Nieuws

Komt er na aannemen van moties nu echt een einde aan injectie afvalwater in Twente bodem?

Cabaretier Herman Finkers onthulde in 2015 een bord tegen het injecteren van afvalwater door de NAM in de Twentse bodem.
Cabaretier Herman Finkers onthulde in 2015 een bord tegen het injecteren van afvalwater door de NAM in de Twentse bodem. © RTV Oost / Bart Kieft
Vrijwel alle moties die vorige week door Tweede Kamerleden zijn ingediend over de injectie van afvalwater in Twente, zijn vanmiddag aangenomen. Daarmee lijkt het einde van de injectie van afvalwater in zicht te komen. "Dat is fantastisch nieuws voor heel Twente", meldt Freddy Mensink verheugd. Zijn stichting Stop Afvalwater Twente heeft jarenlang gestreden om de NAM-lozingen in Twente op de politieke kaart te zetten. Dat lijkt nu resultaat te hebben.
In 2015 startte Stop Afvalwater Twente (SAT) haar protesten in de regio en schreef Herman Finkers het protestlied 'Vot met dem pröttel'. In 2016 verzamelde de stichting bijna dertigduizend handtekeningen tegen de afvalwaterinjectie en onlangs haalde ze nog eens dik tienduizend krabbels op. De strijd tegen het wegpompen van immense hoeveelheden vervuild afvalwater in de Twentse bodem duurt inmiddels jaren en het lijkt er nu op dat dit effect heeft.
In de Tweede Kamer is sinds december vorig jaar een meerderheid voor het stoppen van de injectie van afvalwater in Twente. Vrijwel alle moties die na het debat van vorige week dinsdag zijn ingediend, zijn nu ook aangenomen. Vorige week

Afvalwater in Twente dit jaar beëindigd

Zo is nu dankzij CDA-Kamerlid Agnes Mulder vast komen staan dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) uiterlijk eind dit jaar stopt met de injecties in Twente. Mulder diende samen met D66-Kamerlid Boulakjar een motie in waarin voor de Twentse bevolking gevraagd wordt om duidelijkheid over de toekomst van de injectieputten. Zij willen dat de NAM na het stopzetten van de injecties begint met de ontmanteling van de oude injectieputten. De regering moet daar spoedig over met de NAM in gesprek en dient de Tweede Kamer op de hoogte te houden van de ontwikkelingen.
Er zijn écht zoveel incidenten en overtredingen geweest
Pieter Omtzigt, lid Tweede Kamer
Kamerlid Pieter Omtzigt heeft vanwege het grote aantal overtredingen in de afgelopen jaren gevraagd om verscherpt toezicht op de oliewinning in Drenthe en ook op de afvalwaterinjectie in Twente. Deze motie wordt unaniem, dus door de hele Tweede Kamer, gesteund. Volgens Omtzigt is dit besluit ook heel logisch omdat "er echt zoveel incidenten en overtredingen zijn geweest".
Het Enschedese Kamerlid Pieter Omtzigt.
Het Enschedese Kamerlid Pieter Omtzigt. © ANP

Hoorzitting

Omtzigt wil ook graag een parlementaire hoorzitting over de kwestie. De NAM-ervaringen in Twente zijn geen onderdeel van de parlementaire enquete over de gasproblematiek in Groningen en daarom zou hij graag een hoorzitting over de oliewinning en het Twentse afvalwater willen hebben. Dat moet onder meer gaan over de vergunningverlening, handhaving, risico's en aansprakelijkheden. Een motie van Omtzigt en Sandra Beckermann (SP) die daartoe opriep, is voorlopig aangehouden door de Tweede Kamer.

