Kinderhartchirurgie weg uit UMC Groningen: hoe erg is dat eigenlijk voor Overijssel?

1. Hoeveel inwoners van Overijssel krijgen een hartoperatie in Groningen?
Exacte cijfers zijn er niet, maar jaarlijks ondergaan zo'n 200 tot 250 inwoners van Overijssel een specialistische hartoperatie in Groningen, zegt kindercardioloog Rolf Berger van het UMCG.

2. Sturen alle Overijsselse ziekenhuizen kinderen dan door naar Groningen?
De meeste wel. Een kinderhartoperatie is dermate specialistisch, dat de ziekenhuizen in Overijssel dit soort operaties niet uitvoeren. Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) in Almelo en Hengelo verwijst alle patiënten door naar het UMCG in Groningen, net als het Saxenburgh Medisch Centrum in Hardenberg.

Isala in Zwolle verwijst kinderen eveneens door naar 'het noorden'. "Mocht het UMCG vol liggen of mocht voor een patiënt Utrecht praktischer zijn, dan verwijzen we wel door naar Utrecht", zegt een woordvoerder. Het Deventer Ziekenhuis werkt met zowel het ziekenhuis in Utrecht als die in Groningen samen. "Maar wel meer met Groningen, omdat de kindercardioloog uit het UMCG hier ook spreekuur doet", zegt een woordvoerder.

Medisch Spectrum Twente (MST) in Enschede verwijst ook vaak door naar Groningen, al zegt een woordvoerder dat niet exact aan te kunnen geven.

3. Hoe erg is dit besluit dan voor mij als inwoner van Overijssel?
Dat ligt er helemaal aan waar je woont. Voor inwoners van bijvoorbeeld Zwolle maakt Utrecht of Groningen qua reistijd weinig uit. Maar woon je in Hardenberg, dan is Groningen een stuk dichterbij. Ook voor mensen aan de oostkant van Twente is Groningen vaak makkelijker te berijden dan Utrecht.

Nicoline Kommelt strijdt met de Stichting Hartekind Oost-Nederland voor behoud van de kinderhartchirurgie in Groningen. "Er zijn genoeg kinderen in bijvoorbeeld Oldenzaal, Almelo of Enschede, voor wie Groningen veel dichterbij is dan de drukke Randstad. Het is niet niks wat een gezin meemaakt."

De Markelose is ervaringsdeskundige: ze kreeg zelf een kind met een aangeboren hartafwijking. Haar zoontje Hidde overleed een half jaar na de geboorte.

Zijwijzen erop dat 'Groningen' veel kinderartsen opleidt die in Overijssel werkzaam zijn. "Onze regio is voor een groot deel afhankelijk van het Universitair Medisch Centrum Groningen om klare kinderartsen te leveren. De keuze die nu gemaakt is, baart ons dus zorgen met betrekking tot de toekomstige kwaliteit en veiligheid voor de kindergeneeskundige zorg in onze regio", schrijven de kinderartsen aan de minister.

Met het 'weghalen' van de kinderhartchirurgie gaat er bovendien meer verloren dan alleen het uitvoeren van hartoperaties, aldus de kinderartsen. "Naast kinderen met een aangeboren hartafwijking, betreft dit kinderen die om een andere reden behandeld moeten worden aan de hart-longmachine, denk hierbij aan drenkelingen, kinderen met ernstige longinfecties, trauma’s of andere aandoeningen. Dit besluit zal grote gevolgen hebben voor de expertise en capaciteit van de kinder-intensive care, waarvan onze gehele regio afhankelijk is."

5. Zijn er ook argumenten die voor dit besluit pleiten?
Ja.In Nederland zijn er nu nog vijf ziekenhuizen die de specialistische kinderhartoperaties uitvoeren: Groningen, Utrecht, Rotterdam, Amsterdam en Leiden. Al in 2009 wilde toenmalig minister Klink terug naar minder centra, maar die plannen sneuvelden destijds. Uit meerdere rapporten, zo ook een van vorig jaar, is gebleken dat het beter is om de complexe kindzorg te concerteren in twee of drie ziekenhuizen.

Waarom? De kwaliteit van zorg kan beter gewaarborgd worden, stellen de onderzoekers. In ons land worden jaarlijks zo'n 1400 operaties uitgevoerd bij kinderen met een aangeboren hartafwijking. Dat is te weinig om per ziekenhuis de vereiste expertise in stand te houden, concludeerden de onderzoekers vorig jaar.

Ook de kwetsbaarheid van de teams die deze operaties uitvoeren, speelt een rol. Zo zijn verpleegkundigen voor de kinder-ic moeilijk te vinden, maar bovendien is er slechts een handjevol kinderartsen dat genoeg medische kennis en ervaring heeft om dit soort ingewikkelde operaties uit te voeren.

Lees meer: Grote zorgen bij kinderartsen in Overijssel over verdwijnen kinderhartchirurgie UMCG