Nieuws
Unieke kankeratlas laat regionale verschillen zien: in Overijssel meer asbestkanker
In Overijssel komt asbestkanker vaker voor dan in de rest van Nederland. Dat blijkt uit de nieuwe kankeratlas van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). In Goor stond vroeger de Eternitfabriek waar asbestcementproducten werken gemaakt. Vooral in die regio kleurt de kaart rood.
De kankeratlas van Nederland laat op postcodeniveau een overzicht van de 24 meest voorkomende kankersoorten zien. De atlas is gebaseerd op analyses van data uit de Nederlandse Kankerregistratie in de periode 2011 tot en met 2020. De atlas laat zien of in deze periode het aantal kankerdiagnoses in een gebied hoger, lager of gelijk was aan het Nederlandse gemiddelde.
In de plaatsen Goor, Markelo en Diepenheim valt op dat de kaart donkerrood kleurt als het om asbestkanker (mesothelioom) gaat. Die ziekte is te linken aan Eternit. Het bedrijf produceerde bouwmaterialen waarin asbest verwerkt werd. Op veel plekken in de gemeente Hof van Twente lag puin, met daarin asbest, dat mensen gebruikten voor het verharden van wegen of hun erf. Meerdere mensen zijn ziek geworden en een aantal is overleden.
De gevolgen zijn nog altijd merkbaar. In 2014 startte de provincie nog een groot asbestsaneringsproject dat pas in 2018 was afgerond. Tweehonderd particuliere tuinen in de regio Twente werden asbestvrij gemaakt. Oud-gedeputeerde Ineke Bakker durfde toen geen uitspraken te doen over de toekomst. Volgens haar kon het nog jaren duren en miljoenen kosten om Overijssel asbestvrij te maken.
Verder valt op dat baarmoederhalskanker in bijna heel Overijssel minder vaak voorkomt dan in de rest van het land. Hieronder het volledige overzicht:
Wakker schudden
IKNL wil met deze atlas beleidsmakers wakker schudden, zegt de NOS. Sociaaleconomische factoren kunnen bijvoorbeeld bepalen of iemand een groter risico loopt om een bepaalde vorm van kanker te krijgen. De atlas toont bijvoorbeeld heel scherp dat longkanker veel meer voorkomt in achterstandswijken dan in welgestelde buurten.
Hoofdonderzoeker Valery Lemmens hoop dat lokale beleidsmakers zich door de atlas gemotiveerd voelen om bijvoorbeeld op wijkniveau maatregelen te nemen die de leefomstandigheden verbeteren. KWF Kankerbestrijding is al enthousiast en stelt daarom zes miljoen euro beschikbaar voor GGD'en om dergelijke plannen te ontwikkelen.
De Kankeratlas van IKNL is nadrukkelijk geen risico-indicator die aangeeft of je eerder kanker kunt krijgen als je woont in bepaalde gebieden, steden, dorpen of wijken. De atlas kijkt tien jaar terug in de tijd en signaleert hoeveel mensen in die tijd een vorm van kanker hebben opgelopen. Dat betekent niet deze trend ook voor de toekomst vaststaat.
