Nieuws

Is Deventer een stad van verraders? Of was Bommen Berend gewoon te sterk?

Bommen Berend, de bisschop van Münster, in vol ornaat op het slagveld op een pentekening.
Bommen Berend, de bisschop van Münster, in vol ornaat op het slagveld op een pentekening. © RTV Oost / Bart Kieft
Het verraad van Deventer, rampjaar 1672. Het is de titel van een nieuwe expositie in de Deventer Waag over een hele slechte fase van de stad. 350 jaar geleden lag de Duitse bisschop 'Bommen Berend' met granaten en mortieren voor de stad. Na slechts vijf dagen van schermutselingen en geweld gaf Deventer zich over.
Deventer gaf zich in 1672 snel over aan Bommen Berend
Kanonskogels, eeuwenoude schilderijen, een animatiefilm en de enige burgemeestersbeker die Deventer nog rijk is. De expositie in De Waag biedt voor de liefhebbers van alles wat. Centraal staat dat rampjaar 1672. "Verraad aan de republiek", schreeuwden boze westerlingen toen Deventer zich over gaf. Maar conservator Anne van Geuns denkt daar genuanceerder over.
Het jaar 1672 staat in de Nederlandse geschiedenis bekend als het rampjaar. Volgens een Nederlands gezegde was het volk redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos. In 1672 werd de Republiek der Nederlanden aangevallen door Engeland, Frankrijk en de bisdommen Münster en Keulen. De Overijsselse steden leverden geen verzet, alleen de vestingstad Deventer gaf zich niet onmiddellijk over.
"De vorst-bisschop van Münster, Bernard von Galen, alias Bommen Berend, werd gevreesd om zijn strijdkracht. Er stond een troepenmacht van 40.000 man tot zijn beschikking. En hij beschikte over veel wapens, kanonnen en brandbommen.'' Zo vertelt conservator Anne van Geurs. ''De overmacht ten opzichte van Deventer was groot. Daarbij waren de vestingwerken van Deventer niet in goede staat en stond de stad er alleen voor. Het is dus niet zo gek dat Deventer zich na zo'n vijf dagen heeft overgeven."
Verraad aan de Republiek der Nederlanden is dus wat hem betreft een groot woord. Niettemin heet de nieuwe expositie in De Waag 'Het verraad van Deventer'. "We hebben een prikkelende titel gezocht", zegt Van Geuns. "Bezoekers van De Waag kunnen zelf hun oordeel vellen: had Deventer zich tot het uiterste moeten verdedigen of deed de stad er beter aan zich over te geven?"

Beat Bommen Berend

In het kader van de Rampjaar-tentoonstelling kunnen belangstellenden ook de de gratis mobiele escaperoom ‘Beat Bommen Berend’ bezoeken. Door het oplossen van allerlei puzzels en vraagstukken in teamverband, kruip je in de huid van de Overijsselse bevolking die vreselijk heeft geleden door de oorlogszuchtige bisschop ‘Bommen Berend’. De escaperoom staat nog op 28, 29 en 30 juni van 11:00 tot 17:00 uur voor De Waag. De expositie 'Het verraad van Deventer, rampjaar 1672' is nog tot 31 oktober in De Waag te zien.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.