Ouders omgebrachte Lotte worstelen nog altijd met die ene grote vraag: waarom?

De kinderrechter achtte beide broers van inmiddels zestien en achttien jaar vanmiddag schuldig aan de dood van Lotte en veroordeelde ze tot de maximale jeugdstraffen: respectievelijk één en twee jaar jeugddetentie in combinatie met jeugd-tbs. De jongens hoorden het vonnis gelaten aan, zittend naast elkaar.

Het meisje werd begin dit jaar op bedrijvenpark Het Wendelgoor door verwurging om het leven gebracht, waarna haar ontzielde lichaam in een sloot werd getrapt. Met haar buik voorover in het water, zo blijkt uit het vonnis.

Ook staat volgens de rechtbank vast dat Lotte al dood was op het moment dat ze in het water belandde. Uit forensisch onderzoek blijkt namelijk dat krassen op het lichaam - veroorzaakt doordat ze door beide jongens werd versleept - pas zijn ontstaan nadat ze al was overleden.

Tijdens het strafproces achter gesloten deuren is uitgebreid gesproken over een naaktfoto die de oudste broer naar Lotte had gestuurd. En dat hij er kwaad over was dat Lotte de gewraakte foto had doorgestuurd naar vriendinnetjes. En ook de vermeende zwangerschap van Lotte kwam aan de orde. Later bleek uit sectie dat ze helemaal niet zwanger was. Maar de rechtbank kwam tegelijk tot de conclusie dat er eigenlijk nooit een duidelijk motief is vastgesteld.

En dat heeft vooral te maken met de proceshouding van beide jongens, zo blijkt uit het vonnis. Tijdens de rechtszaken deden ze er voornamelijk het zwijgen toe.

Tot ontsteltenis van Lotte's ouders. Sterker, beiden ontkennen verantwoordelijk te zijn voor Lottes dood.

"Dat ze het ontkennen is voor de ouders van Lotte verschrikkelijk", aldus Ruth Jager, die als advocaat de nabestaanden bijstaat. "Mijn cliënten zeggen al vanaf 10 januari: de onderste steen moet boven. Waarom en wat is er met Lotte gebeurd? En die antwoorden krijgen ze tot op de dag van vandaag niet. Dat is zó kwetsend, zó pijnlijk en zó moeilijk voor mijn cliënten. Waarom? Wat is er gebeurd? Feitelijk weten we dat nog steeds niet. Wat ik wel weet, is dat er geen enkele reden is waarom je een meisje van veertien jaar, een jong meisje, het liefste dat mijn cliënten hadden, hier uit het leven geschopt is en gewurgd door twee jongens."

Wat de ouders ook steekt, is dat beide broers volgens de advocaat geen enkel berouw hebben getoond.

Eerder al meldde RTV Oost dat de broers een plan hadden beraamd om te voorkomen dat de oudste jarenlang achter de tralies zou verdwijnen. In het arrestantencomplex en het arrestantenbusje bespraken ze de tactiek dat de jongste van de twee zoveel mogelijk de schuld op zich zou nemen. Dit omdat hem vanwege zijn leeftijd slechts een lagere maximale straf kon worden opgelegd.

Wat beide jongens echter niet wisten, was dat het rechercheteam Bateleur 21 een valletje voor ze had opgezet. Ze werden namelijk voortdurend afgeluisterd. Die gesprekken kwamen keihard aan bij de nabestaanden. Vooral de manier waarop ze over Lotte spraken. Zo hadden ze liedjes over haar gemaakt en bezongen ze haar in een rap.

"Ze hebben in de aanloop naar het proces op een schandalige manier over Lotte gesproken. Hebben zich op een schandalige manier gedragen. Enig berouw hebben wij niet gemerkt", zegt raadsvrouw Jager daarover.
"We hebben vernomen dat ze spijt hebben betuigd. Nou, dat hebben wij niet gevoeld tijdens de zitting. Ze liegen, ze beschuldigen elkaar. Ze hebben allerlei verhalen, allebei. Als je écht berouw hebt dan vertel je wat er is gebeurd. En neem je verantwoordelijkheid voor je daden. En dat hebben ze niet gedaan."