Zuivering én hergebruik

Staatssecretaris Hans Vijlbrief van Mijnbouw, die vorige week Twente heeft bezocht, wil dat het afvalwater dat afkomstig is uit de oliewinning in Schoonebeek, voortaan wordt teruggestopt in hetzelfde olieveld als waaruit het oorspronkelijk afkomstig is. Zijn streven is om de injectie in Drenthe vóór 1 januari 2023 vergunningstechnisch mogelijk te maken. Het is nog even de vraag of dat technisch uitvoerbaar is, maar daar wordt volgens de staatssecretaris hard aan gewerkt.
SP-Kamerlid Sandra Beckermann heeft gevraagd om de inwoners van Drenthe in die besluitvorming een doorslaggevende zeggenschap te geven. Dat wil Beckermann, omdat in de praktijk is gebleken dat omwonenden, gemeenten en provincies feitelijk weinig mogelijkheden hebben om mijnbouw te voorkomen of te stoppen.
Als de injectie van afvalwater inderdaad spoedig verplaatst wordt naar Schoonebeek, dan moet dat injecteren uiterlijk begin 2024 plaatsvinden met gezuiverd en dus schoner water. Staatssecretaris Vijlbrief wil dat het injecteren in Drenthe via een circulair proces gaat waarin zuivering en hergebruik van het water belangrijk is. Als dat niet lukt, dan zou de afvalwaterinjectie en daarmee ook de oliewinning gestopt moeten worden. Ook deze motie kreeg een meerderheid in de Tweede Kamer.

Vergunningsnormen overschreden

Voorzitter Freddy Mensink van Stop Afvalwater Twente heeft "goede hoop dat de injectie dit jaar niet meer wordt opgestart". Momenteel liggen de NAM-werkzaamheden in Twente stil omdat de oliewinner te maken heeft met normoverschrijdingen van een aantal chemische stoffen die zich in het afvalwater bevinden. Zo is de afgelopen jaren regelmatig veel meer van het giftige tolueen in de Twentse bodem terecht gekomen dan volgens de vergunning toelaatbaar en veilig is. De NAM heeft de kraan daarom afgelopen december zelf dichtgedraaid om te voorkomen dat de vergunning zou kunnen worden ingetrokken.
Transportleiding voor afvalwater van Schoonebeek naar Rossum in Twente
Transportleiding voor afvalwater van Schoonebeek naar Rossum in Twente © RTV Oost (Oscar Siep)
Omdat er naast deze normoverschrijdingen ook nog diverse onderzoeken lopen naar de gescheurde injectiebuis in Rossum in 2017, die niet door de NAM zelf is opgemerkt, ligt de injectie in ieder geval stil tot in juni van dit jaar. In theorie zou de NAM in het resterende half jaar de oliewinning nog weer kunnen opstarten. Stop Afvalwater Twente hoopt dat het zover niet zal komen.

'Zelfs over de laatste injectieput zijn twijfels'

"We moeten eerst maar afwachten wat die onderzoeken uitwijzen. De NAM heeft feitelijk nog maar één injectieput tot haar beschikking en zelfs over die put zijn de nodige vragen met betrekking tot veiligheid en betrouwbaarheid." Staatssecretaris Vijlbrief heeft aangegeven dat in ieder geval één extra put voor gebruik goedgekeurd moet worden, voordat de injectie alsnog kan worden opgestart. Mensink: "Volgens Vijlbrief kan zonder een back-up-put geen injectie plaatsvinden en wij hopen erop dat hij zich daaraan houdt."
Mensink en andere vrijwilligers in de stichting hebben in de afgelopen jaren vele duizenden uren gestoken in de strijd tegen het afvalwater. "Je verbaast je over wat we allemaal zijn tegen gekomen." Hij kan zich bijna niet voorstellen dat het straks ook echt afgelopen zou kunnen zijn. "Eerst zien en dan geloven, zo werkt het bij mij wel. Maar als het allemaal doorgaat zoals het er nu naar uit ziet, dan zou al dat werk niet voor niets zijn geweest. Je begrijpt wel, dat stemt ons allemaal zeer tevreden."

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.