Nieuws
Gaat Schoonebeek geld verdienen aan afvalwater van de NAM?
30 juni 2022, 16:00 • 5 minuten leestijd
Terwijl in Twente de injectie van afvalwater voorlopig is stilgelegd, poetst de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) hard aan zijn eigen imago bij de bevolking in Schoonebeek. Vanaf komend jaar moet het afvalwater daar de bodem in. Bij een informatieavond voor inwoners, werd hen gisteravond een dikke worst voorgehouden. Het lijkt of alles uit de kast wordt gehaald om de Schoonebekers te laten instemmen met afvalwaterinjectie in lege gasvelden onder het Drentse dorp.
Staatssecretaris Vijlbrief van mijnbouw wil er vol op inzetten en ook de NAM is er veel aan gelegen. Het afvalwater dat uit de oliewinning komt, moet ook in Schoonebeek weer terug de bodem in. De oliewinning in dat dorp ligt al stil sinds eind vorig jaar en daardoor mist de NAM iedere dag zo'n 400.000 tot 450.000 euro's aan inkomsten.
Ruim tien jaar lang liep het chemisch vervuilde water de Twentse bodem in. Maar de injectie van afvalwater in Twente heeft te veel risico's door de oude en onbetrouwbare leidingen en putten. Daardoor is de oliewinning niet rendabel te houden en ligt de olie-industrie in Schoonebeek stil.
Antwoord op de onrust in Twente
Om de zorgen en de onrust over het afvalwater in Twente weg te nemen, wil de staatssecretaris voor mijnbouw de injectie van afvalwater uit de oliewinning verplaatsen naar Drenthe. Dat is logisch omdat Europese richtlijnen voorschrijven dat het water terug zou moeten in het gebied waaruit het afvalwater ook afkomstig is.
Staatssecretaris Vijlbrief streeft ernaar om uiterlijk op 1 januari 2023 te starten met de afvalwaterinjectie in Schoonebeek. Maar los van de technische consequenties die de verhuizing met zich meebrengt, moeten er ook de nodige vergunningen geregeld worden. En daarvoor is het belangrijk dat er draagvlak is onder de inwoners van het Drentse dorp.
Op een informatieavond, gisteravond, wordt alles gedaan om de Schoonebekers ervan te overtuigen dat het afvalwater in de Drentse bodem geen kwaad kan aanrichten. Niet iedereen is daarvan overtuigd omdat in de afgelopen jaren in Twente teveel problemen aan de oppervlakte kwamen.
1 euro per kuub
De NAM heeft nu bevolking in Drenthe nu voorgehouden dat er compensatiemogelijkheden zijn. Zoveel werd duidelijk tijdens een informatieavond in het Drentse oliedorp, schrijft RTV Drenthe hierover.
Regiodirecteur Simon Vroemen van de NAM verwacht dat er de komende twintig jaar nog minstens 1000 kuub olie per dag gewonnen kan worden uit het veld. "Stel, je doneert 1 euro per keer in een regiofonds, dan praat je in totaal over een bedrag van zeven miljoen euro."
Hij merkt er wel bij op dat er op directieniveau geen dergelijk besluit genomen is. Maar hij spreekt van een reëel bedrag. "Een euro per kuub is helemaal niet raar."
Volgens Simon Vroemen trekt de NAM lering uit de situatie in Twente. Vroemen: "Putten moeten betrouwbaar zijn. Dus we hebben de locaties in de omgeving van Schoonebeek uitvoerig gescand en twee zijn zeer geschikt gebleken voor waterinjectie."
Volgens de regiodirecteur zijn er serieuze plannen om er nog twee en mogelijk vier nieuwe putten te boren voor hetzelfde doel. "Het is nog niet helemaal zeker, maar ik denk dat het er van gaat komen."
Kunststof buizen in plaats van roestend staal
Het is de bedoeling dat deze putten worden uitgerust met dikkere, kunststof buizen. "Dus niet de koolstof exemplaren, zoals in Twente", legt Vroemen uit. "Dus met de beste materialen."
