Nieuws

Tijd dringt: helft van Overijsselse kantoorpanden heeft nog geen duurzamer energielabel

De tijd dringt voor kantooreigenaren om hun energielabel op te krikken naar C
De tijd dringt voor kantooreigenaren om hun energielabel op te krikken naar C © ANP
Bijna de helft van de kantoorgebouwen in Overijssel is nog niet duurzaam genoeg. Zij scoren een energielabel D of lager. Dat blijkt uit cijfers die RTV Oost heeft opgevraagd bij vastgoedadviseur Colliers. Overijssel loopt met het verduurzamen van die kantoorpanden achter in vergelijking met andere provincies. Dat terwijl de gevolgen voor kantooreigenaren groot kunnen zijn als ze vanaf 2023 niet op z'n minst een C-label kunnen aantonen.
Kantoorgebouwen groter dan 100 vierkante meter moeten vanaf 2023 volgens de wet energielabel C of hoger hebben. Als het kantoorpand vanaf dat jaar energielabel D of lager heeft, riskeer je als eigenaar ervan een boete van maximaal 81.000 euro of moet je het pand sluiten. Bron: KvK.nl
De norm voor kantoorpanden is al in 2018 ingesteld, maar met amper nog een halfjaar te gaan, lijken nog weinig van de achtergebleven kantoren aanstalten te maken. Van alle kantoorpanden in Nederland had volgens onderzoek van vastgoedadviseur Colliers in januari 43 procent nog niet het vereiste energielabel C.

Overijsselse steden

Een groot deel daarvan is al zuinig genoeg, merkt Colliers op; eigenaren van die kantoorpanden moeten simpelweg nog het nieuwe label aanvragen. Maar volgens het onderzoek moet daarnaast 27 procent van de kantoorpanden nog investeringen doen om aan de vereisten te voldoen. Dit komt neer 16 miljoen vierkante meter kantoorruimte.
Ook in Overijssel staan veel van die kantoren die de stap nog moeten maken. De cijfers van Colliers laten zien dat de vijf grootste steden in Overijssel het wat slechter doen dan het landelijk gemiddelde. In Nederland heeft 57 procent van de kantoren label C of hoger, in Zwolle, Deventer, Hengelo, Almelo en Enschede ligt dat percentage tussen 45 en 54 procent.

Gouden greep?

Directeur van het Enschedees-Zwolse subsidieadviesbureau Subvention Frank Waleczek merkt weinig vooruitgang sinds januari. “De vraag naar verduurzaming tot label C komt maar beperkt op gang. Ik merk geen grote toename van kantooreigenaren die de transitie willen maken”, aldus de directeur.
Provincie Overijssel heeft begin dit jaar een zogenoemde handreiking opgesteld om zo bedrijven die het aangaat van de nodige informatie te voorzien. Blijkbaar was dat nog niet de gouden greep.

Relatief eenvoudig

Waleczek legt uit wat voor kantoren nodig is om tot het vereiste label te komen. “Er is niet één standaardpakket dat wij overal uitvoeren om van bijvoorbeeld label G naar label C te komen. Maar de slag naar label C kan altijd relatief eenvoudig, het vergt een aantal technische ingrepen.”
Toch gebeurt het vaak niet. “Grote bedrijven hebben het vaak al wel voor elkaar. Kleinere organisaties weten niet altijd wat ze moeten doen, of worstelen hoe het aan te pakken. Voor die ondernemingen is het meestal iets wat er ergens tussendoor geregeld moet worden.”
De verduurzaming van de kantoren past bij de afspraken die zijn gemaakt in het klimaatakkoord. Waleczek: "Ook de Urgenda-uitspraak heeft invloed op de verduurzamingsslag die we als BV Nederland moeten maken. Daarnaast wil de Europese Unie in 2030 niet meer afhankelijk zijn van Russisch gas. Om dit te realiseren komt er veel geld vrij."
Hoofd duurzaamheid van Colliers Arjan van Eijk zit die ontwikkeling ook. "In de wat kleinere steden gaat dit vaak moeizamer omdat bijvoorbeeld de eigenaren kleinere lokale investeerders zijn die duurzaamheid minder in hun vizier hebben dan grote investeerders. Ook is het type kantoren en het gebrek aan hoogwaardige nieuwbouw een veel voorkomende oorzaak."

