergadering, red.) niets voor mijn kiezers bereiken en op een andere manier wél, dan is er formeel niet zo heel veel tegen."
"Er staat een vergoeding tegenover, die is erop gebaseerd dat je daar werk voor verricht", zegt nestor van de Overijsselse Staten, Dirk van Dijk. "Je hoort je in te zetten voor het algemeen belang. Maar vanaf het moment dat Bakir als eenmansfractie verder moest, is hij niet erg vaak aanwezig in Provinciale Staten en de commissievergaderingen, zeg ik maar met gevoel voor understatement. Hij dreigt een spookstatenlid te worden."
Een grote frequentie van afwezigheid strooit zand in de motor van een goed functionerende democratie.
Andries Heidema
En Bakir zelf? Die neemt na meerdere pogingen weliswaar de telefoon op, maar vraagt nadat hij heeft gehoord waar het over gaat of hij later kan terugbellen. Dat doet hij, waarna hij vraagt of de vragen op de app of mail gezet kunnen worden. Die worden gelezen, maar een reactie blijft uit. Een appje ter herinnering blijft ongelezen en onbeantwoord. Ook een laatste telefonische poging is tevergeefs.

Reactie Andries Heidema

In een 'algemene reactie' op de absentie van Statenleden zegt Commissaris van de Koning, Andries Heidema: "Als je een zetel hebt gekregen in het ‘provinciaal parlement’, dan is het ook van belang dat je daar je achterban op een goede manier vertegenwoordigt. En dat doe je in elk geval door bij besluitvorming en in het proces daaraan vooraf aanwezig te zijn. Wat dat betreft is het niet zomaar een baantje of wat vrijwilligerswerk, maar heb je als volksvertegenwoordiger een belangrijke positie met verantwoordelijkheid. En natuurlijk kunnen er omstandigheden zijn waardoor je genoodzaakt bent om sporadisch een vergadering te missen. Dat begrijpt iedereen. Echter, een grote frequentie van afwezigheid strooit zand in de motor van een goed functionerende democratie.
Andries Heidema.
Andries Heidema. © RTV Oost
Bakir is overigens niet het eerste Statenlid in Overijssel dat weinig aanwezig is. In de periode van 2007 tot 2011 miste Duzgun Yildirim (Solidara) bijna de helft van de Statenvergaderingen. Tot ongenoegen van zijn collega-Statenleden. Die vonden het 'niet kunnen', en stelden dat Yildirim zijn kiezers 'niet serieus' nam.
Lees meer:
Fracties hebben jaarlijks recht op een vast bedrag van bijna 27.500 euro per fractie, plus 3.700 euro per lid van die fractie. Provinciale Staten beslisten in januari dat tachtig procent van het vaste deel naar Forum-afsplitsing OCL gaat, en slechts twintig procent naar de fractie van de partij die op het stembiljet stond. Die heeft normaal gesproken recht op het volledige, vaste fractiebudget. Forum heeft nu jaarlijks recht op 5500 euro aan 'vaste fractievergoeding', plus 3700 euro voor Bakir als individueel Statenlid. Opgeteld is dat 9200 euro per jaar. De griffie laat weten dat aan FvD vooralsnog niets is betaald "omdat zij tot op heden niet hebben voldaan aan de voorschriften voor ontvangen van fractiebudget."

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.