Zit je slecht in je vel? UT lanceert app die mensen een mentale boost geeft

De mentale gezondheid staat de afgelopen jaren onder druk. Recente onderzoeken laten zien dat veel mensen last hebben van mentale moeheid. Dit kan het gevolg zijn van de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne, maar ook van andere tegenslagen.

Statistiekbureau CBS publiceerde in oktober vorig jaar het nieuws dat de psychische gezondheid van Nederlanders in het eerste halfjaar van 2021 het laagste punt had bereikt sinds 2001, toen het CBS de eerste meting deed. In diezelfde maand vorig jaar zei koningin Máxima dat ze de komende tien jaar extra aandacht wil geven aan mentale gezondheid.

Professor Ernst Bohlmeijer is Hoogleraar Positieve Geestelijke Gezondheid bij de UT. Volgens hem is een app bij uitstek een geschikt middel om de mentale gezondheid van mensen die zoekende zijn, die zich onzeker voelen, een boost te geven. “Een app werkt dan heel goed. Er bestaan ook zelfhulpboeken, maar een boek leg je weg en vergeet je. De app houdt je voortgang bij, stuurt je een herinnering. Het is wat interactiever allemaal.”

Daarbij komt dat de app Training in Positiviteit (TIP) gratis is en volgens de hoogleraar erg makkelijk is om te gebruiken. "De app bestaat uit zes delen, met elk een introductiefilmpje, een geschreven toelichting en verschillende oefeningen", aldus Bohlmeijer. "De oefeningen richten zich op de thema's: vreugde, vertrouwen in jezelf, vertrouwen in de toekomst, vriendelijkheid, veerkracht en verbondenheid."

Alle oefeningen in de app zijn gebaseerd op 'positieve psychologie'. Dat is een stroming binnen de psychologie die de nadruk legt op mogelijkheden, in plaats van onmogelijkheden. Toch biedt het trainingsprogramma volgens Bohlmeijer ook ruimte voor verdriet en zorgen. "Positiviteit is het vermogen om plezier, betekenis en zingeving te ervaren, ook in een moeilijke periode. Vaak zie je dat mensen ook goede dingen halen uit een nare tijd. Levenslessen noemen we die."

Volgens de professor is er veel bewijs dat juist positieve psychologie het welzijn en de mentale gezondheid kan vergroten. Hij verwijst naar een publicatie uit mei vorig jaar. Uit onderzoek van de UT bleek dat mensen die zichzelf trainden om dankbaarder te zijn, gelukkiger zijn en minder snel last hebben van psychische problemen. "Het was voor het eerst dat dit overtuigend werd aangetoond."

De trainingsapp TIP is onderdeel van een onderzoek door de UT. De universiteit wil weten hoe effectief de app is voor mensen die last hebben van psychische klachten zoals somberheid, spanningsklachten of mentale moeheid. De app is te downloaden via de TIP website. Bohlmeijer: "Bij gebruik van de app doe je direct mee aan ons wetenschappelijk onderzoek. Daarom kan de helft van de deelnemers de app direct gebruiken, de andere helft begint vier weken later. Dit wordt door loting bepaald."

Deelnemers krijgen elke dag een herinnering en een aanmoediging om de oefeningen te doen. Volgens Bohlmeijer kan de app in de toekomst wellicht heel gericht worden ingezet, bijvoorbeeld onder studenten, in de zorg of op het werk. “Veel studenten hebben bijvoorbeeld last van stressklachten, de belangrijkste reden voor het oplopen van studievertragingen. De app is zo ontwikkeld dat studenten of mensen die werken en het zwaar hebben er wat aan hebben. Het gaat om algemene vaardigheden die we allemaal nodig hebben."

Het is Bohlmeijers ambitie dat de app ook na de onderzoeksperiode beschikbaar blijft voor mensen die de draai in hun leven kwijt zijn en richting zoeken. “De mentale gezondheid van mensen is belangrijk. Veel mensen worstelen ermee. Als je er op tijd bij bent, voorkom je burn-out of depressie. Er wordt veel geïnvesteerd in lichamelijke gezondheid en leefstijl, maar mentale gezondheid is net zo belangrijk. Het is helemaal niet gek om af en toe een periode somber te zijn. Er rust ook steeds minder een taboe op.”