Corona en Brexit-gevoel

Volgens Waleczek speelt ook corona een rol. “Veel ondernemingen waren de afgelopen jaren niet bezig met energielabels. Ze hadden andere zorgen, waren bezig hun hoofd boven water te houden." Ook de schaarste in de bouw is een factor. "De prijzen rijzen op het moment de pan uit. Bovendien, als je nu een aanvraag doet kun je vanwege de lange wachttijden in de bouw vaak pas in februari terecht.”
Kantooreigenaren zeggen: als de gemeente ons gaat straffen, dagen we ze voor het gerecht
Directeur Frank Waleczek van subsidieadviesbureau Subvention
De mentaliteit van veel ondernemers is ook een factor. Waleczek: "'Die is er een van 'we wachten nog even'. Een soort Brexit-gevoel. Pas op moment dat de Brexit een feit was ging men pas acties ondernemen. Het wordt dus vooruitgeschoven, totdat het een verplichting is. Maar op het moment dat het een verplichting is, worden waarschijnlijk de subsidiemogelijkheden stopgezet. En het is al in 2018 aangekondigd, dus ondernemers hebben jaren de tijd gehad om zich hier op voor te bereiden."

Gemeenten aan zet

Het is de taak van gemeenten om kantooreigenaren volgend jaar te controleren of ze aan de duurzaamheidseisen voldoen. En daar zit ook een knelpunt: veel eigenaren zijn het niet eens met de verduurzamingsslag die ze moeten maken. Waleczek: "Kantooreigenaren zeggen: laat de gemeente maar komen controleren, als ze ons gaan straffen, dagen we ze voor het gerecht."
We hebben niet genoeg mensen om te handhaven, dus we moeten selectief omgaan met onze capaciteit
Ed van 't Erve, beleidsadviseur gemeente Enschede
Ook in Enschede speelt deze kwestie. Ed van ‘t Erve houdt zich als beleidsadviseur van de gemeente met dit vraagstuk bezig. Van 't Erve: "Gemeenten hebben de plicht te handhaven. Enschede kan en wil het dan ook niet naast zich neerleggen. We hebben alleen niet genoeg mensen om alles en overal te kunnen handhaven. Het is dus sowieso een kwestie van selectief omgaan met onze capaciteit."
Hoe Enschede precies wil gaan handhaven op de norm van label C, weet hij op het moment niet. "In het voorjaar hebben gemeenten en provincie de kantooreigenaren een brief gestuurd en komend najaar organiseren we een bijeenkomst. Zo willen we kantoren terzijde staan en hopen we dat kantoren dit jaar aan de eis gaan voldoen."

Sluiting?

Als een kantoor met ingang van het nieuwe jaar niet voldoet aan de eisen van energielabel C, dan heeft een gemeente verschillende mogelijkheden. Waleczek: "De afgesproken volgorde is aanschrijven, waarschuwen, dwangsom, sancties." Maar hoe streng dat wordt gedaan, is aan de gemeenten.
Arjan van Eijk, adviseur bij Colliers die het landelijke onderzoek deed, stelt dat een harde lijn nodig is. “Handhaving is een noodzakelijke stap om het verduurzamingstempo te versnellen."

Slecht voorbeeld

"Deze labeleis is de eerste die geldt in de vastgoedsector", legt Van Eijk uit. "Het uitblijven van de naleving geeft een slecht signaal naar eigenaren van andere typen vastgoed zoals winkels die ook aan de beurt komen. En dat kan niet de bedoeling zijn met de nieuwe, ambitieuzere klimaatdoelen voor 2030 en daarna."
Kantoren zonder de label-C eis kunnen dan ook uit een andere hoek tegen problemen aan gaan lopen. Waleczek: “Veel banken zullen een verzoek tot (her)financiering alleen honoreren als een kantoor voldoet aan de eis van label C. Banken zullen hier streng op zijn, ze moeten zich immers ook verantwoorden bij De Nederlandsche Bank.”

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.