Nieuws

Gebruik van regenwater kan tekort aan drinkwater oplossen, maar wordt nog nauwelijks toegepast

Rob ter Brake uit Hellendoorn vangt al jaren regenwater op en gebruikt dit om de wc door te spoelen, voor de buitenkraan en om zijn tuin te besproeien. Terwijl dit in landen om ons heen al de normaalste zaak van de wereld is, is Rob een van de weinige particulieren in Nederland die het systeem gebruikt.
Vorige maand kondigde drinkwaterbedrijf Vitens nog aan dat de drinkwatervoorziening in Overijssel in 'groot gevaar' is. De combinatie van de sterk toenemende vraag naar drinkwater en droge zomers werkt een tekort aan drinkwater in de hand. Meer drinkwater uit de bodem oppompen is geen duurzame en houdbare oplossing. Daarom wordt ook steeds meer ingezet op drinkwaterbesparing.
Een huishouden gebruikt normaal gesproken kwalitatief hoogwaardig drinkwater om de wc door te spoelen, de tuin te besproeien en voor de wasmachine. Bij elkaar is dat gemiddeld 40 procent van ons watergebruik, volgens Vitens.

Regenwater heel schoon

En dat is natuurlijk zonde. "Het is eigenlijk gek dat we ons zwembad vullen met drinkwater, onze tuin ermee besproeien en onze auto ermee wassen", zegt Rob. "Regenwater is heel schoon water, niemand is er ooit ziek van geworden. Je kunt het dus prima gebruiken."
Rob geeft een rondleiding in en rondom zijn nieuwbouwhuis. We beginnen in de tuin. In het gras ligt een putdeksel. "Als ik het deksel optil zie je de water-opvangtank voor het regenwater dat van mijn dak komt. Kijk, bijna helemaal vol", zegt Rob. "Er zit 10.000 liter in. Ik heb 200 m2 dakoppervlak. Als het één millimeter regent komt er 200 liter bij".

Toilet doorspoelen

Een filter in de put houdt de bladeren en het zand tegen. Via een pomp wordt het water naar het drukvat gepompt. "Met dit kleine vat houd je de druk op de waterleiding en hoor je ook geen geborrel van de pomp. Net als een gewone waterleiding", zegt Rob.
In huis bekijken we hoe het in de wc werkt. "Je drukt op de spoelknop en met hoge druk komt het water eruit", demonstreert Rob. En inderdaad, het water ziet er schoon en helder uit. Hetzelfde water gebruikt hij voor de sproei-installatie en de buitenkraan.

Watertransitie

Johan Bel, eigenaar van Mijn Waterfabriek in Hardenberg heeft de berichtgeving van Vitens ook gevolgd en vindt dat meer water uit de bodem oppompen niet de oplossing is. "Je onttrekt alleen maar meer water uit de diepe grondlagen, dat is geen duurzame oplossing", zegt Bel. "Je ziet dat drinkwaterbedrijven in de knel komen door klimaatverandering en verontreiniging, het drinkwaterprobleem is nu urgent aan het worden", zegt Bel.
Volgens Bel staan we aan de vooravond van een watertransitie gelijk aan die van de energietransitie tien jaar geleden. "Toen was het nog nauwelijks rendabel om zonnepanelen op je dak te plaatsen, nu is het heel gewoon", zegt Bel.
Vitens ziet ook wel iets in het gebruik van regenwater in plaats van drinkwater. "Besparing van kwalitatief hoogwaardig drinkwater is altijd goed, zeker voor het gebruik van bijvoorbeeld het toilet of de tuin", zegt woordvoerder René Loman.

Regenwateropslag in bouwbesluit België

Directievoorzitter Jelle Hanema van Vitens sprak zich onlangs in de media uit om waterbesparend bouwen in de wetgeving op te nemen. "Je hebt mooie voorbeelden van het opslaan van regenwater, maar dat is allemaal op basis van eigen initiatief. In bouwbesluiten is daar nu nog niks over geregeld", zei Hanema.
Bij onze zuiderburen in Vlaanderen is het al een poosje de normaalste zaak van de wereld. Daar moet iedere nieuwbouwwoning en gerenoveerde woning voorzien zijn van een regenwaterput.

100.000 liter besparen

Rob ter Brake heeft het regenwatersysteem vooral uit idealisme aangelegd. "Voor geldbesparing hoef ik het niet te doen. Water is zo goedkoop in Nederland, dus dat is geen enkele stimulans om in dit systeem te investeren. Ik bespaar 100.000 liter drinkwater per jaar. In theorie kun je de investering dan in twintig jaar terug verdienen. Omdat ik nieuw gebouwd heb scheelt dat in de aanleg. Daar betaal je dan nauwelijks een meerprijs voor. Maar je moet het systeem wel onderhouden.
In het buitenland zit er soms een limiet aan het gebruik van het aantal liter drinkwater dat je mag gebruiken. Ga je er overheen dan gaat de kraan dicht. Of je moet het dan duurder maken. Dat zou wel een stimulans zijn om regenwatersystemen aan te leggen", besluit Rob.
Het aanleggen van een regenwatersysteem heeft wel wat voeten in de aarde. Je moet een groot gat voor de opslagtank in de tuin graven. Drinkwater en regenwater mogen niet door dezelfde leiding stromen om vermenging te voorkomen. Voor toilet, buitenkraan en eventueel wasmachine moet je een apart leidingnetwerk aanleggen. Voor bestaande bouw een heel werk, maar bij nieuwbouw of renovatie hoeft het nauwelijks meer te kosten als daar in het ontwerp rekening mee gehouden wordt. Een ringleiding om hemelwater af te voeren is al verplicht bij nieuwbouw. Deze is aan te sluiten op de regenwatertank. een systeem om regenwater te gebruiken kost een paar duizend euro. Het is technisch al mogelijk om ook te douchen met regenwater. Het water wordt dan op een bepaalde manier gefilterd en gezuiverd van bacteriën en virussen. De WHO (Wereld Gezondheidsorganisatie) heeft dit getest en goedgekeurd. Strenge wet- en regelgeving is hier nog niet op aangepast waardoor het lastig is om dit systeem grootschalig in te voeren.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.