Nieuws

Sint Isidorushoeve maakt zich op voor volgende veldslag om Haaksbergs zout

Protest in Sint Isidorushoeve tegen de plannen voor zoutboring in het kerkdorp.
Protest in Sint Isidorushoeve tegen de plannen voor zoutboring in het kerkdorp. © RTV Oost
In Sint Isidorushoeve verzet men zich met hand en tand tegen zoutboringen door Nobian. Het kerkdorp won twee slagen, maar dreigt de oorlog te verliezen nu staatssecretaris Hans Vijlbrief voorstelt de Mijnbouwwet te wijzigen. “Kan het niet goedschiks, dan maar kwaadschiks.”
Het Hengelose chemiebedrijf Nobian heeft het oog laten vallen op een flink pak zout in de Haaksbergse ondergrond. Als het aan de chemiereus ligt, was de eerste pekel al opgeboord. Maar inwoners van het Haaksbergse kerkdorp Sint Isidorushoeve komen in opstand. Zij maken zich zorgen om hun leefomgeving en vrezen Groningse toestanden met bodemdalingen en schade aan woningen. Angsten die zijn gehoord door de lokale gemeenteraad.
De gemeenteraad weigerde vorig jaar oktober een zogeheten verklaring van geen bedenkingen af te geven. Zonder die verklaring kan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat geen vergunning afgeven voor de zoutboring. Dat was dan ook de boodschap die staatssecretaris Vijlbrief eerder dit jaar had voor Nobian: de vergunning voor zoutwinning in Haaksbergen en Sint Isidorushoeve is geweigerd.
Nobian komt in het verweer tegen dat besluit. ‘Om de zoutproductie in Hengelo te kunnen voortzetten, is de ontwikkeling van nieuwe zoutwinning in Haaksbergen een belangrijk project’, meldt de zoutreus op de eigen site. En: ‘Het te winnen zout is van groot economisch en sociaal belang en onmisbaar voor de productie van essentiële chemicaliën en materialen.”

Nationaal belang

Staatssecretaris Vijlbrief lijkt gevoelig voor dat laatste argument. Want de weigering van de Haaksbergse politiek is van grote invloed op de Twentse zoutwinning en het voorbestaan van Nobian, maar ingrijpen kan de landelijke overheid hier niet. Dat kan alleen als er sprake is van ‘nationaal belang’ en dat is niet het geval met zoutwinning. Nog niet.
Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw)
Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) © ANP/Robin Utrecht
Als het aan Vijlbrief ligt, verandert dat binnenkort. Hij stelt namelijk voor de Mijnbouwwet te moderniseren en op onderdelen fundamenteel te herzien. Zo wil hij zoutwinning bestempelen als een activiteit van nationaal belang. Want, zo stelt Vijlbrief, zoutwinning is niet alleen belangrijk voor de werkgelegenheid in het noorden en het oosten van het land, zout is ook een belangrijke grondstof voor de chemische industrie in Nederland en Noordwest-Europa. ‘En voor producten die nodig zijn voor de energietransitie zoals windmolens, batterijen en isolatiemateriaal en in koude winters ook voor de verkeersveiligheid.’
Moeten wij vanuit Sint Isidorushoeve heel Europa bedienen?
Woordvoerder Laat De Hoeve niet Zakken
Een woordvoerder van de actiegroep Laat De Hoeve niet Zakken heeft ernstige bedenkingen bij het voorstel van Vijlbrief. “Zout van nationaal belang? Daar geloof ik niks van. Moeten wij dan vanuit Sint Isidorushoeve heel Europa bedienen? Stel je eens voor wat dat voor de footprint betekent.”

Niets in de melk te brokkelen

Toch worden de wijzigingsvoorstellen van de staatssecretaris met argusogen bekeken in het Haaksbergse kerkdorp dat in de volksmond De Hoeve wordt genoemd. Want wordt zoutwinning van nationaal belang verklaard, dan heeft het dorp en de lokale politiek niets meer in de melk te brokkelen. “Dit voelt als een manier om ons vast te zetten. Kan het niet goedschiks, dan maar kwaadschiks”, meent de woordvoerder van Laat De Hoeve niet Zakken. “Er is een stevige lobby richting het ministerie in gang gezet."
Donderdag 23 maart wordt er in de Tweede Kamer gedebatteerd over de wijzigingen die Vijlbrief voorstelt voor de Mijnbouwwet. Dan gaat het er ook over of, zoals de staatssecretaris oppert, het verplicht moet worden om zoutcavernes geschikt te maken voor de opslag van waterstof.

Voorstellen voor de toekomst

Of die verplichting ook gaat gelden voor de cavernes die Nobian nog wil aanleggen bij Haaksbergen en De Hoeve? Dit zijn voorstellen voor de toekomst, niet voor zaken die al lopen.
Daarbij is een wetswijziging niet van vandaag op morgen doorgevoerd. Datzelfde geldt echter voor de zoutwinningsplannen in de gemeente Haaksbergen, waar de eerste boorlocatie nog even op zich laat wachten. Want de door Nobian gevraagde vergunning is dan wel geweigerd, maar daarmee is het proces niet afgerond. Nobian heeft al gemeld bezwaar te maken. Daar moeten het ministerie en de Haaksbergse gemeenteraad zich over buigen.
Houdt de raad in Haaksbergen voet bij stuk en kan Vijlbrief ook in tweede instantie geen vergunning voor de zoutboring afgeven? Dan kan Nobian nog de stap zetten naar de Raad van State. In Sint Isidorushoeve volgt men het hele proces op de voet, maar blijft het voorlopig stil. "Pas als de gemeenteraad opnieuw moet stemmen, roeren wij ons weer."
Wordt vervolgd.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.