Nieuws

Rechter bepaalt dat veelbesproken standbeeld Boekelo toch mag worden geveild

Het felbetwiste standbeeld voor de ingang van hotel Bad Boekelo.
Het felbetwiste standbeeld voor de ingang van hotel Bad Boekelo. © Henk Dekker
Het veelbesproken standbeeld in Boekelo mag worden geveild. Hoteleigenaar Guus Brandriet hoeft het kunstwerk niet af te geven aan de gemeente Enschede. Dat heeft de kortgedingrechter vanmiddag bepaald. De gemeente Enschede had een rechtszaak aangespannen, waarin het eiste dat de sculptuur terug zou gaan naar Boekelo. De gemeente claimde dat het beeld in 1968 cadeau was gedaan aan de dorpsgemeenschap en daarom tot immaterieel erfgoed behoorde. De rechter oordeelt echter dat Brandriet door aankoop van het hotel met omliggend perceel intussen de rechtmatige eigenaar van het beeld is.
In deze zaak draait het allemaal om de sculptuur Le Grand Couple van de Franse beeldhouwer Henri Étienne-Martin. Het beeld werd indertijd door de Koninklijke Nederlandsche Zoutindustrie (KNZ) cadeau gedaan aan de dorpsgemeenschap Boekelo, ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van de KNZ.

Anderhalve ton waard

Jarenlang stond het voor de ingang van het hotel en keek er amper iemand naar om. Totdat Henk Dekker, bewoner van een appartement in het hotel, bij toeval ontdekte dat een identiek exemplaar tijdens een veiling bij Christie's in Parijs anderhalve ton had opgebracht.
Toen hoteleigenaar Brandriet dit ter ore kwam, liet hij het standbeeld uitgraven en overbrengen naar Parijs om het onder de hamer te laten brengen. Voor de Dorpsraad Boekelo aanleiding om alarm te slaan bij de gemeente Enschede.
De dorpsraad stelt dat het standbeeld aan de lokale gemeenschap cadeau is gedaan en dat het daarom daar thuis hoort. "Het staat symbool voor de link die Boekelo van oudsher met zout heeft", aldus dorpsraadvoorzitter André de Boer eerder tegenover RTV Oost.

Voor rechter gesleept

Zoals gemeld sleepte de gemeente Enschede vervolgens de hoteleigenaar voor de rechter en eiste in kort geding het beeld terug. Dit op straffe van een dwangsom van 25.000 euro per dag tot een maximum van 750.000 euro.
De hoteleigenaar liet echter bij monde van zijn advocaat Eddy Kolkman optekenen dat hij in 2004 niet alleen het hotel, maar ook het omliggende perceel met daarop het standbeeld heeft gekocht. Bovendien is de schenking van het bedrijf aan de dorpsgemeenschap Boekelo nooit officieel op schrift vastgelegd.
De kortgedingrechter opperde nog dat beide partijen tussentijds tot een oplossing moesten zien te komen, maar omdat dat niets opleverde wees hij vanmiddag alsnog vonnis.

Rechtmatig eigenaar geworden

Daarin oordeelt de kortgedingrechter dat Brandriet "voldoende aannemelijk heeft kunnen maken dat hij eigenaar is van het beeldhouwwerk". Onder meer vanwege de manier waarop het object 'duurzaam met de grond was verenigd' - zoals dat juridisch heet - maar ook omdat de hoteleigenaar door verjaring intussen rechtmatig eigenaar is geworden. Wanneer er sprake was van een 'roerend goed' had de gemeente namelijk binnen drie jaar moeten reclameren.
Daarmee heeft Brandriet "te goeder trouw" gehandeld, zo meldt de rechter in zijn vonnis.
De rechter gaat nog een stap verder door te stellen dat dit ook de uitkomst zal zijn wanneer de civiele kwestie in een zogenoemde bodemprocedure juridisch zou worden uitgevochten. Hij wijst dan ook de vordering van de gemeente Enschede af dat Brandriet het kunstwerk af zou moeten geven.
Hoteleigenaar Brandriet laat overigens desgevraagd weten dat hij de afgelopen twee weken niets meer van de gemeente heeft gehoord ten aanzien van een schikkingsvoorstel, waar de kortgedingrechter nog op heeft aangestuurd.

Reactie dorpsraad

André de Boer van de Dorpsraad Boekelo reageert teleurgesteld op het vonnis: "Vooral omdat wij vinden dat het kunstwerk onder roerend goed in plaats van onroerend goed valt. Het is immers ook verplaatst. Helaas denkt de rechter daar anders over. Ik ga ervan uit dat de advocaten nu in overleg gaan met de gemeente of er nog juridische mogelijkheden zijn. Normaal gesproken zou een bodemprocedure voor de hand liggen, maar de rechter heeft ook al min of meer gezegd wat daarvan de uitkomst zal zijn. We vinden dit ronduit teleurstellend. We blijven erbij dat wat ons betreft dit standbeeld bij Boekelo hoort."

Beeld alsnog geveild

Zoals gemeld had Christie's het standbeeld in de tussentijd van de veiling teruggehaald in afwachting van het vonnis. "Onder geen enkel beding zou Christie's een werk veilen waarvan niet duidelijk is wie de eigenaar is", liet woordvoerder Alexandre Pauvert desgevraagd tegenover RTV Oost weten.
Nu hier duidelijkheid over bestaat, kan volgens hoteleigenaar Brandriet wat hem betreft de veiling alsnog doorgaan: "Al ga ik ervan uit dat het wel komend voorjaar zal worden."
De gemeente Enschede heeft vier weken de tijd om in hoger beroep te gaan.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.