Nieuws

Veertien jaar Regenbooggemeenten: wat heeft het opgeleverd?

Het LHBTI-logo van Enschede
Het LHBTI-logo van Enschede © Mark Bakker
Heeft het zin om een Regenbooggemeente te zijn? Zwolle, Deventer en Enschede zijn het al sinds 2008. Zij zetten zich actief in voor de veiligheid en gelijke kansen en gelijke behandeling voor mensen uit de LHBTI-gemeenschap. Hoewel er nog veel valt te verbeteren, zijn de COC-afdelingen uit deze steden over het algemeen erg tevreden.
Grote veranderingen komen vaak tot stand met kleine stappen. Zo word je in Enschede niet langer standaard aangesproken met meneer of mevrouw, is er in Zwolle een 60+ café voor roze ouderen en in Deventer worden er theaterworkshops voor lesbische en biseksuele asielzoeksters georganiseerd.
Naast de drie ‘traditionele’ regenbooggemeenten in Overijssel, zijn er hier ook gemeenten die zichzelf later tot regenbooggemeente hebben uitgeroepen. Dat zijn Dalfsen, Tubbergen en Steenwijkerland.
Een regenbooggemeente is een gemeente die actief beleid ontwikkelt voor de acceptatie van personen uit de LHBTI-gemeenschap. Gevraagd naar de reden om een regenbooggemeente te worden (en te blijven) geven Zwolle, Deventer en Enschede een soortgelijk antwoord: we vinden het belangrijk dat iedereen zich veilig voelt in onze gemeente, dat iedereen dezelfde, gelijke, kansen krijgt en dat mensen zich daardoor thuis voelen in onze gemeente.
Maar wat doen deze regenbooggemeenten dan om die veiligheid en gelijkheid te brengen? Dat is heel verschillend. Ze geven voorlichtingen op scholen en homoseksualiteit wordt bespreekbaar gemaakt in religieuze kringen. De gemeente Zwolle heeft ook speciaal aandacht voor ouderen, omdat zij in een tijd zijn opgegroeid waarin bijvoorbeeld homoseksualiteit minder geaccepteerd was. Bij dagen en gebeurtenissen die belangrijk zijn voor de LHBTI-gemeenschap staan de gemeenten erbij stil.
Op vragen van RTV Oost antwoordt de gemeente Enschede dat ze zelf het goede voorbeeld wil geven met een inclusieve communicatiestijl, waarbij niemand uitgesloten wordt. De traditionele man/vrouw indeling wordt losgelaten en zowel in tekst als beeld wordt aandacht besteed aan de diversiteit in de stad.

Tevredenheid en verbeterpunten

Om het regenboogbeleid uit te voeren en zaken te stimuleren, werken de gemeenten nauw samen met de COC's die in die gemeenten actief zijn. De COC’s komen op voor de belangen van lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, trans- en intersekse personen (LHBTI’s). De afdelingen in Enschede, Zwolle en Deventer geven aan dat ze over het algemeen erg tevreden te zijn met hun gemeenten.
Zo geeft het COC Twente-Achterhoek aan blij te zijn dat de gemeente het COC training heeft laten geven aan ambtenaren, zodat zij bijvoorbeeld beter met trans personen kunnen communiceren. COC Deventer is tevreden dat de gemeente inclusie hoog op de agenda heeft staan. In Deventer zijn vanuit verschillende bedrijven en instanties ambassadeurs aangesteld om de inclusieve normen en waarden te waarborgen.
Toch zijn er nog voldoende verbeterpunten. Het COC Twente-Achterhoek vindt dat de Enschede meer kan doen aan de veiligheid van LHBTI-personen op straat. COC Zwolle geeft aan dat de gemeente Zwolle beter zichtbaar kan maken dat ze een regenbooggemeente zijn. "Je ziet in niks dat de gemeente een regenbooggemeente is. Door juist op de site al te laten zien zien dat men welkom is, geeft dat bezoekers of nieuwkomers al een goed gevoel."

Subsidie loopt af

Zwolle, Deventer en Enschede krijgen vanuit de landelijke overheid subsidie voor hun regenboogbeleid. Zij hebben ook een intentieverklaring ondertekend met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Jaarlijks krijgen ze twintigduizend euro subsidie. Hengelo is in 2014 als vierde gemeente in Overijssel aangesloten als regenbooggemeente en krijgt ook deze subsidie. Saillant detail, de subsidie loopt dit jaar af en het is nog niet zeker of die verlengd wordt.
Freerk Jager, voorzitter van COC Twente-Achterhoek kan zich voorstellen dat de subsidie niet verlengd wordt. ”Als ik zie voor welke opgaven de overheid allemaal staat, dan is dit niet ondenkbaar.” Hij hoopt dat de gemeente Enschede ook zonder die subsidie het regenboogbeleid voort kan zetten. Bij COC Deventer zijn minder twijfels. Voorzitter Ojon van Strijland: "Als er geen geld vanuit Den Haag komt, dan moet Deventer een apart potje aanleggen. De politieke partijen hebben dat toegezegd in het Regenboogstembusakkoord."

Nieuwe Regenbooggemeenten

Zoals vermeldt, is er in Overijssel ook een aantal kleinere gemeenten dat zichzelf heeft uitroepen tot regenbooggemeente. Zij doen dat dan zonder de landelijke subsidie. In Overijssel gaat dit om Dalfsen, Tubbergen en Steenwijkerland, waarvan Steenwijkerland de 'jongste' regenbooggemeente van onze provincie is (sinds 2021). Ronald Bakker, voorzitter van Stichting Regenboog Steenwijkerland: "We zijn misschien wel de jongste, maar we zijn heel voortvarend."
Stichting Regenboog Steenwijkerland geeft de gemeente Steenwijkerland advies voor het beleid en zijn daar tot nu toe heel tevreden over. "We hebben een manifest aangeboden met negen zaken waarvan wij vinden dat die nog niet goed (genoeg) gaan in Steenwijkerland. Alle partijen in de gemeenteraad hebben dat manifest ondertekend. Daar moeten ze nu dus wel werk van maken. Als ze dat niet doen gaan we weer met ze in gesprek."
Verder is de gemeente nog bezig om beleid te schrijven. "Daar gaan wij nog naar kijken. Het is nu nog erg ambtelijk en vrijblijvend, zoals: 'de gemeente wil onderzoeken of...'. Van ons mag de gemeente stelliger zijn en doelen stellen, bijvoorbeeld door te zeggen wat ze in een bepaald jaar bereikt willen hebben."

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.