Nieuws
Raad van State schrapt bouwvrijstelling, vertragingen in de bouw dreigen
De Raad van State (RvS) heeft vandaag een streep gezet door de bouwvrijstelling stikstof. De regeling voldoet niet aan het Europese natuurbeschermingsrecht, vindt de RvS. Daarom mag het niet worden gebruikt bij bouwprojecten. Wat betekent dat?
Met de vrijstelling was voor de bouw, aanleg en sloop van onder meer woningen, energieprojecten en wegen geen natuurvergunning nodig. Voor stikstofuitstoot dichtbij natuurgebieden, met een mogelijk negatief effect op deze natuur, is dat vanaf nu wel weer vereist.
Natuurvergunning
Bouwprojecten mogen niet meer automatisch toestemming krijgen om tijdelijk stikstof uit te stoten. Als een bouwproject leidt tot stikstofneerslag in een kwetsbaar natuurgebied, is nu weer een natuurvergunning nodig. De uitspraak kan gevolgen hebben voor de hele bouwsector, per project moet weer een stikstofberekening worden gemaakt. Dat zal leiden tot vertragingen. Op dit moment is nog niet duidelijk welke gevolgen dat heeft voor projecten in Overijssel.
De uitspraak van de Raad van State betekent niet dat er een algehele bouwstop geldt. Net als in de situatie van vóór de bouwvrijstelling, blijft het mogelijk om voor een plan of project een zogenoemde voortoets uit te voeren en, zo nodig, een passende beoordeling te maken. Daarnaast kan voor projecten van groot openbaar belang toestemming worden gegeven als daarvoor geen alternatieven zijn en de natuurschade gecompenseerd wordt.
Sinds 1 juli 2021 bevat de Wet natuurbescherming de bouwvrijstelling. De bedoeling daarvan was dat bij de vergunningverlening voor een project geen rekening gehouden hoefde te worden met de stikstofuitstoot van bepaalde bouwactiviteiten. Het werd hierdoor eenvoudiger om vergunningen te verlenen voor bouw- en infrastructurele projecten. Volgens de wetgever leidde de bouwvrijstelling niet tot aantasting van Natura 2000-gebieden dankzij een breder ‘robuust en effectief pakket aan maatregelen’. Volgens de wetgever leidt dit totale pakket van maatregelen, samen met de autonome daling van de stikstof, op een landelijk ‘hoger schaalniveau’ tot een zodanig grote verbetering van de natuur, dat de stikstofgevolgen van activiteiten tijdens de bouwfase daartegen zouden wegvallen.
Reactie Bouwend Nederland
De uitspraak van de Raad van State, die besliste dat bouwprojecten niet meer automatisch toestemming krijgen om tijdelijk stikstof uit te mogen stoten, is dramatisch voor de bouwsector. "Met het schrappen van de generieke bouwvrijstelling gaat Nederland op slot", waarschuwt branchevereniging Bouwend Nederland.
Door de uitspraak van de RvS moeten alle nog niet vergunde bouwprojecten opnieuw een individuele milieuvergunning aanvragen. "We zijn terug bij af en dit zorgt voor enorme vertragingen met alle schadelijke gevolgen voor huizenzoekers, energietransitie en de Nederlandse economie", aldus Bouwend Nederland. "Alles moet nu gericht worden op het terugbrengen van de stikstofuitstoot."
Geitenpaadje
De Raad van State heeft "een streep gehaald door een van de geitenpaadjes van het kabinet", zegt Johan Vollenbroek van milieugroep Mobilisation for the Environment (MOB). Hij had de zaak aangespannen tegen de zogeheten bouwvrijstelling, waarbij bouwprojecten automatisch toestemming kregen om tijdelijk stikstof uit te stoten.
