Jarenlang klachten na kanker: Harriet (57) uit Zwolle is nog steeds ernstig vermoeid

Zo'n 20 procent van alle mensen die kanker hebben gehad, heeft tien jaar na het einde van de behandelingen nog steeds last van ernstige vermoeidheid. Een bijwerking of klacht die veelvoorkomend is, maar die toch onbekend is. Harriet weet haar vermoeidheid aan de behandelingen.

"Ik ken mijn eigen lichaam niet meer. En dat vind ik er heel lastig aan, omdat het ineens heel andere dingen doet dan ik verwacht. De vermoeidheid komt zomaar opzetten. En ik weet nooit wanneer. Dat kan zijn als ik de badkamer schoonmaak, na een werklunch of een gezellige avond met vrienden. Het overvalt je."

Harriet werkt nog steeds als pedicure, maar niet meer vier dagen per week. Ze werkt nu drie ochtenden. Meer kan ze nog niet aan, al heeft ze wel ontzettend veel plezier in haar werk.

Ze benadrukt dat iedereen zijn eigen traject heeft als ze ziek zijn en dat ieder mens anders reageert op de behandelingen. Maar omdat ook zij niet wist dat dit kon gebeuren, die vermoeidheid, vertelt ze graag haar verhaal. In de hoop dat meer mensen er van horen en ook dat anderen, die zelf niet ziek zijn, begrip opbrengen voor de fysieke en mentale gesteldheid van (ex)-kankerpatiënten.

Dat Harriet niet de enige is, leerde ze bij nazorgcentrum IntermeZZo in Zwolle. Daar komen jaarlijks duizenden mensen binnenlopen die onder behandeling zijn of proberen hun leven na kanker weer op te pakken. Er worden cursussen gegeven, massages, creatieve bijeenkomsten of yoga en er is altijd ruimte en tijd voor een praatje. Het belangrijkste is juist dat luisterende oor. "En de herkenbaarheid dat je niet alleen bent in je klachten", zegt Corine den Hollander, de locatiemanager van IntermeZZo.

"Het met lotgenoten kunnen praten, je vragen en gevoelens delen. Dat is heel fijn en zorgt ook voor erkenning en herkenning. Want hoewel veel mensen weten dat je van chemo-behandelingen misselijk kan worden of je haar verliest is de ernstige vermoeidheid eigenlijk bijwerking nummer één van de ziekte kanker. En dat zie je ook niet aan de buitenkant."

Een middagdutje of even rustig aan doen helpt niet bij deze vermoeidheid. In het begin denk je dat het komt door de behandelingen, de chemokuren. En het mentaal en fysiek verwerken van het feit dat je ziek bent. Maar bij een aantal mensen blijft de vermoeidheid. Dat komt door de veranderingen die kanker in het lichaam geeft.

"Het is goed dat anderen leren en weten van deze bijwerking. Want als je weer aan het werk gaat, komt het met revalidatie en rust voor een groot deel goed. Maar er is ook een stuk acceptatie. Dat ons lichaam misschien nooit meer helemaal de oude wordt. Je kan zeker leren omgaan met prikkels of de gezelligheid en drukte op de werkvloer, maar dat heeft tijd nodig."

Het is vandaag Wereldkankerdag. Ook bij nazorgcentrum IntermeZZo staan ze daar zorgvuldig bij stil, zo is er een open dag bij het centrum. Dat het thema vermoeidheid nu wereldwijd wordt besproken, zien ze in Zwolle als een belangrijke aanvulling op de kennis over en na kanker.