Nieuws
"We hebben in Nederland geen toekomst als boer, staan met onze rug tegen de muur"
6 april 2022, 07:00 • 5 minuten leestijd
Steeds vaker krijgen agrarische emigratiemakelaars een aanvraag van een boerengezin of ze kunnen helpen met vertrek naar het buitenland. In de 25 jaar dat Frits Bennink van Interfarms boeren begeleidt bij emigratie merkt hij een flinke toename van aanvragen. Alex en Gerrianne Maassen van den Brink zijn zo'n gezin, zij stoppen met hun boerenbedrijf in Wierden en willen naar het buitenland. Waarheen is nog niet bekend, er wordt driftig naar een plek gezocht om verder te boeren. Want stoppen als boer wil Alex niet, maar boeren in Nederland ziet hij echt niet meer zitten.
Uit onderzoek van vakpers Nieuwe Oogst blijkt dat een op de vijf boeren en tuinders met de gedachte speelt om Nederland te verlaten. Ieder heeft zijn eigen reden om te emigreren, maar dat er toenemende interesse is, beaamt agrarisch makelaar Frits Bennink.
"Je ziet dat in het buitenland de ruimte om te boeren er nog wel is. Daar liggen de verhoudingen tussen veestapel en grond anders. In Nederland is het door wet- en regelgeving echt lastiger geworden en vooral door de komst van de fosfaatrechten een paar jaar geleden staat het water sommige melkveehouders aan de lippen. Het is geen gemakkelijke beslissing, maar toch kiezen meer boeren voor weggaan. Ook vanwege het 'sentiment' rondom de sector, ze voelen zich niet meer gewenst."
Financiële zorgen
Bij het gezin Maassen van den Brink uit Wierden is de beslissing om te emigreren ook niet uit luxe gemaakt. Het bedrijf zit financieel aan de grond en ondanks de ondernemerszin van het echtpaar lukt het niet om in een verplicht half lege stal rendabel te kunnen boeren. Het bedrijf en de woning zijn verkocht aan een collega boer.
Alex Maassen van den Brink staat een beetje verloren in zijn bijna lege koeienstal. De meeste koeien zijn al weg van het bedrijf. Hij geeft aan dat de steeds veranderende wet- en regelgeving hun familiebedrijf de das om heeft gedaan.
Wet- en regelgeving
"Toen wij de nieuwe stal zetten, een paar jaar geleden, was alles berekend op ongeveer 110 koeien. Daar zouden wij goed van kunnen leven. Je praat met de bank, alles wordt geregeld. Maar er kwam een nieuwe wet, fosfaatrechten met daaraan gekoppeld de dieraantallen. Wij werden als het ware teruggezet naar de oude situatie van zo'n 65 of 70 koeien. Maar we hadden wel een stal en hypotheek voor 110 koeien. Fosfaatrechten bijkopen lukte niet, we hebben alles geprobeerd maar eigenlijk boeren wij al zeven jaar tegen de bodem aan, inmiddels zitten we op de bodem."
tekst gaat verder onder de video
Gerrianne is niet opgegroeid op een boerderij, maar vertelt vol vuur wat de plannen waren om toch te kunnen blijven zitten op de plek die al 4 generaties in bezit van de familie Maassen van den Brink is.
"Ik had een zuivelwinkeltje waar mensen onze producten konden kopen, we hebben geprobeerd een kinderopvang te beginnen, ik liep zelfs al stage bij een kinderdagverblijf. Helaas bleek uiteindelijk door gedoe met regels en wetten de opvang niet door te kunnen gaan. Een bed & breakfast beginnen, woningen voor arbeidsmigranten... We wilden alles wel proberen om op deze plek te kunnen blijven. Het is zuur is het dat dit niet zo mag zijn."
Ongewenst
Zoals het boerengezin uit Wierden zijn er meer boeren die kiezen voor het buitenland. Niet omdat er daar geen regels zijn zegt Alex, maar omdat daar wel met lange termijn visie wordt geregeerd en dus geboerd. "Ik mis die stip aan de horizon hier, elke maand komt er wel een nieuwe eis of wet. Alles lijkt de schuld van de boer, het is de laatste jaren zo erg geworden dat veel van mijn collega's en ikzelf ons ongewenst voelen."
Gerrianne vult strijdvaardig aan. "We zijn politieke vluchtelingen. Het is toch raar dat je niet eens een rendabel bedrijf kan voeren door regels die veranderen? Het zijn grote woorden, maar zo voelt het wel. Stel dat ze tegen jou zeggen je salaris wordt gehalveerd, maar de hypotheek van je huis blijft 100 procent. Dat houdt toch niemand vol."
tekst gaat verder onder foto
Grote stap
Het gezin weet dat het met vier jonge kinderen een grote stap zet. Ze laten alles achter. Waar het gezin uitkomt is nog niet bekend. Er zijn al boerderijen bezocht in Denemarken, maar de juiste plek is nog niet gevonden.
Gerrianne staat in de stal bij het jongvee en geeft de dieren wat voer. "Ik vind het spannend, maar ook een uitdaging. Het voelt ook raar. Voor de kinderen is het moeilijk, vooral de twee oudsten maken het bewust mee. Maar wij nemen deze beslissing ook voor onze kinderen."
Op de vraag of het gezin ook weg zou gaan als ze wel 100 koeien konden houden in de stal in Wierden, reageert Alex toch redelijk resoluut. "Nee.. waarschijnlijk niet. Dan zat ik vast aan de keukentafel steen en been te klagen, maar dan ging ik hier niet weg. Het bedrijf is al sinds 1894 op deze plek, ik ken elke steen. Nee dan bleef ik."
Vanavond is in de studio van RTV Oost agrarisch makelaar Frits Bennink van Interfarms te gast. Hij geeft meer uitleg over de redenen van emigratie en ook wat er allemaal bij komt kijken.
