Nieuws

Nieuw station voor goederentreinen in Zwolle lijkt kansrijk: 85.000 minder vrachtwagens op de weg

Zwolle krijgt mogelijk een nieuw treinstation voor goederenvervoer
Zwolle krijgt mogelijk een nieuw treinstation voor goederenvervoer © Smederevac / Getty Images Plus
Zwolle krijgt in 2028 mogelijk een nieuw treinstation. Niet voor reizigers, maar voor goederenvervoer, van en naar onder meer Rotterdam, Malmö en het Duitse Herne. Zo'n overslagstation kan rendabel zijn, blijkt uit nieuw onderzoek. Maar ondertussen zijn veel andere vragen nog onbeantwoord. "De capaciteit op het spoor is al krap, wat betekent dit voor reizigers?"
Zes bedrijven in en rond Zwolle zien het wel zitten: een nieuw treinstation aan de noordzijde van de provinciehoofdstad, uitsluitend voor goederenvervoer. Het zou de A28 flink ontlasten, net als het milieu en - niet onbelangrijk - de portemonnee. Al in 2016 vroegen ze de gemeente of zo'n railterminal tot de mogelijkheden behoort, en inmiddels lijkt de komst daadwerkelijk kansrijk. Vandaag blijkt dat de provincie graag meebetaalt aan een verdiepend onderzoek. Maar hoewel de voortekenen gunstig zijn, is de komst van het station nog lang geen zekerheidje.

Grote voordelen

Eén trein vervoert evenveel als 56 vrachtwagens. Zie daar voordelen één, twee en drie al. De drukte op de weg vermindert met mogelijk 85.000 vrachtwagens, de CO2-uitstoot neemt minimaal met de helft af en het groeiende probleem met een tekort aan chauffeurs is met één machinist opgelost. Daarnaast scheelt vervoer over het spoor ook nog eens een derde van de kosten. Daar zit de aantrekkelijkheid voor bedrijven als Scania, een van de kartrekkers.
Scania ziet kansen in een station voor goederenvervoer in Zwolle
Scania ziet kansen in een station voor goederenvervoer in Zwolle © Scania
De voordelen worden geschetst in een onderzoek van Stec Groep, in opdracht van de gemeente Zwolle en de provincie. Belangrijkste vraag was: is er markt voor zo'n railterminal? Gaan bedrijven hier gebruik van maken? Het antwoord daarop is positief: als het station in 2033 in zijn volledigheid gereed is, zou het al kunnen rekenen op zo'n 26 inkomende en 18 uitgaande treinen per week. Malmö is daarbij veruit de belangrijkste bestemming.

Locatie

Beoogde bestemming voor de goederenoverslag is bedrijventerrein Hessenpoort, aan de bovenkant van Zwolle, langs de A28 richting Meppel. Al jarenlang een groeiende locatie, met blikvangers als Wehkamp, Kruitbosch, Scania en Ikea. Al is de exacte plek is nog voer voor discussie: het station en alle omliggende faciliteiten nemen minstens 25 hectare in beslag, mogelijk zelfs 34. Daarvoor zal grond aangekocht moeten worden, en het advies van de onderzoekers van Stec Groep is: doe dat snel. Anders verdwijnen locatie-opties mogelijk voordat ze goed en wel bekeken zijn. Bedrijven willen ook uitbreiden, en er bestaan plannen voor duurzame energieopwekking.

Kosten

"Wij hebben dat geld nu niet op de plank liggen." De woorden van gedeputeerde Eddy van Hijum zijn duidelijk tijdens de commissievergadering vandaag; voor de investeringen in het beoogde station zal nadrukkelijk naar bijdragen uit Den Haag en Brussel gekeken worden. Want de kosten liegen er niet om: zo'n 86 miljoen euro. Met een marge van 30 procent, en nog zonder de kosten van bijvoorbeeld aankoop van grond. Van Hijum: "Het is aan het nieuwe bestuur van de provincie om af te wegen in hoeverre we aan dit project willen bijdragen."

Overlast

Naast het kostenplaatje bestaan er meer zorgen bij provinciale partijen. Hoe zit het met de ruimte op het spoor? Het traject tussen Zwolle en Meppel is al een flessenhals, de capaciteit is al krap, stellen meerdere partijen. En de vrees voor overlast van goederentreinen, die ook 's nachts rijden, is groot. De treinen zullen door het stationsgebied van Zwolle razen, waar nou juist de bouw van 4000 woningen op komst is.
Het verminderen van vrachtwagens op de weg kan op instemming rekenen, maar gelijktijdig borrelt de vraag op: levert zo'n terminal ook geen toename van verkeer op? Bedrijven in een straal van vijftig kilometer rond Zwolle zouden in de toekomst gebruik van het station kunnen maken. Van Hijum: "Het betekent wel iets voor het lokale wegennet, dat zal nadrukkelijk onderzocht moeten worden. Maar als we dankzij de railterminal het vervoer tot Zwolle kunnen beperken, is dat al winst."
De treinreiziger mag geen hinder ondervinden van dit nieuwe station, dat is een randvoorwaarde
Gedeputeerde Bert Boerman
Gevolgen voor reizigers mag de terminal sowieso niet hebben, stelt collega-gedeputeerde Bert Boerman. "Dat is een randvoorwaarde vanuit ons, de reiziger mag er geen hinder van ondervinden. Mede daarom zie je nu al in de eerste plannen dat er een wachtspoor voor de goederentreinen moet komen."

En nu?

De vervolgstap is een nieuw onderzoek naar de maatschappelijke kosten en baten, waarin bijna alle genoemde vragen en zorgen meegenomen zullen worden. Overijssel trekt daar 40.000 euro voor uit, de verwachting is dat Zwolle dat ook zal doen. De betrokken bedrijven vullen het bedrag aan tot een ton. Wie daadwerkelijk de portemonnee gaat trekken als de terminal er komt, is nog onduidelijk, net als wie de goederenoverslag gaat exploiteren.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.