Nieuws
Planbureau voor de Leefomgeving: kabinet haalt stikstofdoel 2030 niet
Het kabinet haalt voorlopig het doel niet om in 2030 de stikstofuitstoot rond natuurgebieden drastisch te verminderen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) meldt vandaag in een rapport dat de berekende uitstoot van ammoniak - voor het grootste deel afkomstig van de landbouw - te hoog blijft.
De landbouw moet in de komende zeven jaar de ammoniakuitstoot nog zeker met 18 tot 33 kiloton extra verlagen om het doel te halen, stelt het PBL. In het vandaag gepubliceerde rapport heeft het planbureau alle plannen meegenomen die zijn aangekondigd voor 1 mei 2022, als deze duidelijk genoeg waren om door te rekenen.
In 2019 oordeelde de Raad van State dat de stikstofaanpak niet voldeed aan natuurbeschermingsregels in de Europese richtlijn. Drie jaar na dit besluit stootte de landbouw dus nog steeds te veel stikstof uit. Wel ontbreken in dit rapport nog de nieuwste plannen van het kabinet.
'Andere sectoren halen het wel'
Uit het rapport komt naar voren dat de kans groot is dat de industrie en de mobiliteitssector met het voorgenomen beleid de stikstofdoelen wel halen. Deze sectoren zijn voor het merendeel verantwoordelijk voor de uitstoot van stikstofoxiden. De binnenvaart stoot wel nog te veel stikstofoxiden uit. Bovendien is de zeescheepvaart de belangrijkste bron van stikstofoxiden, maar deze sector telt niet mee voor de Europese emissiedoelen.
In het rapport is ook uitgerekend hoe het gaat met de vermindering van andere luchtverontreinigende stoffen, zoals bijvoorbeeld fijnstof en zwaveldioxide. Deze Europese doelen worden naar verwachting grotendeels gehaald. Dit komt met name door de voorschriften voor de uitstoot van nieuwe auto's en installaties die stoffen moeten opvangen bij de industrie. Ook zorgt het klimaatbeleid voor een forse "meewind", aldus het PBL.
Ammoniak en stikstofoxide zijn beide stikstofverbindingen. De natuur heeft stikstof nodig, maar een veel te hoge neerslag zorgt voor aantasting van kwetsbare natuur, met in sommige gevallen verzuring van de bodem en verlies aan biodiversiteit als gevolg. Ammoniak, afkomstig uit dierlijke mest, vormt een grotere belasting voor de natuur, stikstofoxiden zijn over het algemeen juist slechter voor de volksgezondheid. Het PBL heeft bij het berekenen van de stikstofuitstoot in de landbouw onder meer plannen meegenomen om over te stappen op eiwitarm voedsel voor de dieren en de omslag naar emissiearme stallen. Deze laatste zijn nog niet aantoonbaar effectief. "Maar in de komende jaren verwachten we een verbetering in de praktijk van deze stallen", zo legt onderzoeker Emma van der Zanden van het PBL uit. Ook zijn de plannen om koeien vaker in de wei te zetten meegenomen, net als de eerste vrijwillige uitkoopregeling van boeren.
Vandaag Rechtszaak over rekenmodel
Juist vandaag dient een rechtszaak over het rekenmodel over voor de natuurbelasting door stikstofuitstoot, de Aerius calculator. De stichting Stikstofclaim en een varkenshouder uit Haaksbergen stellen dat het rekenmodel niet werkt voor individuele boeren. De varkenshouder is een zogenoemde PAS-melder die in 2005 een nieuwe stal plaatste en nu te maken heeft met handhaving. Het Rijk stelt daar tegenover dat het rekenmodel is wat we hebben en dat we het daarmee moeten doen.
