Steeds meer Kamerleden pleiten voor directe stop op afvalwaterinjecties

Al in 2016 werd de regering in een motie van Agnes Mulder (CDA) opgeroepen om te stoppen met de injectie van afvalwater in Twente, totdat duidelijk is of injectie veilig en verantwoord kan plaats vinden. Die motie kreeg destijds onvoldoende steun en dat gold ook voor een hele serie soortgelijke moties die sindsdien zijn ingebracht.

Maar nu cabaretier Herman Finkers op de barricades is gesprongen en zich in de regionale en landelijke media openlijk verbaast over de manier waarop zijn regio wordt behandeld door de staat en de Nederlandse Aardolie Maatschappij, lijkt het tij in de Tweede Kamer te keren.

In het debat vorige week bleek al dat steeds meer Kamerleden kritisch zijn. De NAM loost het vervuilde afvalwater van de oliewinning in Schoonebeek in oude en lege gasvelden in Noordoost-Twente. Volgens de NAM kan dit veilig en zonder risico's plaatsvinden maar garanties wil het bedrijf niet geven. Milieu experts, geologen en andere deskundigen vrezen dat Twente zich kan voorbereiden op een milieuramp van catastrofale omvang.

Want tot nu toe is ruim tien miljard liter chemisch vervuild water in de Twentse bodem gepompt en de NAM heeft een vergunning om totaal 45 miljard liter in de bodem te injecteren. Die enorme hoeveelheden water komen op ongeveer een kilometer diepte in aanraking met de dikke zoutlagen in de bodem. Deskundigen vrezen dat dat water het zout oplost en dat daardoor holle ruimtes ontstaan.

Uiteindelijk zouden die holle ruimtes kunnen leiden tot sinkholes of zelfs tot aardbevingen. De NAM zegt dat die kans heel klein is omdat er in Twente nooit eerder een serieuze aardbeving heeft plaatsgevonden. Herman Finkers ziet dat anders: "Dat het nooit heeft plaatsgevonden wil niet zeggen dat het er nooit van zal komen. Ik ben nooit eerder 68 jaar oud geweest maar toch vrees ik dat het volgend jaar wel zover zal zijn."

Naast sinkholes en aardbevingen loopt Twente het risico dat het vervuilde afvalwater op termijn naar boven komt en het schaarse grondwater besmet. "Als het zover komt kunnen we de borst nat maken. Want die mix van giftige chemicaliën kan het leven in onze bodem verstoren. Veel van die stoffen hebben invloed op het zenuwstelsel van mens en dier", zo zegt Finkers onder meer bij Op1 gisteravond en eerder in de radio- en televisie uitzendingen van RTV Oost.

Het lijkt erop dat de Tweede Kamer inmiddels ook is overtuigd van deze risico's. Suzanne Kröger (GroenLinks) is één van die Kamerleden die de injectie per direct wil stoppen.

"Anno 2021 is het volstrekt ongepast om vervuild afvalwater onder de grond te injecteren, omdat de langetermijneffecten niet helder zijn. Daarbij komt dat Shell en Exxon de NAM willen ontbinden en daarmee dreigen zowel de uitvoering van de huidige operaties als ook de verantwoordelijkheid op de lange termijn in vreemde handen te komen."

Lees meer:

Vanmorgen zijn door meerdere partijen meerdere moties ingediend om stop zetten van de injectie te bewerkstelligen. Naast de linkse partijen, CDA, SGP en BBB is ook D66 één van de tegenstanders van injecteren van afvalwater.

Raoul Boucke (D66): "Er is meermaals gevraagd om een evaluatie van de afvalwaterinjectie maar die is opnieuw uitgesteld. Het duurt zo lang inmiddels dat we nu echt actie willen. We hebben gevraagd wat de kosten zijn van stoppen met injecteren maar dan kan de minister geen antwoord op geven."

Kamerlid Boucke refereert aan een recent advies van de Mijnraad, een onafhankelijk adviesorgaan voor mijnbouw in Nederland. Die Mijnraad zegt dat de regering het voorzorgsprincipe beter in acht zou moeten nemen, "gezien alle negatieve ervaringen die onze samenleving met mijnbouw in Groningen heeft opgedaan."

Ook D66 vindt dat voorzorgsprincipe heel belangrijk. "Het is echt belangrijk om op een nette manier om te gaan met het milieu en de mensen die in dat gebied leven."

Raoul Boucke heeft vanmorgen contact gehad met Herman Finkers. Hij begrijpt zijn zorgen en nu Boucke de tijd heeft gehad om goed in het dossier te duiken, denk hij dat stop zetten van de injectie de enige goede oplossing is.

Het progressieve Kamerlid verwacht dat de motie die hij vanmorgen samen met CDA en ChristenUnie indiende, een meerderheid gaat halen in de Tweede Kamer. "Dat halen we ook wel zonder de VVD."

In die gedachte wordt hij gesteund door PvdA-Kamerlid Henk Nijboer uit Groningen. Nijboer diende samen met GroenLinks, SP, SGP, PvdD, BBB en Pieter Omtzigt een andere motie in die ook oproept tot onmiddellijke schorsing van de afvalwaterinjectie.

Morgen wordt er gestemd over de moties. Dan zal duidelijk worden of het (voorlopige) einde van de injectie van afvalwater in zicht is.

In theorie kan een (demissionair) kabinet een motie naast zich neerleggen, bijvoorbeeld als blijkt dat het niet uitvoerbaar is.