Nieuws

Waterschappen in strijd tegen droogte: regenwater langer vasthouden

Maatregelen tegen droogte op Lonnekerberg werken; op 50 meter hoogte stroomt nog water
Maatregelen tegen droogte op Lonnekerberg werken; op 50 meter hoogte stroomt nog water © RTV Oost / Mark Bakker
Het heeft al dagen niet geregend en op veel plaatsen is het kurkdroog. Toch stroomt er water op de top van de Lonnekerberg op zo'n vijftig meter hoogte. Dat is volgens waterschap Vechtstromen het resultaat van een aanpak waarbij water langer wordt vastgehouden. Het is een voorbeeld om droogte in andere delen van Overijssel tegen te gaan.
De Lonnekerberg is volgens het waterschap een goed voorbeeld om te laten zien hoe droogte zo goed mogelijk bestreden kan worden. "Er is zes jaar geleden gekozen voor een heel andere aanpak als het gaat om het afvoeren van water", zegt Bas Worm van waterschap Vechtstromen. Jarenlang was het beleid om diepe sloten te graven, die bij een flinke bui het water zo snel mogelijk moeten afvoeren. "Daar komen we nu op terug, want nu dempen we bodems van deze sloten."
'Aanpak van droogte op Lonnekerberg is een voorbeeld voor heel Oost-Nederland'

Grondwater

Weersomstandigheden zijn niet de enige oorzaak van droogte. Diepe sloten en beken die naast regen ook grondwater afvoeren zijn een minstens zo groot probleem. "Daarom is het tijd voor een andere aanpak", zegt Worm. De waterschappen in Oost-Nederland zijn samen een campagne gestart met de naam 'Haarvaten op Peil'. De haarvaten zijn de kleinere sloten in bossen, natuurgebieden en landerijen. In veel van deze sloten die diep zijn, zit in tijden van droogte vaak geen regenwater, maar grondwater. Als dat wordt afgevoerd, wordt de grond alleen maar droger.
De waterschappen vragen landeigenaren om mee te werken. Bijvoorbeeld door de sloten minder diep te maken. Vaak is een demping van een halve meter al genoeg. Andere maatregelen tegen verdroging zijn bijvoorbeeld het aanleggen van kleine dammen, maar ook het kappen van bossen met naaldbomen en daar loofbomen voor terug te planten. Op de Lonnekerberg is dat deels al gebeurd. "Je ziet het resultaat."

Minder diep

Het gaat erom dat water langer vast wordt gehouden en dat kan wanneer sloten en beken minder diep worden gemaakt. Als voorbeeld laat Worm de Jufferbeek zien vlakbij Oldenzaal. De bodem van deze is voor een deel met stenen, grind en boomstammen bedekt en daarmee ook ondieper gemaakt. "Wel is het belangrijk dat de beek breder wordt." Wanneer het flink regent moet de beek wel de ruimte hebben om een grote hoeveelheid water af te kunnen voeren.
De Jufferbeek is ondieper maar wel breder gemaakt
De Jufferbeek is ondieper maar wel breder gemaakt © RTV Oost / Mark Bakker

Wil iedereen dat?

De vraag is of landeigenaren wel zitten te wachten om sloten en beken op hun land te ontdiepen. Want wat gebeurt er bij een extreem natte periode en enorme zware buien? Volgens Worm hebben de waterschappen daar rekening mee gehouden.
"Als in de winter een stuk land een dag onder water staat, is dat niet zo erg", zegt hij. Extreme weersomstandigheden waarbij stukken land langere tijd onderlopen komen normaal gesproken maar eens in de tien jaar voor. Als er op veel meer plekken maatregelen worden genomen om water beter vast te kunnen houden, dan zal het regenwater veel geleidelijker naar beneden stromen en niet een grote hoeveelheid in één keer.

Droge zomer van 2018

Het is merkbaar in een weiland aan de oostkant van de Lonnekerberg. "De boer heeft na de droge zomer van 2018 zelf besloten om de sloten met ruim een halve meter te dempen". Het resultaat is zichtbaar. Er staat geen water in de sloten, maar de bodem is nog vochtig. "Dat is grondwater dat nu langer in de grond blijft." Ook het gras in de weilanden staat tot bijna kniehoogte en heeft tot nu toe geen hinder gehad van de droogte.
Landeigenaren die bij het aanpassen van hun afwatering hulp nodig hebben kunnen steun krijgen van de waterschappen. Voor het project Haarvaten op Peil is de komende jaren 7,5 miljoen euro beschikbaar.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.