nieuws
Twente misschien wel grootste verliezer van de vooruitgang sinds 1930
Overijssel als geheel heeft maar matig geprofiteerd van de vooruitgang van de moderne tijd. Twente is misschien wel de grootste verliezer van de afgelopen tachtig jaar, blijkt uit onderzoek van RTV Oost in recent gepubliceerde historische inkomensgegevens van het CBS uit 1931.
Natuurlijk is de provincie tegenwoordig minder achtergesteld dan toen, maar die -onvermijdelijke- inhaalslag steekt schraal af tegenover die van andere provincies. Was Overijssel destijds nog samen met Gelderland de rijkste provincie buiten de Randstad, tegenwoordig is dat al lang niet meer zo.
In 1931 was het beeld helder: De Randstad was veel, maar dan ook veel rijker dan de rest van het land. In Noord-Holland was het inkomen per inwoner zo'n dertig procent hoger dan het landelijk gemiddelde en bijna het dubbele van de meeste provincies, die ver onder het landelijk gemiddelde zaten. In het geval van Overijssel was dat zo'n 19 procent eronder.
Hoogtijdagen Twentse industrie
En voor wie denkt dat de provincie toen achtergesteld was: die 19 procent achterlopen viel nog best mee. Sterker: van alle acht achtergebleven, niet-Randstad provincies (Flevoland bestond nog niet) liep Overijssel dan toch in ieder geval het minst achterop, met dank aan de Twentse industrie die toen nog volop bloeide.
Zo was Enschede in 1930 nog de rijkste gemeente van Overijssel. De textielstad blies ook landelijk een aardig toontje mee met een 41ste plaats op een ranglijst van toen nog 1077 gemeenten. Het gemiddeld inkomen per inwoner was er toen 1101 gulden per jaar. Dat klinkt misschien niet als heel veel, maar het landelijk gemiddelde was toen nog 428 gulden per jaar.
Van allerrijkste naar allerarmste
Ook Diepenheim, tegenwoordig onderdeel van Hof van Twente, Almelo en Hengelo stonden toen nog in de top 100 van rijkste gemeenten van Nederland. En bijna allemaal staan de Twentse gemeenten nu juist aan de onderkant van de ranglijst. Enschede werd van de allerrijkste zelfs de allerarmste gemeente van de provincie en is tegenwoordig ook één van de armste gemeenten van Nederland.
De salarissen lagen toen uiteraard wel wat hoger dan die 428 gulden per jaar. In Enschede was het gemiddelde jaarsalaris 2436 gulden, maar daar moesten natuurlijk ook de monden mee gevoed worden van de familieleden zonder inkomen. Vandaar dat er in dit onderzoek wordt gekeken naar inkomen per volwassen inwoner.
Provincies naar inkomen per inwoner (index: landelijk gemiddelde=100)
1931
1. Noord-Holland 133
2. Zuid-Holland 121
3. Utrecht 115
4. Overijssel 81
4. Gelderland 81
6. Limburg 79
7. Groningen 74
8. Noord-Brabant 72
9. Friesland 68
10. Zeeland 64
11. Drenthe 47
2012
1. Utrecht 112
2. Noord-Holland 108
3. Zuid-Holland 102
4. Noord-Brabant 100
4. Flevoland 100
6. Gelderland 98
7. Zeeland 95
8. Drenthe 93
8. Overijssel 93
10. Limburg 91
11. Friesland 88
12. Groningen 86
Bron: CBS. Door: Jody Ummels