Omdat de oudste van de twee broers een maand na het misdrijf achttien jaar werd, had het Openbaar Ministerie de kinderrechter kunnen vragen om hem volgens het volwassenenstrafrecht te veroordelen. Dan hadden fors hogere straffen kunnen worden opgelegd.

Het OM heeft dit niet gedaan. Dit omdat gedragsdeskundigen bij beide jongens had vastgesteld dat ze zwakbegaafd zijn en dat ze onder meer ADHD hebben. Dat was voor de kinderrechter aanleiding jeugd-tbs op te leggen: gericht op behandeling van beide jongens. Vooral vanwege het gevaar dat ze in de toekomst andermaal in de fout gaan.

Advocaat Ruth Jager laat weten dat Lottes ouders zich erin kunnen vinden dat beide jongens volgens het jeugdstrafrecht zijn veroordeeld: "We hebben de rapporten van beide jongens ingezien. Uit die rapporten blijkt hoe ontzettend beperkt ze zijn en ook hoe gevaarlijk ze zijn. Dat heeft ertoe geleid dat de ouders hebben gezegd: deze jongens moeten jeugd-tbs krijgen. Dat is belangrijk. Ze moeten lang van de straat. Dat leidt er nu toe dat er begrip is voor de beslissing van het OM."

Mogelijk dat de ouders in de toekomst alsnog te horen krijgen wat er die fatale zondag met hun dochter is gebeurd. Wat de oudste van de twee broers gaat doen is nog onbekend, maar de jongste verdachte gaat in hoger beroep.

De jongen had overigens aanvankelijk zelfs al een bekentenis afgelegd. Stuurde de maandagmiddag na het misdrijf appberichten naar vriendjes en bekenden, waarin hij vertelde dat hij het had gedaan. Het zou hem 'zwart voor de ogen' zijn geworden en dat het vervolgens 'uit de hand is gelopen'.
"Ik kreeg een woedeaanval. Draaide door. Ik weet het allemaal niet meer. Ze deed lijp enzo", verklaart hij in een bericht. Hij zou Lotte hebben getrapt en in het water hebben geduwd, appt hij.

Als degene met wie hij appt vraagt waarom dan zijn broer vastzit en niet hij, antwoordt de jongen: "Ze wisten nog niet dat ik het was. Maar nu doen ze DNA-onderzoek. Dus ik word sowieso gepakt."

Die bekentenis trekt hij later echter weer in. Verklaart dat hij de appjes had verstuurd om zijn oudere broer vrij te krijgen. Op de knokkels, handschoenen en schoenen van deze oudste broer is later bloed en DNA van Lotte ontdekt. Bij de jongste verdachte zijn geen forensische sporen gevonden.
Al houdt de rechtbank er in het vonnis nadrukkelijk rekening mee dat dat niet wil zeggen dat hij geen geweld richting Lotte heeft toegepast. De jongen heeft zichzelf kort na het misdrijf bij een nabijgelegen tankstation helemaal schoongespoten. Bovendien is hij pas de volgende avond aangehouden, aldus het vonnis.

Advocaat Rob Oude Breuil kondigde na afloop van de uitspraak meteen al aan dat de jongste van de twee broers appèl aantekent: "Hoe verschrikkelijk dat ook mag zijn voor de nabestaanden. Maar mijn cliënt zegt nu eenmaal: ik heb haar met geen vinger aangeraakt."

Lottes ouders mogen dan berusten in het huidige vonnis, het gevoel van onmacht en verontwaardiging overheerst. Hun advocaat Ruth Jager: "Er is geen enkele uitspraak die recht doet aan het verliezen van je dochter op déze manier. Mijn cliënten krijgen Lotte nooit meer terug. Kunnen haar nooit meer een knuffel geven. Ze is uit het leven geschopt, geslagen en gewurgd door twee jongens. En dan is er voor je gevoel geen straf die hoog genoeg is."