‘Grenzeloos Verraad’, een oorlogsfilm op de grens tussen eer en geweten

Drie jaar lang vertrouwde Peter Nillesen zijn pennenroerselen toe aan het script en nog dit voorjaar verschijnt de film 'Grenzeloos Verraad' in de bioscopen. Nillesen is de bedenker en drijvende kracht achter de rolprent.

“Een film met een boodschap waarin de sterrencast laat zien dat wat je afkomst ook is, je de liefde niet kunt tegenhouden”, legt Nillesen uit.

Het is een bijzonder oorlogsverhaal dat zich afspeelt in 1945 vlak voor de luchtlandings-operatie Amherst. De Duits-Nederlandse officier Ludwig Mengelberg, binnen de Duitse Wehrmacht 'De Vliegende Hollander' genoemd, heeft steeds meer moeite met de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog.

Hij wordt na het verlies van zijn vrouw en dochter overgeplaatst naar Nederland en neemt het drastische besluit om onderduikers in de grensstreek te helpen. Hoogverraad naar zijn eigen manschappen. De Nederlandse SS krijgt argwaan en wanneer het verzet oprukt, zet Mengelberg zijn leven op het spel.

Tijdens de opnamen zijn diverse locaties in Overijssel gebruikt, zoals twee authentieke boerderijen een in Markelo van de familie Pullen en een uit Hardenberg van de familie Hakkers. De crew heeft opnamen gemaakt aan boord van de historische Vechtezomp op de Vecht bij Gramsbergen en langs het spoor bij het historische station in Haaksbergen. Ook in het Drentse Eext zijn opnamen gemaakt bij een onderduikershol.

Nillesen is van mening dat de Fransen in onze geschiedenis te weinig waardering hebben gekregen, terwijl zij 700 parachutisten hebben gedropt om te helpen bij de bevrijding van de stad Groningen. Vanwege slecht weer kwam slechts de helft tot enkele kilometers van het doel terecht. Velen zijn gesneuveld of raakten gewond of vermist. De actie van de Franse militairen en de Nederlandse verzetslieden hebben tot represailles van de Duitsers geleid.

Gerhard Meijer en Ingrid Bisschop spelen het Saksische boerenechtpaar Jan en Fenna Wesseling, dat samen met hun kinderen tijdens de oorlog onderdak biedt aan meerdere Joodse gezinnen. Op een dag worden ze gedwongen om een groep Duitse soldaten binnen te laten. De groep wordt geleid door Ludwig Mengelberg, een getraumatiseerde officier, gespeeld door Nillesen zelf. Ludwig is in Nederland opgegroeid en is het kind van een Nederlandse moeder en een Duitse vader. In de film is te zien hoe Ludwig in een loyaliteitsconflict geraakt. Eer, geweten, plichtsbesef en de liefde maken het hem uiterst moeilijk.

Voor zowel Gerhard Meijer als ook voor Ingrid Bisschop komt de film heel dichtbij. Ze hebben veel van hun ouders meegekregen over het leven als grensbewoners.
De vrouw van Gerhard Meijer, Rinie Meijer, heeft als meisjesnaam Wesseling. Haar vader Jan Wesseling bracht als jongen van 15 jaar Engelse piloten over de grens. De jonge Jan woonde bij zijn opa die radio's op zolder had staan en daarmee informatie van Radio Oranje kon binnenhalen. Wesseling ging later in dienst en kwam na een periode bij de Marchaussee bij de politie in Enschede.
Het was voor het echtpaar Meijer dan ook wel even heftig toen zij het script lazen en het over een echtpaar ging met de naam Wesseling. Een was echter een hele toevallige speling van het lot dat in het filmscript de naam Wesseling voorkomt.

Aan de film werken zo’n 400 figuranten mee en Nillesen is een geboren kartrekker die iedereen weet te enthousiasmeren. Hij heeft met minimale middelen een boeiende oorlogsfilm neer weten te zetten.

Voor de hoofdrolspelers heeft de film verbinding gebracht, zo vertellen ze. “Juist die verbinding gaf ons zoveel energie dat we er iets goeds en moois van hebben willen maken, het voelt als één familie”, aldus Ingrid Bisschop.

“Het is dankzij noaberschap dat de film zo professioneel heeft kunnen worden, dit kom je alleen maar tegen in het oosten des lands”, aldus Nillesen.

'Grenzeloos Verraad' is 28 maart te zien in Kampen.