'Bier en urine in de nek': onderzoek naar veiligheid sportpers in stadions

"Het lijkt alsof het voetbal sinds de coronapandemie nog meer als uitlaatklep fungeert", vertelt sportfotograaf Jannink (52). En dat merken hij en zijn collega's behoorlijk. "Het bier gooien is nu erg actueel. Heb je pech, dan plassen ze zelfs in die bekers en krijg je dat in je nek. Maar ook muntjes, aanstekers en vuurwerk vliegen door de lucht. Ja, dat soort dingen krijg ik weleens op mijn hoofd. En ik kan je zeggen, als dat van bovenaf gegooid wordt, dan komt dat hard aan."

Als hij foto's schiet in de stadions, stuit hij ook geregeld op verbale agressie. "Je zit met je rug naar al die mensen toe, soms worden we echt agressief bejegend. Bij Heracles heb je geen gracht, dan staan ze echt tegen de reclameborden. En het gaat niet eens alleen om ons hè. Gisteravond was ik zelf bij Heerenveen, daar kreeg de keeper van Sparta na afloop ook een beker bier op zijn hoofd."

"Je bent als fotograaf een mikpunt", ziet zijn collega Eric Brinkhorst (55) uit Ambt Delden. "Waarom? Tja, afreageren... Ik weet het niet. Wij zijn natuurlijk niet mobiel met al onze apparatuur, we zijn kwetsbaar." Hij vertelt over een duel van Heracles tegen Ajax, waarbij het op de tribune al tot opstootjes kwam. "De hele tweede helft heeft een man achter mij gestaan om mij te intimideren. 'Ik weet je wel te vinden', dat soort teksten. Het is ook afhankelijk van het spelverloop. Als je thuisclub met 3-0 wint, hebben wij minder problemen."

De twee sportfotografen zijn blij dat de voetbalbond KNVB, licentiehouder ESPN en NSP (Nederlandse Sport Pers) een onderzoek starten naar de veiligheid van de sportpers in stadions. De eerste stap daarvoor is vrijdagavond gezet in Almelo, waar werkplekken, de veiligheid en de bescherming tegen vuurwerk en bierdouches bekeken werd, evenals looproutes in en buiten het stadion, zo meldt de NSP. Andere stadions zullen ook aan de beurt komen.

Aanleiding voor het onderzoek zijn de vele klachten die binnenkwamen vanuit de sportpers, en specifiek incidenten met cameramensen van ESPN. Zo kreeg een cameraman in maart vuurwerk naar zijn hoofd bij het duel Vitesse - Sparta Rotterdam. "Zo'n tv-incident brengt een onderzoek in een stroomversnelling", stelt Jannink.

De grote vraag is: valt er iets te doen aan de misdragingen van supporters richting de fotografen? De twee fotografen hebben suggesties genoeg. Jannink: "Minder plastic bekers bijvoorbeeld. In de Bundesliga (en ook al bij PEC Zwolle, red.) werken ze met minder wegwerpplastic, maar met statiegeld op de bekers." Ook opperen ze netten voor de tribunes, een duidelijker protocol, meer ruimte tussen publiek en fotografen, strakkere handhaving en veiligere parkeerplekken. "Bij Twente moet ik altijd met al mijn apparatuur voor het supportershonk langslopen na afloop. Bij beladen wedstrijden levert dat toch spanning op."

Zelf kiezen ze soms uit veiligheidsoverwegingen voor een andere plek in het stadion, ondanks dat ze daar waarschijnlijk minder goede foto's kunnen maken. Regenhoezen om de apparatuur zijn de standaard, ook als er geen wolkje aan de lucht is.

"Of het nog leuk is? Nee, nee", is Jannink duidelijk. "Kijk, het spel volgen is nog wel leuk, maar de randverschijnselen maken wel dat je denkt: hier zou ik eigenlijk niet willen zijn. Het is gewoon een totaal gebrek aan respect."