Nieuws

Staatssecretaris vindt NAM betrouwbare partner en laat afvalwater voorlopig doorstromen naar Twente

Eén van de vele NAM-leidingen die gebruikt worden voor de injectie van afvalwater
Eén van de vele NAM-leidingen die gebruikt worden voor de injectie van afvalwater © RTV Oost
Hij heeft er ruim de tijd voor genomen, maar nu heeft de nieuwe staatssecretaris voor mijnbouw eindelijk gereageerd op de motie waarin de Tweede Kamer hem oproept om de injectie van afvalwater in Twente stil te leggen. De Kamer wil dat omdat onduidelijk is wat de risico's van afvalwaterinjectie zijn, maar staatssecretaris Vijlbrief wil de injectie nog niet stilleggen. Hij wil eerst de conclusies van een onderzoek van de NAM afwachten.
Ondanks dat de Tweede Kamer meerdere keren om een reactie vroeg en de provincie Overijssel nogmaals op hoge poten een brief schreef naar de staatssecretaris, kwam er maar geen antwoord. Wel reageerde hij vorige week op vragen van Rutger Castricum, in een uitzending van De Hofbar. Daar liet hij weten dat hij niet van plan is de afvalwaterinjectie te stoppen, ook niet tijdelijk.

'Serieus geluisterd'

En vandaag laat Hans Vijlbrief in een brief aan de Tweede Kamer dus definitief weten dat hij de injectie nog niet stillegt. Hij schrijft dat hij "serieus heeft geluisterd en onderzocht op welke manier hij hieraan gehoor kan geven." Maar hij laat weten dat de situatie niet zo nijpend is als men denkt.
Het bedrijf houdt zich volgens Vijlbrief netjes aan de voorwaarden en hij wil de vergunning van de NAM daarom niet intrekken. "Zolang iemand een vergunning heeft en aan de voorwaarden voldoet, is er geen rechtsgrond om de activiteiten die onder de vergunning vallen stop te zetten."
Staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66)
Staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) © ANP

'Geen rechtsgrond om vergunning in te trekken'

"Ik zou desalniettemin kunnen besluiten de waterinjectie in Twente op te schorten, maar zo’n besluit heeft juridische en financiële consequenties. Het zou betekenen dat de overheid een afgegeven vergunning, waarbij de aanvrager voldoet aan de voorwaarden, min of meer willekeurig kan intrekken. Dat zou haaks staan op de beginselen van behoorlijk bestuur. De NAM zou dan mogelijk gecompenseerd moeten worden voor de inkomstenderving en investeringen in een alternatieve verwerkingswijze."
In Twente is men teleurgesteld in de staatssecretaris. "We weten al sinds de start van de injectie dat de NAM zich niet aan de voorwaarden houdt", stelt Henk Steggink van stichting Stop Afvalwater Twente.
"Volgens Europese richtlijnen moet het afvalwater terug gevoerd worden in hetzelfde veld als waaruit het ook gekomen is, in Drenthe dus. En hoewel er nu wel plannen voor zijn heeft de NAM dat in Twente nooit gedaan. Ze hebben zich dus nooit aan de vergunning gehouden."
We weten al sinds de start van de injectie dat de NAM zich niet aan de voorwaarden houdt
Stichting Stop Afvalwater Twente

Zuiveren van afvalwater

Vijlbrief legt uit dat de NAM momenteel bezig is aan een evaluatie van de beschikbare alternatieve technieken. Die evaluatie moet de NAM iedere zes jaar doen en daarin moet worden gekeken of er andere mogelijkheden zijn dan injectie. Zo is zuiveren van het afvalwater een mogelijkheid; het schone water kan dan hergebruikt worden en het overgebleven chemische restant moet op een andere manier worden verwerkt.
De staatssecretaris zegt in zijn brief aan de Kamer dat hij dat evaluatie-onderzoek wil afwachten. Hij heeft er bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij op aangedrongen dat dat onderzoek vóór 1 juli is afgerond. Wél geeft Vijlbrief aan dat hij een voorkeur heeft voor zuiveren van het water, om dat dan terug te voeren in de Drentse bodem.
"Op basis van de herevaluatie en de ontvangen adviezen neem ik vervolgens na de zomer een besluit over de injectievergunningen in Twente. Ik realiseer mij dat het moment dat er een besluit wordt genomen over de waterinjectie nog ver weg is. Ik zal de inwoners van Twente en uw Kamer tussentijds goed informeren door onderzoeken te delen en waar nodig toe te lichten. Ook zal ik bij NAM de druk erop houden om de herevaluatie en het aanvullend onderzoek zorgvuldig en snel af te ronden en werk te maken van het realiseren van alternatieven."
Steeds grotere weerstand tegen afvalwater van de NAM, spandoeken van de stichting Stop Afvalwater Twente
Steeds grotere weerstand tegen afvalwater van de NAM, spandoeken van de stichting Stop Afvalwater Twente © RTV Oost

Sceptische reacties

In de Kamer, maar ook in Overijssel wordt sceptisch op de brief gereageerd. "Eindelijk wordt er serieus gekeken naar alternatieven voor de afvalwaterinjectie. Graag wil ik zo snel mogelijk duidelijkheid voor de inwoners van Twente en Drenthe. Die duidelijkheid krijgen zij nu niet. Ik zal er daarom op blijven aandringen dat er snel een alternatief komt", zegt Agnes Mulder, het teleurgestelde Kamerlid dat de motie indiende.
"Eigenlijk gaat hij dus zitten wachten tot de NAM klaar is", zegt Robert Jansen (GroenLinks Overijssel). "Maar antwoorden op de vragen die al maanden geleden gesteld zijn krijgen we nog steeds niet. Hij gaat er niet eens op in."
Jansen doelt op het onderzoek naar de deplorabele staat van injectieput ROW7 aan de Tramweg in Twente. "Deze put was jarenlang ontoegankelijk voor meetapparatuur, maar of die putmeting nou wel is gelukt blijft een vraagteken. Daarnaast zijn er maanden geleden ook vragen gesteld over de scheur in een afvalwaterput in Schoonebeek."
Ook in die put werd afvalwater geïnjecteerd dat afkomstig is uit de gaswinning, maar ook daarop moeten we het antwoord schuldig blijven.
Eigenlijk gaat hij dus zitten wachten tot de NAM klaar is
Robert Jansen, GroenLinks

Verbolgen

Ook de stichting Stop Afvalwater Twente is verbolgen over de Kamerbrief van Vijlbrief. "Zeer teleurstellend hoe de staatssecretaris reageert en voorbij gaat aan de onduidelijkheid m.b.t. de echte reden van de scheur in ROW2 en de onderzoeken van ROW7."
Voorzitter Freddy Mensink vindt dat de staatssecretaris om de hete brei heen draait. "We krijgen geen antwoorden op de afwijkingen al die jaren ten opzichte van de vergunning, wij krijgen als stichting maar geen antwoord op twee ingediende handhavingsverzoeken, en ineens zijn blijkbaar de deelresultaten van mogelijke alternatieven klaar, terwijl er in de afgelopen 6 jaar nauwelijks naar is gekeken." De stichting vindt het maar een ongeloofwaardige reactie van de staatssecretaris.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.