Vrouwelijke arbitrage zit in de lift: "Mijn hart maakte sprongetje bij eerste vrouw op een WK"

Terug naar 1 december 2022. Een historische dag voor de wereld van de vrouwelijke scheidsrechters. Stéphanie Frappart uit Frankrijk floot als eerste vrouw een WK-wedstrijd. Het was niet zomaar een duel. Duitsland en Costa Rica streden tegen elkaar voor een plaats in de achtste finales.

Hoogendijk ziet dat dat moment past in de lijn van de opkomst van arbiters. "Je ziet langzamerhand vrouwen internationale mannenwedstrijden leiden. Pakweg twee jaar geleden was dat een no-go bij de UEFA en FIFA (vertegenwoordigers van voetbalbonden, red.). Het voetbal is vooral een mannenwereld. Voor een vrouw is het niet echt makkelijk om hierin te komen. Je moet onder meer fysiek top zijn."

Net als Hoogendijk was de Zwolse scheidsrechter Özge Avci trots op de eerste aanstelling van een vrouwelijke arbiter op een WK. "Ik had graag in de schoenen van Frappart gestaan, maar helaas was dat niet zo. Het gaf wel motivatie om verder te gaan met fluiten. Frappart is op haar dertiende begonnen. Ik op mijn twintigste. Als zij het kan, kan ik het ook wel. Het is mijn doel", vertelt de 26-jarige ambitieuze Avci.

Niet alleen op het WK, maar ook dichterbij huis ontwikkelt de vrouwelijke scheidsrechterswereld zich. Zo werd afgelopen weekend een speelronde in de Eredivisie Vrouwen, met onder meer FC Twente en PEC Zwolle, volledig ingevuld door vrouwelijke scheidsrechters. De nationale voetbalbond hoopt dat dit initiatief helpt om de komende jaren het aantal vrouwelijke scheidsrechters te verdubbelen. Momenteel wordt nog slechts twee procent van de wedstrijden gefloten door een vrouw, terwijl iets meer dan tien procent van alle voetballers in Nederland vrouw is.

Volgens Hoogendijk zijn er meerdere redenen voor de opkomst van vrouwelijke scheidsrechters. "De wereld is moderner geworden. Je hebt meer emancipatie en diversiteit. Eerder hadden vrouwen de neiging dat fluiten niks voor ze is, maar nu zie je dat het prima kan. De ontwikkeling van meer vrouwelijke scheidsrechters heeft ook te maken met dat meer vrouwen voetballen dan vroeger."

Echter is het nog steeds zo dat mannen de boventoon voeren in het voetbal. Onder meer qua verdiensten weet Hoogendijk: "Ik ben acht jaar assistent geweest in internationale wedstrijden. Je leeft als topsporter, maar krijgt op hobby-niveau betaald. De betalingen zijn internationaal veel lager dan bij mannen. Een paar jaar terug was het zo dat mannen voor het fluiten van een Champions League-finale 10.000 euro kregen en vrouwen 750 euro. Mannen verdienen internationaal nu nog steeds meer. In Nederland zijn de verdiensten voor mannen en vrouwen op prof- en amateurniveau gelijk", zegt Hoogendijk, die sinds 2008 fluit. Vandaag de dag is ze scheidsrechter in de Eredivisie Vrouwen en bij de amateurs in de Vierde Divisie.

Avci floot als twintiger haar eerste wedstrijd bij amateurclub Go Ahead Kampen. Naar eigen zeggen is ze de eerste Turkse vrouwelijke scheidsrechter in het mannenvoetbal in Nederland. Tegenwoordig heeft ze de leiding bij jeugdwedstrijden van onder meer profclub Ajax. Stapje voor stapje wil Avci, ondertussen woonachtig in Amsterdam, hogerop komen. "Volgend jaar wil ik de senioren fluiten."

Wie weet staat Avci over enkele jaren op een WK. Het begin van haar carrière zou dat speciaal maken. Ze nam de fluit over van haar zieke vader. Avci: "Zelf voetballen trok me niet. Ik ging een keer naar een wedstrijd die mijn vader floot. Ik schreef dingen op en stelde hem na de tijd vragen, maar toen dacht ik nog niet 'ik word scheids'. Mijn vader werd op een gegeven moment ziek. Hij zei dat hij het echt prettig vond als ik zijn fluit overnam."