Het is duidelijk dat de NAM er alles aan wil doen om de oliewinning weer op te starten en dan liefst ook zo snel mogelijk. Het slaan van nieuwe putten is een kostbare aangelegenheid maar die kosten wegen niet op tegen de baten die de oliewinner nog jaren kan incasseren.
Met het vooruitzicht van een financiële compensatie hoopt Simon Vroemen de inwoners van Schoonebeek over de streep te trekken.
'Relaties toen al verzuurd'
In Twente wordt verbaasd en besmuikt gereageerd op de mogelijke compensatie voor het Drentse oliedorp. Want van financiële tegemoetkoming is in Twente nooit sprake geweest.
Volgens Vroemen waren er bij de start van de afvalwaterinjectie in Twente wel mogelijkheden om 'het aan de voorkant netjes te regelen'. Volgens hem waren de relaties toen echter al zodanig verzuurd dat Twente dat geld niet meer wilde.
Dat de inwoners van Schoonebeek nu openlijk worden gepaaid met een flinke pot geld is volgens Vroemen helemaal niet raar. Maar in Twente voelt men zich opnieuw gebruikt.
'Nóg een injectieput onbetrouwbaar'
Freddy Mensink, voorzitter van de stichting Stop Afvalwater Twente (SAT): "Ik vind het vergelijkbaar met het verhaal van de hond en een worst. Eigenlijk geeft de NAM hiermee zelf al aan dat het fout is om te injecteren." Mensink vraagt zich af waarom je anders zou moeten compenseren.
"Wat Twente betreft, ik denk dat we alsnog een rekening indienen bij de NAM van zo'n 25 tot 50 miljoen en eisen dat er nooit opnieuw wordt opgestart. Ik begrijp namelijk uit het evaluatierapport dat naast ROW2 nu ook ROW4 niet meer veilig gebruikt kan worden."
Daarmee is voor Mensink en zijn stichting SAT duidelijk dat de zorgen van de afgelopen jaren ook terecht waren. Stichting SAT wees al sinds de start van de injectie op de oude putten waarmee het afvalwater in de bodem gepompt werd.
"De meeste buizen zijn al in de jaren 60 van de vorige eeuw in de grond geslagen. Is een put van 60 jaar oud staal nog steeds betrouwbaar? Blijkt van niet. Het is klaar in Twente...maar we blijven voor eeuwig met de risico's zitten...een schande!"
Sinds eind 2010 werd het afvalwater, restproduct van de oliewinning, naar Twente getransporteerd om daar in oude gasvelden te worden gepompt. Op deze manier hoefde de NAM het afvalwater niet te zuiveren en dat scheelde het bedrijf miljoenen euro's aan extra kosten. Miljarden liters water gingen op die manier in de Twentse bodem, totdat steeds meer problemen de kop opstaken. Lekkages, roestvorming, onuitroeibare bacteriën, de NAM kreeg in tien jaar met allerlei problemen te maken. De grootste tegenvaller werd bekend in februari 2021. De NAM moest bekennen dat één van de injectieputten in Twente onherstelbaar gescheurd bleek te zijn. Het bedrijf had dat die scheur al in 2017 moeten ontdekken maar dat deed het niet en zo werd nog drie jaar iedere dag drie miljoen liter water in de bodem gepompt. Het bedrijf kwam onder verscherpt toezicht en moest op zoek naar de oorzaak van de schade. De gescheurde put (ROW-2) is hermetisch afgesloten en voorgoed onbruikbaar. Na onderzoek blijkt nu dat de dichtbij gelegen injectieput ROW-4 ook onbetrouwbaar is. Ook ROW-4 mag niet meer worden gebruikt en daardoor heeft de NAM in Twente nog maar twee van de oorspronkelijke tien injectieputten over. En twee putten bieden te weinig zekerheid, er kan nog minder afvalwater worden weggepompt en daarmee is de winstgevendheid onder druk komen staan.
